Đau nhức xương khớp là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị

Đau nhức xương khớp không đơn thuần xuất hiện do thay đổi thời tiết, vận động sai tư thế mà còn là triệu chứng của các bệnh xương khớp rất nguy hiểm như: Viêm xương khớp, thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm… Hiểu được nguyên nhân, dấu hiệu, sẽ giúp bạn khắc chế thành công những cơn đau dai dẳng, khó chịu.

1. Tình trạng đau nhức xương khớp là gì

Cơ thể người được cấu thành từ các loại xương và khớp trong đó có 3 thể khớp, khớp động (tay, chân), khớp bán động (các khớp ở cột sống) và khớp bất động ở hộp sọ. Trong đó khớp động và khớp bán động dễ bị suy yếu do nhiều nguyên nhân khác nhau. Khi các khớp này không còn đủ sức mạnh và chức năng như ban đầu dễ dẫn tới tình trạng đau nhức xương khớp.

Các xương khớp dễ bị tổn thương nhất như khớp xương vai, khớp xương háng, khớp đầu gối, khớp xương khuỷu tay, cột sống thắt lưng, khớp bàn chân.

2. Nguyên nhân gây tình trạng đau nhức xương khớp

Đau nhức xương khớp khởi phát do nhiều nguyên nhân như:

• Tuổi tác: tình trạng lão hóa xương diễn ra nhanh ở những người cao tuổi, do vậy dẫn tới những tổn thương về cấu trúc xương, sụn, đĩa đệm, bao hoạt dịch…
• Chấn thương, tai nạn khiến xương gãy, nứt, trật khớp
• Mắc các bệnh lý về xương khớp: thoái hóa khớp, loãng xương, viêm khớp dạng thấp, bệnh gout, thoát vị đĩa đệm, lao xương…
• Mắc các rối loạn chuyển hóa: đái đường, thiếu canxi, thừa cân béo phì tạo áp lực lên xương khớp dễ gây tổn thương.
• Nguyên nhân khác như thời tiết thay đổi đột ngột thường đau xương khớp vào mùa lạnh, tập thể thao quá mức, lao động nặng nhọc, làm việc sai tư thế cũng khiến xương khớp bị ảnh hưởng và cảm thấy đau nhức.
• Một số trường hợp khi gặp phải các bệnh lý như gout thì việc uống rượu bia cũng gây đau nhức xương khớp.

Đau khớp tay

> Xem thêm: Cẩn trọng khi có cảm giác đau nhức trong xương? Tham khảo ngay!

3. Đối tượng thường gặp

Thông thường, đau nhức xương khớp thường xảy ra nhiều ở người trung niên (từ 40 tuổi trở lên) và lớn tuổi nhưng tình trạng này đang ngày càng trẻ hóa khiến đối tượng mắc đa dạng hơn như:

• Đau nhức xương khớp ở người già
• Đau nhức xương khớp ở người trẻ
• Đau nhức xương khớp sau sinh, gặp ở phụ nữ sau sinh, đặc biệt tình trạng đau lưng sau sinh
• Trẻ em cũng là đối tượng bị đau nhức xương khớp

4. Triệu chứng đi kèm của đau nhức xương khớp

Khi ở giai đoạn khởi phát, tình trạng đau xương khớp chưa rõ ràng, chỉ cảm nhận bằng những cơn đau nhẹ. Tuy nhiên khi tình trạng nặng hơn có thể kèm theo nhiều triệu chứng đau nhức phức tạp như:

5. Đau nhức xương khớp có nguy hiểm không?

Đau nhức xương khớp có thể gặp phải tại một khớp, hoặc bạn cũng có thể bị đau nhức xương khớp toàn thân. Tuy gặp nhiều ở người già, người trung tuổi, nhưng tình trạng bệnh xảy ra ở người trẻ cũng ngày càng phổ biến.

Thông thường, bạn sẽ có cảm giác đau tại các khớp lớn như: đau nhức khớp gối, khớp bả vai, khớp háng, khớp cổ tay, đốt sống lưng… Ban đầu cơn đau chỉ xuất hiện thưa thớt và không quá khó chịu. Càng về sau tần suất sẽ dày hơn, mức độ cơn đau cũng tăng nặng, gây cản trở sinh hoạt và có thể để lại những biến chứng nặng nề, nếu không được khám chữa kịp thời sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc đi lại và sinh hoạt của bạn sau này.

6. Một số bệnh lý xương khớp thường gặp

Các triệu chứng đau nhức có thể là biểu hiện của các bệnh lý về xương khớp như:

6.1. Thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp thường xảy ra ở khớp gối, gây ra tình trạng tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn, sinh ra các phản ứng viêm, sưng, giảm dịch khớp. Người bệnh liên tục cảm thấy đau đớn khi vận động do lúc này các lớp sụn bị bào mòn, xương đùi và xương chày cọ xát vào nhau gây đau.

Thoái hóa khớp

6.2. Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp gây sưng đau nhiều khớp xương kèm cứng khớp ngón tay mỗi sáng, kéo dài trên một giờ. Nếu không được điều trị sẽ gây phá hủy sụn khớp, biến dạng khớp, giảm khả năng lao động thậm chí tàn phế.

6.3. Bệnh gout

Bệnh gout do rối loạn chuyển hóa purin trong cơ thể, gây nên tình trạng tăng acid uric máu, lắng đọng các tinh thể muối urate ở các khớp nhất là các khớp ở xa như khớp tay, chân gây đau. Cơn đau thường gặp ở khớp ngón chân, cổ chân, gối, khớp bàn tay kèm theo sưng nóng, tấy đỏ. Về lâu dài, bệnh sẽ xuất hiện những hạt tophi dưới da.

6.4. Loãng xương

Loãng xương thường xảy ra ở người lớn tuổi, xương xốp, yếu dần và dễ gãy kèm theo giảm dần chiều cao cơ thể và cảm giác đau vùng thắt lưng hoặc lan sang một hay hai bên mạn sườn kèm theo co cứng cơ dọc cột sống.

6.5. Lao xương khớp

Bệnh dễ gặp ở khớp háng, cột sống và khớp gối, những khớp thường xuyên phải vận động nhiều. Lao xương khớp do vi trùng lao gây ra. Những khớp chịu sức nặng của cơ thể càng nhiều càng dễ có nguy cơ mắc lao xương cao.

6.6. Một số bệnh lý khác

Tình trạng đau nhức xương khớp còn gặp ở một số bệnh như:

• Lupus ban đỏ gây sưng phồng khớp, có thể xuất hiện phát ban hình cánh bướm bên má,
• Viêm khớp nhiễm trùng
• Bệnh Lyme: đây là chứng nhiễm trùng do vi khuẩn thuộc chi Borrelia (trong đó có loại bọ ve đốt)
• Bệnh lậu

>> Xem thêm: Vì sao các cơn đau nhức xương khớp tái phát khi ngồi điều hòa?

7. Cách điều trị đau nhức xương khớp

Đau nhức xương khớp cần được điều trị sớm và đúng cách, nếu không sẽ dẫn đến những hậu quả khó lường, ảnh hưởng trực tiếp đến việc đi lại, sinh hoạt về sau. Vậy đau nhức xương khớp dùng thuốc gì hiệu quả?

7.1. Điều trị xương khớp bằng Tây y

Điều trị đau nhức xương khớp bằng Tây y có ý nghĩa rất quan trọng, nhờ tác dụng nhanh chóng. Đau nhức xương khớp uống thuốc gì là thắc mắc của rất nhiều người. Cụ thể, các loại thuốc chữa bệnh xương khớp thường được sử dụng nhiều nhất là:

• Thuốc giảm đau xương khớp, chống viêm: Paracetamol, Diclofenac, Ibuprofen…
• Các nhóm thuốc đường tiêu hóa: Omeprazole để hạn chế ảnh hưởng của các thuốc trị đau xương khớp lên dạ dày, tá tràng và thận.
• Tiêm corticoid: triamcinolone…

Mặc dù có tác dụng kịp thời, giảm đau nhanh, song thuốc tây lại có nhược điểm dễ gây tác dụng phụ cho cơ thể. Sử dụng lâu dài có thể gây ảnh hưởng đến gan, thận, dạ dày – tá tràng.

7.2. Bài thuốc Đông y trị đau nhức xương khớp

Y học Cổ truyền cho rằng khi cơ thể suy yếu, các tà khí như: phong, hàn, thấp, nhiệt sẽ xâm nhập vào xương khớp, gây cản trở sự vận hành của khí huyết. Khí huyết tắc nghẽn sẽ dẫn đến sưng, đau, tê mỏi tại các khớp.

Người cao tuổi, chức năng can thận hư hao cũng khiến khí huyết bị suy giảm, dẫn đến thoái hóa khớp, đau nhức và biến dạng khớp.

Các bài thuốc Đông y trị đau xương khớp thường tập trung vào việc đưa tà khí ra ngoài, đả thông khí huyết, giảm sưng đau và ngăn chặn các biến chứng.

Vậy nên, ngoài việc sử dụng Tây y, người đau nhức xương khớp có thể tham khảo các cây thuốc nam và những bài thuốc Đông y sau đây:

7.2.1. Bài thuốc từ cây cỏ xước

Cây cỏ xước

Rễ của cây chứa alcaloid và saponin được dùng như một loại thuốc chống viêm, giảm đau tự nhiên cho người đau xương khớp. Cỏ xước có tính mát, vị chua đắng, tiêu viêm, có thể sắc uống đơn lẻ 10-15g hay kết hợp với các vị thuốc khác.

7.2.2. Bài thuốc từ cây ngải cứu

Tác dụng: Hoạt huyết, thông mạch, kháng viêm giảm đau.

Cách thực hiện:

• Có thể sắc nước uống, nấu canh.
• Chườm nóng bằng cách dùng một nắm ngải cứu cho vào khăn mỏng cùng một ít muối sao nóng, sau đó đắp lên vùng xương khớp bị đau sẽ có cảm giác dễ chịu hơn.

7.2.3. Bài thuốc từ cây đinh lăng gai

Tác dụng: Có vị cay, đắng, tính ấm. Tác dụng tán ứ, khu phong trừ thấp.

Cách thực hiện:

• Sắc 30g rễ đinh lăng cùng 2 lít nước
• Sau khi sắc cạn còn ½ thì để nguội dùng dần trong ngày

7.2.4. Hạt mã tiền sau khi chế biến

Có thể sử dụng để xoa bóp hoặc sắc uống trị đau nhức xương khớp. Tuy nhiên, chỉ nên giã hạt, ngâm với rượu để xoa bóp. Còn sắc uống thì cần được thực hiện bởi người có chuyên môn để loại bỏ các độc tính của nó.

7.3 Vật lý trị liệu giảm đau nhức

Các chuyên gia vật lý trị liệu sẽ thiết kế bài tập phù hợp để tăng cường sức mạnh, độ dẻo dai cho các cơ xung quanh khớp. Từ đó giúp ổn định và cải thiện phạm vi chuyển động cho khớp. Một số kỹ thuật được sử dụng có thể bao gồm:

• Sóng siêu âm dẫn truyền tinh chất giúp giảm đau nhức xương khớp.
• Liệu pháp nhiệt nóng hoặc lạnh.
• Sử dụng các xung điện kích thích dây thần kinh.
• Nắn chỉnh xương khớp.

8. Bổ sung tinh chất nuôi dưỡng xương khớp khỏe mạnh

Theo Báo Sức khỏe đời sống, trong tự nhiên có rất nhiều tinh chất giúp bổ sung sụn khớp giúp xương chắc khỏe, ngăn ngừa và giảm thiểu tình trạng đau nhức xương khớp như:

• Glucosamin: Glucosamin là một loại đường tự nhiên được tìm thấy ở mô đệm của khớp. Trong tự nhiên, người ta thường dùng chiết xuất Glucosamin từ các động vật có vỏ để hỗ trợ cải thiện các bệnh lý về xương khớp như thoái hóa khớp, viêm xương khớp, đau nhức xương khớp,…
• Kollagen II-xs: Được chiết xuất từ sụn ức gà non có chứa Collagen type 2, Chondroitin (thành phần trong sụn cá mập) và Acid hyaluronic. Các hoạt chất này là nguyên liệu cấu thành sụn khớp và dịch khớp, giúp hỗ trợ tăng cường tái tạo sụn khớp, tăng tiết dịch bôi trơn và bảo vệ bề mặt sụn.
• AKBAMAX: Chiết xuất từ cây Nhũ hương, có hàm lượng cao AKBA (Acetylketo-β-boswellic acid). Theo các nghiên cứu lâm sàng của Đại học São Paulo, Brazil cho thấy AKBAMAX giúp hỗ trợ giảm đau, cải thiện khả năng vận động của người bệnh hiệu quả.

Hiện nay các dạng bổ sung của những tinh chất này đều có sẵn ở dạng viên nang, viên nén tiện lợi cho người bệnh khi sử dụng.

9. Lời khuyên chuyên gia

9.1. Phòng tránh đau nhức xương khớp từ chế độ ăn uống

Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, chế độ ăn hằng ngày, cũng góp phần không nhỏ vào việc bảo vệ và phục hồi các tổn thương ở sụn khớp. Do đó nên chú ý tới chế độ ăn uống, tăng cường thực phẩm tốt cho sức khỏe như:

• Các thực phẩm giàu vitamin D, canxi, omega-3 như trứng, sữa, các chế phẩm từ sữa
• Những loại hoa quả giàu chất chống oxy hóa, các loại nấm giàu vitamin A, E, C, K
• Bổ sung rau xanh nhiều vitamin K, C và hợp chất sulforaphane
• Hạn chế đồ dầu mỡ, chiên xào, thức ăn nhanh, các loại thịt đỏ
• Không sử dụng rượu bia, chất kích thích

9.2. Phòng tránh bằng chế độ sinh hoạt

Để đau nhức xương khớp không phải là nỗi lo thường trực mỗi khi thay đổi thời tiết hay làm việc nặng nhọc hoặc tuổi tác cao, người bệnh không nên tạo điều kiện cho các bệnh lý nguy hiểm về xương khớp phát triển.

Để làm được điều này, cách tốt nhất chính là phòng tránh nguyên nhân gây bệnh. Cụ thể, người bệnh nên thực hiện chế độ ăn uống sinh hoạt khoa học và thực hiện các biện pháp phòng bệnh hơn chữa bệnh như:

• Thường xuyên tập thể dục thể thao giúp cơ bắp và xương khớp khỏe mạnh.
• Lựa chọn các bài tập phù hợp độ tuổi, giới tính, tình trạng sức khỏe
• Tập luyện các tư thế tốt cho xương khớp như đứng thẳng, tránh nằm lâu, ngồi lâu hay đứng lâu gây ứ trệ tuần hoàn máu và cứng khớp
• Luyện tập với cường độ vừa phải, tránh vận động mạnh
• Kiểm soát cân nặng
• Bổ sung các thực phẩm chức năng như glucosamine, sụn vi cá mập, các thực phẩm bảo vệ sức khỏe để bổ trợ cho xương khớp.
• Nên đi khám kịp thời khi có những dấu hiệu đau xương khớp kéo dài, sử dụng các bài thuốc không thuyên giảm.

Trên đây là một số thông tin về tình trạng đau nhức xương khớp. Để tìm hiểu cụ thể hơn về các bệnh lý liên quan, bạn có thể tham khảo tại đây hoặc liên hệ qua hotline 0865 344 349 để được tư vấn giải đáp.

Chat với bác sĩ ngay

XEM THÊM:

• Chưa biết đau nhức xương khớp nên ăn gì? Tham khảo ngay tư vấn từ bác sĩ
• Bị đau căng cơ do đâu? Cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả
• Loãng xương ở người già – Những thông tin con cái nên biết để chăm sóc bố mẹ