Viêm cột sống dính khớp là một bệnh nguy hiểm, có khả năng gây tàn phế cùng nhiều biến chứng cho người bệnh nếu không được phát hiện kịp thời. Do đó, việc nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán, phương pháp chữa trị sẽ giúp người bệnh tận dụng được khoảng “thời gian vàng” trong quá trình điều trị.
1. Viêm cột sống dính khớp là gì?
Viêm cột sống dính khớp là tình trạng viêm xảy ra ở khớp nối giữa các đốt của cột sống lưng hoặc nối giữa cột sống và xương chậu. Nó gây đau, cứng và khiến cho một số đốt sống bị hợp nhất. Ngoài các biểu hiện theo trục xương sống, bệnh có thể ảnh hưởng tới các khớp ngoại biên, viêm tại vị trí tiếp nối với xương của gân, dây chằng… Không chỉ ảnh hưởng tới khả năng vận động, chất lượng cuộc sống mà bệnh có thể gây tàn phế nếu không được chữa trị kịp thời.
2. Triệu chứng viêm cột sống dính khớp
Việc nắm rõ các triệu chứng sẽ giúp người bệnh phát hiện, điều trị sớm, tránh biến chứng nặng. Một số biểu hiện cơ bản của viêm cột sống dính khớp cần lưu ý là:
dấu hiệu | Triệu chứng cụ thể |
✅ Đau lưng dưới hoặc đau hông | ⭐ Đau thành đợt. Đau nặng hơn vào buổi sáng, đau gây thức giấc giữa đêm, tăng khi nghỉ ngơi, giảm khi tập luyện. |
✅ Cứng khu vực lưng dưới hoặc hông | ⭐ Vận động không linh hoạt |
✅ Đau ngoài xương sống | ⭐ Người bệnh bị đau các khớp lớn như: khớp háng, khớp gối, khớp cổ chân… |
✅ Bất thường trong tư thế | ⭐ Tăng ưỡn cột sống cổ, gù cột sống lưng, mất ưỡn cột sống thắt lưng |
✅ Các biểu hiện khác | ⭐ Viêm kết mạc, nhìn mờ, đột nhiên mắt nhạy cảm hơn với ánh sáng, tiêu chảy, đau bụng… |
3. Nguyên nhân gây viêm cột sống dính khớp
Căn bệnh này rất khó xác định được nguyên nhân một cách rõ ràng. Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu, bệnh có thể mang yếu tố di truyền. Tức là nếu có người thân trong gia đình bị viêm cột sống dính khớp thì khả năng mắc bệnh của bạn sẽ tăng từ 6 – 16 lần. Riêng đối với anh chị em ruột thì có tới 9,2% nguy cơ bị bệnh. Tỷ lệ ở sinh đôi cùng trứng và sinh đôi khác trứng lần lượt là 63% và 13%.
Khoảng 90% người bệnh viêm cột sống dính khớp mang gen HLA-B27. Tuy nhiên không phải ai mang gen này cũng mắc bệnh. Tuy nhiên, đây là một trong những yếu tố nguy cơ.
4. Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh
Nếu nằm trong những đối tượng sau hãy cẩn trọng với khả năng mắc bệnh:
– Có bố mẹ, anh chị em ruột mắc bệnh
– Người trong độ tuổi từ 20 – 40
– Nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao gấp đôi nữ giới
5. Viêm cột sống dính khớp có nguy hiểm không?
Như trên đã đề cập, bệnh gây ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày và khả năng lao động của người bệnh. Nghiêm trọng hơn, nếu để bệnh tiến triển nặng có thể chuyển sang những biến chứng nguy hiểm.
– Dính khớp cột sống và các khớp ngoại biên dẫn đến gù vẹo, ảnh hưởng tới chức năng vận động, thậm chí tàn phế.
– Tăng nguy cơ loãng xương, dẫn tới gãy xương. Gãy xương sống có thể làm tổn thương tủy sống và các dây thần kinh đi qua cột sống.
– Ảnh hưởng tới chức năng hô hấp của phổi
– Viêm màng bồ đào với khoảng 40% trường hợp bệnh nhân. Từ đó giảm thị lực, nhạy cảm với ánh sáng chói.
– Tăng khả năng mắc bệnh tim hay còn gọi là hiện tượng khớp đớp tim. Có khoảng từ 10 – 30% người bị viêm cột sống dính khớp gặp biến chứng liên quan tới tim mạch.
Bệnh có thể đẩy nhanh nguy cơ loãng xương
6. Khi nào cần tới gặp bác sĩ?
Người bệnh cần tìm kiếm sự trợ giúp từ bác sĩ nếu gặp phải tình trạng sau:
– Đau thắt lưng hoặc đau mông dai đẳng, nặng hơn vào buổi sáng, đau tới mức thức dậy giữa đêm
– Đau giảm khi vận động, tăng khi nghỉ ngơi
– Mắt nhạy cảm với ánh sáng, nhìn mờ
7. Chẩn đoán
Đây là một căn bệnh có một vài biểu hiện giống các bệnh lý khác. Do đó, để chẩn đoán chính xác và loại trừ các căn bệnh khác, bác sĩ sẽ tiến hành:
– Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh của bản thân người bệnh và gia đình. Đồng thời xem xét các triệu chứng, kiểm tra tầm vận động.
– Xét nghiệm máu: Phát hiện viêm nhiễm và loại trừ các bệnh khác.
– Xét nghiệm di truyền: Phát hiện gen HLA-B27
– Chụp X-quang: Nhận biết dấu hiệu của những thay đổi ở khớp xương
– Chụp cộng hưởng từ: Cung cấp hình ảnh xương và cấu trúc mềm một cách chính xác hơn.
– Chụp CT
– Xạ hình xương
8. Điều trị viêm cột sống dính khớp
Hiện không có phương pháp nào có thể chữa khỏi hoàn toàn căn bệnh này. Việc điều trị sẽ giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Tùy vào từng đối tượng cụ thể mà bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
8.1. Chườm giảm đau
Đây là một trong những phương pháp chữa viêm cột sống dính khớp tại nhà. Nó giúp giảm đau tức thời tại vị trí chườm. Người bệnh chỉ cần dùng khăn, chai nước, túi chườm để chườm vào vị trí cột sống bị đau trong vòng 15 – 20 phút.
8.2. Châm cứu
Châm cứu sử dụng kim châm tác động vào các huyệt đạo. Nó sẽ kích thích hệ thần kinh trung ương, tăng khả năng tự chữa lành tổn thương của cơ thể, cải thiện cảm xúc của người bệnh.
Châm cứu cũng là một trong những biện pháp điều trị tại chỗ có hiệu quả
8.3. Thuốc Tây trị viêm cột sống dính khớp
Một số loại thuốc sẽ được chỉ định trong trường hợp này. Người bệnh lưu ý không được tự ý sử dụng thuốc mà không có hướng dẫn từ bác sĩ.
– Thuốc giảm đau như Paracetamol… Đây là các loại thuốc thông thường giúp giảm bớt những cơn đau nhức để người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.
– Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như Ibuprofen, Naproxen… Loại thuốc này giúp giảm tình trạng đau, viêm.
– Thuốc corticoid: Tuy là một loại thuốc kháng viêm mạnh, giúp làm giảm triệu chứng nhanh chóng nhưng nó không thể sử dụng lâu dài. Vì tác dụng phụ của thuốc có thể gây tổn thương khớp.
– Thuốc giãn cơ: Thư giãn phần cơ bắp xung quanh cột sống
– Thuốc Sulfasalazine: Được chỉ định trong trường hợp có tổn thương gân, khớp ngoại biên như khớp háng, khớp cổ chân. Nó cũng được dùng khi thuốc NSAID không phát huy hiệu quả.
– Thuốc ức chế sinh học TNF như: Etanercept, Infliximab, Adalimumab… giúp ngăn chặn tác nhân gây viêm trong cơ thể. Nó cũng đồng thời giúp giảm đau, cứng khớp.
– Vitamin D3, canxi: Bổ sung khoáng xương, ngăn ngừa loãng xương.
Etanercept giúp ngăn chặn các tác nhân gây viêm
8.4. Vật lý trị liệu
Người bệnh thường phải chịu đựng những cơn đau nhức khó chịu. Điều này dẫn đến tâm lý ngại vận động khiến khớp mất đi độ linh hoạt. Thêm vào đó, người bệnh cũng có xu hướng vận động sai tư thế. Các phương pháp vật lý trị liệu như bài tập, nắn chỉnh cột sống… sẽ làm giảm cứng khớp, cải thiện tư thế.
8.5. Phẫu thuật
Phẫu thuật được chỉ định khi tổn thương xương khớp nghiêm trọng, có nguy cơ biến dạng khớp, tác động mạnh tới các cơ quan khác. Đây cũng là phương pháp cuối cùng khi các biện pháp điều trị ngoại khoa không phát huy tác dụng.
9. Chăm sóc sau phẫu thuật viêm cột sống dính khớp
Tuy không có một tiêu chuẩn cụ thể, chính xác nào trong chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng, rèn luyện của người bệnh nhưng có thể áp dụng một số biện pháp sau.
– Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh là một trong những cách giúp tạo dựng nền tảng sức khỏe tốt. Bữa ăn nên có thực phẩm giàu omega-3, trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế tới mức thấp nhất thực phẩm chế biến sẵn, nội tạng động vật, đồ ăn chứa nhiều muối và đường, rượu bia.
– Giữ cân nặng ở mức cho phép.
– Duy trì tập luyện thể dục thể thao đều đặn. Tăng cường vận động trong sinh hoạt hàng ngày. Khi đứng, ngồi, nằm cần giữ tư thế thẳng.
– Nằm trên đệm phẳng cứng, không gối cao đầu.
– Tái khám đúng lịch hẹn.
Khi ngồi người bệnh cần giữ tư thế thẳng
10. Phòng tránh viêm cột sống dính khớp
Việc tạo dựng một nền tảng sức khỏe tốt sẽ góp phần giúp cơ thể chống chọi lại với bệnh tật.
– Có lối sống lành mạnh, ăn ngủ đúng giờ, cân đối giữa thời gian làm việc và nghỉ ngơi. Giữ tinh thần thoải mái.
– Chế độ dinh dưỡng hợp lý, đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng. Không uống rượu bia, hút thuốc lá.
– Dành 30 phút mỗi ngày để tập luyện thể dục thể thao.
– Khám sức khỏe định kỳ. Đặc biệt là người trong nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh cần tiến hành xét nghiệm di truyền để đánh giá về khả năng mắc bệnh.
Những thông tin trên đây hy vọng đã giúp độc giả hiểu hơn về bệnh viêm cột sống dính khớp. Nếu gặp phải những vấn đề về sức khỏe, đừng ngần ngại chia sẻ với chuyên gia của chúng tôi qua hotline 0343 44 66 99.
XEM THÊM
- Xẹp cột sống – Làm mất đường cong tự nhiên của cột sống
- Vôi hóa cột sống – 7 nguyên nhân không ngờ
- Những dấu hiệu dùng để nhận biết gai cột sống
Tâm Bình giúp độc giả tìm kiếm nguồn thông tin chính xác nhất dựa trên các công trình nghiên cứu Y học đã được công bố, thẩm định trong và ngoài nước. Các tài liệu chúng tôi đưa ra đều được nghiên cứu và kiểm duyệt kỹ lưỡng đảm bảo thông tin cập nhật mới và khách quan nhất. Quý độc giả có thể tham khảo thêm chính sách biên tập của chúng tôi để xác nhận nội dung mà mình đọc được là chính xác và hữu ích.
- Mọi điều bạn cần biết về bệnh viêm cột sống dính khớp
https://www.healthline.com/health/ankylosing-spondylitis - Viêm cột sống dính khớp là gì?
https://www.webmd.com/ankylosing-spondylitis/what-is-ankylosing-spondylitis - Viêm cột sống dính khớp
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ankylosing-spondylitis/symptoms-causes/syc-20354808
Tham Vấn Y Khoa
Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng được Nhà nước phong tặng danh hiệu Thầy thuốc ưu tú năm 2015. Bà là tác giả của nhiều công trình nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng cao trong điều trị các bệnh về xương khớp, gan mật, tiêu hóa, sinh lý… Hơn 20 năm công tác tại các bệnh viện lớn, ThS.BS Nguyễn Thị Hằng đã cống hiến không nhỏ cho sự nghiệp Y tế nước nhà, dành được nhiều giải thưởng, bằng khen của Chính phủ và Bộ Y tế.