Lỏng khớp gối: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Lỏng khớp gối là hiện tượng khớp gối lỏng lẻo khi tổn thương dây chằng chéo phía trước do chấn thương thể thao hoặc tai nạn trong lao động. Tình trạng này rất khó phục hồi nếu không có sự can thiệp kịp thời và hợp lý. Vậy làm thế nào để khắc phục hiện tượng này?

1. Lỏng khớp gối là gì?

Lỏng khớp gối hiểu đơn giản là tình trạng khớp gối bị lỏng lẻo. Một khớp gối chắc chắn là nhờ vào cấu trúc xương ôm khít vào nhau, được bao bọc bởi các khớp, cơ bắp phía trước, phía sau và dây chằng hai bên.

Giữa khớp có hai dây chằng nối hai đầu xương khiến chúng giữ chặt với nhau ở ngay trung tâm khớp. Hai dây chằng này được gọi là dây chằng chéo trước và dây chằng chéo sau, đóng vai trò quan trọng giữ khớp được chắc chắn.

Khi dây chằng chéo trước bị tổn thương có thể dẫn tới tình trạng lỏng khớp gối.

2. Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới hiện tượng lỏng khớp gối. Cụ thể:

2.1. Chấn thương

Đây là nguyên nhân hay gặp phải nhất, do chấn thương trong sinh hoạt, lao động hay chơi thể thao. Đặc biệt chấn thương dây chằng dẫn tới lỏng gối thường xảy ra khi chơi đá bóng.

2.2. Thoái hóa khớp gối

Thoái hóa khớp gối khiến lớp sụn trong khớp gối có biểu hiện bị ăn mòn, tổn thương, sụt giảm chất dịch trong ổ khớp khiến cho khớp lỏng lẻo, kém linh hoạt.

Lỏng khớp gối do nhiều nguyên nhân gây ra

2.3. Hội chứng người dẻo GJH (Gerneralised Joint Hypermobility)

Thông thường, những người có khớp xương lỏng lẻo bẩm sinh không gây ra vấn đề nghiêm trọng và không cần điều trị. Tuy nhiên một số người có thể gặp các hiện tượng trật khớp, bong gân cao hơn.

2.4. Một số bệnh lý tiềm ẩn

Các bệnh lý này có thể là nguyên nhân góp phần gây ra tình trạng lỏng gối, lỏng đầu gối:

• Hội chứng Down
• Rối loạn chức năng khớp (là rối loạn phát triển xương di truyền)
• Hội chứng Ehlers-Danlos (hội chứng di truyền ảnh hưởng tới độ đàn hồi của xương khớp)
• Hội chứng Marfan (rối loạn mô liên kết)
• Hội chứng Morquio (rối loạn di truyền ảnh hưởng tới trao đổi chất)

2.5. Sinh hoạt và làm việc thiếu khoa học

Tập luyện quá sức, mang vác vật nặng… gây áp lực lên đầu gối dẫn tới lỏng khớp gối.

3. Triệu chứng

Để xác định bạn có bị lỏng khớp gối hay không, có thể dựa vào một số dấu hiệu cơ bản sau:

– Ban đầu có biểu hiện đầu gối sưng nhẹ, không có cảm giác đau hoặc đau rất ít. Cảm giác này sẽ thuyên giảm hoặc biến mất sau đó.

– Chân có cảm giác yếu khi cử động hoặc đi lại.

– Nếu đứng bằng một chân, bên khớp gối lỏng sẽ rất khó đứng vững.

– Người bị lỏng khớp gối rất dễ ngã do có cảm giác vướng víu khi đi.

– Khớp gối dễ bị trẹo sang 1 bên khi di chuyển trên địa hình gồ ghề, thiếu bằng phẳng.

– Gặp khó khăn khi lên xuống cầu thang.

– Với vận động viên thể thao: Phong độ thi đấu giảm sút, các động tác chạy, nhảy, sút gặp trở ngại hoặc đau.

4. Lỏng khớp gối có nguy hiểm không?

Người bị lỏng khớp gối thường đi lại khó khăn

Nếu lỏng khớp gối do bẩm sinh, tình trạng này sẽ không có gì quá nghiêm trọng, thậm chí còn rất có ích trong các trường hợp như múa, tập yoga…

Tuy nhiên nếu do chấn thương hoặc gặp phải các bệnh lý kể trên, sau một thời gian các cơ đầu gối teo lại, khả năng vận động của khớp bị suy giảm và người bệnh có thể gặp biến chứng nguy hiểm nhất là tàn phế.

>> Tìm hiểu thêm: 5 nguyên nhân tràn dịch khớp gối và cách phòng ngừa hiệu quả nhất\

5. Khi nào nên gặp bác sĩ?

Thông thường tình trạng lỏng khớp gối ban đầu rất khó phát hiện, chỉ đến khi gặp tổn thương, gây sưng đau tại các khớp hoặc thay đổi đột ngột ở đầu gối mới tìm cách điều trị. Do vậy, ngay khi có cảm giác lỏng khớp gối kèm theo những dấu hiệu sau, bạn nên đi thăm khám kịp thời.

• Đau ở khớp gối trong hoặc sau khi vận động
• Có cảm giác trật khớp gối thường xuyên
• Thay đổi khả năng vận động, đặc biệt ở các khớp, chân không trụ vững
• Chân dễ mỏi, teo cơ.

6. Chẩn đoán

Các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám bằng cách điều tra lịch sử dịch tễ, tiền sử bệnh liên quan đến xương khớp đồng thời hỏi các hoạt động vận đông trước thời điểm khám bệnh để loại bỏ nguyên nhân ngây bệnh.

Để chắc chắn, các biện pháp như chụp X-quang, CT Scan hoặc chụp cộng hưởng MRI sẽ được các bác sĩ lựa chọn để tìm ra nguyên nhân bệnh cụ thể.

7. Điều trị

7.1. Điều trị bằng thuốc Tây y

Paracetamol – thuốc giảm đau hiệu quả

Trong trường hợp lỏng khớp gối gây đau nhức, các bác sĩ có thể kê thuốc giảm đau hoặc thuốc tái tạo sụn do thoái hóa khớp. Để ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng, sưng viêm ở đầu gối có thể được chỉ định thuốc kháng viêm không steroid, tác dụng chấm dứt tạm thời các cơn đau khớp gối một cách nhanh chóng.

Việc sử dụng thuốc kháng viêm và giảm đau phải hết sức cẩn thận. Bởi, nếu lạm dụng, thuốc có thể gây ra tác dụng phụ, ảnh hưởng gan, thận, dạ dày… của người bệnh.

7.2. Tiêm tái sinh trong trường hơp chấn thương dây chằng

Nếu ví các khớp là cánh cửa, lớp sụn là bản lề thì các dây chằng chính là ốc vít cố định bản lề, đóng vai trò quan trọng trong sự ổn định của đầu gối và dễ bị tổn thương khi vượt quá tải trọng và lực tác động lên.

Do đó khi khớp bị lỏng lẻo do chấn thương dây chằng, cũng giống như việc để cho mở cửa dễ dàng, bạn cần vặn lại ốc vít chắc chắn. Các bác sĩ có thể tiêm corticosteroid và axit hyaluronic hoặc NSAID để giảm triệu chứng ngắn hạn.

Tuy nhiên Cortiosteroid và NSAID đều có thể gây ra một số tác dụng phụ. Do vậy, phẫu thuật sẽ được chỉ định trong quá trình điều trị bệnh.

>> Tìm hiểu thêm: Tiêm chất nhờn vào khớp gối tiềm ẩn nguy cơ gì?

7.3. Phẫu thuật

Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, nếu lỏng khớp gối do đứt dây chằng chéo, các triệu chứng ban đầu chưa rõ ràng do có sức cơ đùi bù đắp. Cho đến khi cơ đùi bị teo, suy yếu dần không đủ sức chống đỡ cho dây chằng chéo trước, các dấu hiệu của lỏng gối mới xuất hiện. Do vậy, khi bị chấn thương dây chằng chắc chắn sẽ kéo theo hiện tưởng lỏng khớp gối nên các bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật phục hồi chức năng khớp gối.

Ngoài phẫu thuật mổ tái tạo dây chằng chéo trước, có thể thực hiện cắt đốt viêm mô, lọc rửa khớp hoặc thay khớp gối kim loại… Các biện pháp này đều có chi phí cao nên không phải bệnh nhân nào cũng có điều kiện thực hiện.

7.4. Một số bài thuốc dân gian hỗ trợ giảm đau do lỏng khớp gối

7.4.1. Sử dụng lá lốt chữa lỏng khớp gối

Lá lốt được sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc chữa xương khớp.

Bài thuốc uống trong:

• Sắc 200g lá lốt tươi với 1 lít nước trong 10 phút
• Để nước thuốc còn ấm
• Chia đều làm 3-4 lần uống trong ngày.

Bài thuốc chườm:

• Giã 20-30g lá lốt tươi cùng một ít muối hạt
• Sao nóng hỗn hợp
• Lấy vải bọc hỗn hợp và tiến hành chườm trực tiếp lên đầu gối.

Bài thuốc ngâm chân:

• Sử dụng cả thân, rễ, lá cây lá lốt nấu với 1,5-2l nước trong vòng 10 phút.
• Đổ ra chậu nhỏ, để nguội còn khoảng 50 độ C
• Tiến hành ngâm chân trong 20-30 phút giúp lưu thông máu tới các cơ, nuôi dưỡng khớp gối, hỗ trợ làm lành những tổn thương.

7.4.2. Chữa lỏng gối từ cây đinh lăng

Bài thuốc rễ đinh lăng

• Sử dụng 30g rễ đinh lăng thái lát mỏng
• Sao vàng và sắc cùng 2 lít nước đến khi nước thuốc còn lại một nửa
• Chia nhỏ nhiều lần uống hết trong ngày để tăng cường sự dẻo dai của xương khớp

Bài thuốc sử dụng kèm với các vị thuốc khác

• Sử dụng lá lốt, rễ cây xấu hổ, rễ đinh lăng mỗi loại 30g
• Lá lốt cắt khúc ngắn, phơi trong bóng râm tới khi hơi héo
• Đem sắc các vị thuốc với 1 lít nước trong vòng 30 phút
• Chia đều uống các buổi sáng, trưa, tối

7.4.3. Áp dụng bài thuốc từ cây ngải cứu

Bài thuốc uống:

• Sử dụng ngải cứu giã nát, vắt lấy nước cốt
• Trộn đều cùng 2 thìa mật ong nguyên chất
• Chia đều làm 2 lần uống trong ngày.

Bài thuốc chườm:

• Lấy ngải cứu sao nóng cùng ½ chén muối hột
• Bọc hỗn hợp vào túi vải và tiến hành chườm nóng

8. Phòng tránh lỏng khớp gối

Để phòng ngừa lỏng khớp gối cũng như ngăn ngừa tình trạng khớp gối bị lỏng tiến triển, bạn nên thay đổi chế độ sinh hoạt và ăn uống hợp lý để tăng cường sức mạnh hệ xương khớp.

Cụ thể:

Tăng cường bổ sinh những thực phẩm giàu vitamin D, canxi.

• Bổ sung thực phẩm giàu vitamin D và canxi có trong sữa, trứng, cá…
• Bổ sung các loại rau xanh như các loại rau họ cải, rau cần, súp lơ…
• Tăng cường thực đơn giàu axit béo Omega-3 như cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá mòi, cá tuyết…
• Thường xuyên sử dụng nước ép hoa quả giàu vitamin C, D, B, K
• Hạn chế thực phẩm chứa nhiều muối, nội tạng động vật, thịt đỏ, các thực phẩm có chứa cholesterol cao
• Thường xuyên tập thể dục nhẹ nhàng, tăng cường hệ xương khớp bằng các động tác như đứng lên ngôi xuống, xoay khớp gối.
• Buổi tối trước khi đi ngủ có thể thực hiện động tác gập duỗi đầu gối
• Trước khi luyện tập nên khởi động kĩ để khớp gối được vận hành trơn tru
• Giữ ấm cho cơ thể, đăc biệt, chân và đầu gối, đặc biệt vào mùa đông do đầu gối chỉ được bao phủ bằng một lớp da, thiếu sự bảo vệ của bắp cơ, mỡ.
• Đi giày dép có độ cao phù hợp, hạn chế đi giày cao gót sẽ làm tăng áp lực lên khớp gối

Trên đây là một số thông tin cần biết về lỏng khớp gối, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả. Để tìm hiểu thêm các bệnh về xương khớp bạn có thể tìm hiểu tại đây.

XEM THÊM:

• Khô khớp gối nên ăn gì để giảm thiểu cơn đau, tăng cường dịch khớp?
• Người đau khớp gối nên ăn gì và kiêng gì để hạn chế các cơn đau
• Đau khớp gối là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị