Đau thắt lưng (đau lưng dưới) là cảm giác đau nhói hoặc âm ỉ phần hông của lưng và từ thắt lưng xuống dưới. Điều này gây ra không ít phiền toái cho người bệnh trong công việc và sinh hoạt thường ngày. Bệnh cũng tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị sớm và đúng cách.
1. Đau thắt lưng là gì?
Lưng dưới gồm 5 đốt sống, được đánh dấu từ L1 – L5 (vùng thắt lưng) có tác dụng nâng đỡ và tạo đường cong cho cơ thể. Hơn nữa, đây cũng là mắt xích quan trọng trong hệ thống truyền tín hiệu qua não giúp chúng ta dễ dàng thực hiện bước đi (bước tiến, lùi, sang trái, sang phải).
Theo Viện Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ Quốc gia (thuộc Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ), có tới 80% người Mỹ phải trải qua cơn đau thắt lưng ít nhất một lần trong đời. Đây cũng là nguyên nhân khiến công việc của nhiều người bị đình trệ.
Đau lưng dưới (hay đau thắt lưng) là những cơn đau xuất hiện ở vùng ngang thắt lưng, có thể kéo xuống mông và chân. Cơn đau có thể cấp tính trong vài ngày hoặc mạn tính. Hội chứng này do rất nhiều nguyên nhân gây ra, có thể là chấn thương, mang vác vật nặng, ngồi sai tư thế… Hoặc có thể đây là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý xương khớp như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống…
Đau cột sống thắt lưng – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
2. Phân loại đau thắt lưng
Theo chuyên gia tambinh.vn, dựa vào triệu chứng, vị trí đau nhức, đau thắt lưng được phân loại như sau:
2.1. Đau cơ học
Đau lưng dưới cơ học biểu hiện đau tăng khi vận động và giảm đau khi nghỉ ngơi. Nguyên nhân cơn đau có thể xuất phát từ các cơ, dây chằng, khớp hoặc cột sống. Những vị trí thường chịu những cơn đau cơ học là vùng thắt lưng, mông, đôi khi có thể lan xuống bàn chân. Khi thay đổi tư thế bạn sẽ cảm nhận cơn đau rõ rệt.
2.2. Đau rễ thần kinh
Nghe tên chắc hẳn nhiều người sẽ đoán ngay cơn đau xuất phát từ đâu. Nguồn gốc dẫn đến cơn đau này là từ rễ thần kinh ở cột sống bị chèn ép hoặc viêm.
Đau rễ thần kinh thường chỉ cảm nhận ở một bên cơ thể, bắt đầu từ vùng thắt lưng lan xuống mông hoặc chân theo đường đi của dây thần kinh. Người bệnh sẽ cảm thấy nhói, đau, tê hoặc yếu chân nếu bị đau rễ thần kinh.
2.3. Đau lưng dưới cấp tính
Cơn đau thắt lưng xuất hiện đột ngột hoặc chỉ kéo dài vài ngày. Hoặc xuất hiện vài tuần khi cơ thể phản ứng với chấn thương hoặc tổn thương mô. Mức độ đau thắt lưng tăng hoặc giảm phụ thuộc vào khả năng phục hồi của cơ thể.
2.4. Đau lưng mạn tính
Trường hợp đau kéo dài từ 3 tháng trở lên thì được gọi là đau lưng dưới mạn tính. Ở cấp độ này, cơn đau sẽ âm ỉ, dai dẳng và điều trị tốn kèm, lâu dài.
3. Triệu chứng đặc trưng của đau thắt lưng
Người bệnh sẽ gặp phải một số dấu hiệu sau:
triệu chứng | BIỂU HIỆN CỤ THỂ |
✅ Đau nhức | ⭐ Có thể đau ở thắt lưng bên phải, đau một bên thắt lưng trái, đau thắt lưng xuống mông
⭐ Cảm giác đau nhói hoặc đau âm ỉ ⭐ Đau tăng lên khi vận động, ho, hắt hơi hoặc thời tiết thay đổi. Giảm lúc nghỉ ngơi ⭐ Trong trường hợp có chèn ép lên dây thần kinh, cơn đau có thể lan xuống chân, hông… |
✅ Ngứa ran, tê bì | ⭐ Ngứa ran hoặc rát
⭐ Cảm giác lạnh tê, có khi lan sang vùng mông, toàn bộ lưng hoặc tê bì chân tay |
✅ Co cứng | ⭐ Cứng các cơ bắp, nhiều khi không thể đứng thẳng, đi lại |
Dù biểu hiện mỗi người là không giống nhau, tuy nhiên đặc trưng của đau thắt lưng dưới là biểu hiện đau nhức vùng lưng dưới. Vì vậy, khi xuất hiện triệu chứng đau bất thường ngay cả khi bạn ngồi hoặc nằm thì nguy cơ đau lưng dưới là rất cao. Vì vậy, hãy thăm khám, tìm ra nguyên nhân để có phương pháp điều trị kịp thời.
Khớp AKA Tâm Bình – Hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp, làm chậm quá trình thoái hóa khớp
Thương hiệu: Dược phẩm Tâm Bình
4. Nguyên nhân gây đau thắt lưng
Nguyên nhân gây đau thắt lưng rất đa dạng. Đó có thể là do chế độ dinh dưỡng, thừa cân, thói quen xấu trong sinh hoạt. Tuy nhiên tình trạng này có thể bắt nguồn từ bệnh lý.
4.1. Bệnh lý về thận
Các bệnh lý về thận như: sỏi thận, hội chứng thận hư… là nguyên nhân gây đau lưng dưới. Các bệnh này sẽ khiến chức năng thận suy giảm, làm mất cân bằng muối, nước, điện giải, gây ứ dịch, dẫn đến đau vùng lưng dưới.
Biểu hiện đặc trưng là những cơn đau vùng thận lan ra lưng, sau đó xuống vùng xương chậu, hông, mông và bàn chân. Đi kèm là triệu chứng: tiểu khó, tiểu buốt, tiểu ra máu, có thể buồn nôn, sốt, ớn lạnh, chóng mặt,… Nếu gặp các dấu hiệu kể trên, bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.
4.2. Bệnh lý phụ khoa
Một số bệnh lý phụ khoa cũng có thể gây đau lưng ở phụ nữ như: viêm vùng chậu, viêm cổ tử cung, lạc nội mạc tử cung, u nang buồng trứng… Ngoài ra, còn xuất hiện trường hợp đau thắt lưng khi đến tháng, đau lưng dưới khi mang thai, đau thắt lưng ở phụ nữ sau sinh.
Thông thường, đau thắt lưng dưới ở nữ có biểu hiện đau lưng từ âm ỉ đến dữ dội. Ngoài ra, có thể xuất hiện các triệu chứng như: kinh nguyệt không đều, đau tức bụng, ra dịch âm đạo bất thường… Khi phát hiện các dấu hiệu này, chị em nên đi khám tại các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.
4.3. Bệnh xương khớp
Bệnh xương khớp cũng là câu trả lời cho đau thắt lưng là bệnh gì. Đau lưng dưới là biểu hiện đặc trưng của các bệnh lý về cột sống và đĩa đệm như: viêm cột sống dính khớp, thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa… Tùy theo từng bệnh mà xuất hiện các triệu chứng khác như: cơn đau lan xuống mông, chân, tê buồn chân tay, hạn chế khả năng vận động…
Đau thần kinh tọa – Một trong những nguyên nhân gây đau thắt lưng, TÌM HIỂU NGAY
4.4. Béo phì
Béo phì là một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh về xương khớp, trong đó có chứng đau lưng dưới. Khi đó trọng lượng cơ thể vượt quá khả năng chịu đựng của hệ xương khớp.
Người thừa cân, béo phì cũng có xu hướng ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ gây giảm khả năng hấp thụ canxi và phospho của cơ thể, làm xương yếu đi. Béo phì còn làm con người trở nên lười biếng, ít vận động khiến hệ xương khớp không được củng cố, ngày càng suy giảm chất lượng.
4.5. Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng
Chế độ dinh dưỡng cũng là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới sức khỏe hệ xương khớp. Ăn uống không đủ chất lâu dần sẽ khiến cơ thể thiếu canxi, loãng xương dẫn đến đau lưng.
4.6. Hút thuốc lá
Nhiều nguyên cứu cho thấy, những người hút thuốc lá có tỷ lệ đau vùng lưng dưới cao hơn 2 – 3 lần so với người không hút thuốc. Nicotin trong khói thuốc lá ngăn cản các đĩa đệm hấp thụ oxy và dưỡng chất cần thiết. Tình trạng này kéo dài khiến đĩa đệm trở nên kém linh hoạt, có nguy cơ bị thoái hóa.
4.7. Đau thắt lưng sau khi quan hệ
Đau lưng sau khi quan hệ tình dục có thể là do trong quá trình “yêu”, người đàn ông mất nhiều sức, lại thêm lực mạnh, liên tục dẫn đến hiện tượng co rút cơ lưng. Đây là nguyên nhân gây đau thắt lưng ở nam giới. Thời gian và cường độ sinh hoạt quá mức cũng khiến các gân cơ vùng thắt lưng bị co cứng bất thường, thậm chí các dây chằng cột sống có thể bị căng giãn đột ngột, từ đó phát sinh chứng đau lưng.
4.8. Đau lưng dưới do chấn thương
Tai nạn trong quá trình luyện tập thể dục thể thao, vận động, làm việc… có thể tác động đến vùng lưng dưới. Từ đó, khiến bạn dễ xuất hiện những cơn đau nhức thắt lưng.
Nghiêm trọng hơn, chấn thương gây áp lực lên đĩa đệm khiến chúng bị vỡ hoặc thoát vị. Từ đó, chèn ép lên dây thần kinh xung quanh dễ gây ra hội chứng đau lưng và đau thần kinh toạ.
5. Đối tượng có nguy cơ mắc đau lưng dưới
Bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị đau lưng dưới. Tuy nhiên có những đối tượng dễ mắc bệnh hơn những người khác do các yếu tố về tuổi tác, thể trọng, đặc thù công việc. Cụ thể là:
- Người cao tuổi gặp phải tình trạng loãng xương, cơ bị giảm độ đàn hồi, các đĩa đệm chệch khỏi vị trí bình thường, làm giảm khả năng nâng đỡ của các đốt sống. Tuy nhiên đau thắt lưng ở người trẻ đang ngày càng gia tăng.
- Phụ nữ mang thai: Thường đau thắt lưng ở vùng mông do khung xương chậu có sự thay đổi để thích nghi với trọng lượng và kích thước thai nhi.
- Người thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể làm cong sinh lý cột sống thắt lưng và kéo khung xương chậu về phía trước. Điều này khiến cơ lưng bị siết chặt gây căng cơ và xuất hiện triệu chứng đau thắt lưng.
- Nhân viên văn phòng, những người thường xuyên ngồi sai tư thế trong thời gian dài.
- Những người không thường xuyên tập thể dục: Khi cơ thể không được vận động thường xuyên khiến cơ lưng, cơ bụng yếu, cột sống không được nâng đỡ gây áp lực dẫn tới đau.
6. Đau lưng dưới có nguy hiểm không?
Trường hợp đau lưng dưới cấp tính nguyên nhân do bê vác hoặc nằm sai tư thế dẫn đến căng, co cứng cơ thì bạn không cần quá lo lắng, bởi nếu điều chỉnh chế độ sinh hoạt hợp lý kết hợp nghỉ ngơi, triệu chứng sẽ thuyên giảm. Tuy nhiên, trong trường hợp đau dữ dội sau chấn thương, khó khăn trong vận động, đi lại người bệnh không nên chủ quan và nên đến các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị.
Trường hợp nhẹ, triệu chứng ảnh hưởng tới sinh hoạt dẫn tới khó khăn khi đứng lên, ngồi xuống. Trường hợp nặng, dấu hiệu do bệnh lý xương khớp như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống có thể gây teo cơ đùi, hạn chế khả năng vận động, thậm chí bại liệt.
Bên cạnh đó, những trường hợp đau lưng dưới bên phải cần nhanh chóng thăm khám và điều trị. Bởi, dấu hiệu này có thể có liên quan tới bệnh phụ khoa, sỏi thận, nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm ruột thừa…
7. Khi nào nên gặp bác sĩ?
Khi gặp những triệu chứng sau, người bệnh nên thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt để điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm sảy ra, cụ thể:
– Đau vùng thắt lưng dưới sau khi té ngã, chấn thương hoặc cơn đau đã từng xuất hiện trước đây.
– Đau 2 – 3 ngày nhưng triệu chứng không cải thiện, tăng nặng hơn, đau nhiều khi ho hoặc hắt hơi.
– Đi tiểu có cảm giác nóng rát hoặc đi tiểu có máu.
– Cơn đau thắt lưng thường xuất hiện vào lúc nửa đêm ảnh hưởng tới giấc ngủ của bạn.
– Xuất hiện triệu chứng đau kèm tê bì vùng bẹn, đùi, chân.
– Chân có cảm giác yếu, đi không vững, dễ té ngã.
– Sốt nhưng không rõ nguyên nhân do đâu kèm triệu chứng đau lưng.
8. Chẩn đoán
Như đã nói ở trên, đau lưng do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Không chỉ có bệnh xương mà còn bệnh về thận, phụ khoa ở nữ giới… Vì vậy, việc chẩn đoán hội chứng đau thắt lưng không đơn giản chút nào.
Do đó, để đưa ra kết luận nguyên nhân do đâu, phác đồ điều trị thế nào, bác sĩ sẽ thăm khám và chỉ định các xét nghiệm, phương pháp chẩn đoán hình ảnh sau:
8.1. Hỏi về lịch sử bệnh lý, thói quen sống
Trước khi tiến hành các thủ thuật hình ảnh, bác sĩ sẽ thăm hỏi thông tin về tiền sử, triệu chứng đã diễn ra bằng các câu hỏi sau:
– Cơn đau tăng nặng hoặc giảm nhẹ vào thời điểm nào trong ngày.
– Đau nhức có lan xuống vùng mông, chân kèm triệu chứng tê bì, yếu chân không?
– Công việc có thường xuyên phải ngồi, bê vác nặng không?
– Đã từng gặp chấn thương hay chưa?
– Có tiền sử bệnh xương khớp gì không?
8.2. Thăm khám
Sau khi hỏi các thông tin từ người bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám. Phương pháp chẩn đoán này giúp đánh giá nguyên nhân và tình trạng bệnh.
– Đánh giá hình dáng cột sống: Bác sĩ kiểm tra xem trục cột sống của bệnh nhân có thẳng không, có bị lệch, vẹo về 2 bên trái hoặc phải hay không?
– Tìm điểm đau cột sống: Bác sĩ ấn hoặc gõ trên mỏm gai các đốt sống nhằm tìm điểm đau cột sống
– Đánh giá trương lực cơ cạnh sống: Bác sĩ quan sát từ phía sau lưng bệnh nhân để xem khối cơ cạnh sống 2 bên có cân đối không, sau đó nắn kiểm tra trương lực cơ của 2 khối cơ đó xem có đều nhau không, nếu không đều thì đánh giá xem bên nào bị tăng trương lực cơ, co cứng cơ.
– Khám phản xạ gân xương và trương lực cơ: Bác sĩ sử dụng dụng cụ chuyên dụng tác động vào gân cơ đánh giá chức năng của gân xương, cơ.
– Nghiệm pháp Lasegue: Bác sĩ cho bệnh nhân nằm ngửa, 2 chân duỗi thẳng với tư thế thoải mái. Tiếp theo, bác sĩ dùng 1 tay của và từ từ nâng cao chân bệnh nhân (ở tư thế duỗi thẳng) lên khỏi mặt giường, hướng tới góc 90° cho tới khi người bệnh kêu đau, căng dọc mặt sau chân thì dừng lại.
– Quan sát phạm vi chuyển động: Người bệnh được bác sĩ hướng dẫn thực hiện các động tác như cúi, ngửa, xoay, nghiêng người… để kiểm tra phạm vi chuyển động của cơ thể.
8.3. Xét nghiệm hình ảnh
Kết quả xét nghiệm hình ảnh mang kết quả chẩn đoán chính xác:
– Chụp Xquang: Cho thấy sự bất thường ở xương khớp, chẳng hạn như khối u, gai xương, gãy xương, thoái hóa cột sống…
– Chụp CT: Cho phép nhìn thấy cột sống từ nhiều góc độ khác nhau. Từ đó, phát hiện ra những tổn thương, bất thường vùng cột sống
– Chụp cộng hưởng từ MRI: Chụp MRI là kỹ thuật xét nghiệm hình ảnh tiên tiến hiện nay. Liệu pháp chẩn đoán giúp bác sĩ dễ dàng phát hiện những bất thường bên trong cột sống như dây chằng, thần kinh, mạch máu và đĩa đệm.
Sau khi có kết quả xét nghiệm và chụp chiếu, bác sĩ sẽ xác định được mức độ tổn thương, nguyên nhân gây đau thắt lưng dưới từ đâu và đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả.
9. Điều trị đau thắt lưng
Trong trường hợp đau lưng dưới do làm việc sai tư thế hay mang vác nặng thì người bệnh có thể giảm đau tạm thời bằng dầu xoa bóp, cao dán và vận động nhẹ nhàng. Sau một thời gian, cơn đau sẽ thuyên giảm. Đối với các trường hợp đau lưng dưới do bệnh lý cần điều trị các bệnh lý này để giảm bớt cơn đau.
9.1. Chườm nóng, chườm lạnh hỗ trợ giảm đau nhức thắt lưng
– Chườm nóng: Dùng khăn nhúng nước nóng vừa phải đắp lên cột sống lưng trong vòng 20 – 30 phút giúp làm giãn cơ và giảm đau nhanh. Bên cạnh đó, tắm nước ấm cũng làm thư giãn các cơ bị cứng ở lưng.
– Chườm lạnh: Dùng túi hoặc mảnh vải sạch đựng nước đá chườm lên cột sống lưng trong vòng 15- 20 phút. Nên sử dụng chườm lạnh trong vòng 48 – 72 giờ đầu tiên sau khi xuất hiện cơn đau thắt lưng dưới.
9.2. Massage chữa đau thắt lưng
Massage có tác dụng giảm đau rất tốt đối với bệnh nhân đau lưng dưới cấp và mạn tính, đặc biệt là khi kết hợp với các bài tập thể dục. Dùng tay xoa bóp kết hợp với đấm nhẹ nhàng dọc cột sống khoảng 30 phút.
>>> Tham khảo video: Xoa bóp bấm huyệt chữa đau lưng, thoái hóa cột sống thắt lưng
9.3. Mẹo dân gian chữa đau thắt lưng
Trong dân gian từ lâu đã có nhiều biện pháp giúp cải thiện tình trạng này. Tuy hiệu quả chậm nhưng phương pháp này khá an toàn. Sau đây là một số mẹo dân gian chữa đau thắt lưng tại nhà mà người bệnh có thể tham khảo.
Chườm ngải cứu
Ngải cứu giúp tăng cường lưu thông máu, tán hàn, tiêu thũng. Nó thường được sử dụng để giảm bớt các cơn đau do các bệnh lý về xương khớp.
– Lấy 1 nắm ngải cứu tươi rửa sạch, rang trên chảo nóng cùng chút muối hạt đến khi lá ngải cứu se khô.
– Dùng một mảnh vải gói ngải cứu rồi xoa dọc theo xương sống, vùng thắt lưng trong khoảng 15 phút.
– Trong quá trình chườm, khi ngải cứu hết nóng thì hâm nóng lại.
Uống nước sắc đinh lăng
Hoạt chất Saponin trong đinh lăng giúp kích thích tuần hoàn máu, tăng cường sức đề kháng, thông huyết mạch giúp giảm đau nhức lưng, tê thấp.
Cách thực hiện rất đơn giản là dùng 20 – 30g/ ngày, phần thân hoặc cành cây đinh lăng sắc nước. Chia 3 lần trong ngày.
Chườm lá lốt
Lá lốt có vị cay nồng, tính ấm, có tác dụng kiện gân cốt, ấm khớp. Kết hợp lá lốt với ngải cứu, hy thiêm sẽ làm tăng tác dụng điều trị.
– Lấy 1 nắm lá lốt, ngải cứu, hy thiêm cho vào cối giã nát, thêm chút muối hạt.
– Sao (rang) nóng rồi đắp trực tiếp lên chỗ đau ngày 2 lần.
9.4. Thuốc tây chữa đau lưng dưới
Dựa trên các triệu chứng bệnh và thể trạng của bệnh nhân, bác sỹ sẽ xác định liều lượng và các loại thuốc thích hợp. Bao gồm:
– Thuốc giảm đau: Paracetamol, Aspirin… giúp điều trị triệu chứng đau ở mức độ nhẹ và trung bình
– Thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAIDs): Ibuprofen, Meloxicam, Diclofenac… Nhóm thuốc này giúp giảm tình trạng viêm trong cơ thể. Từ đó giảm sưng đau tại lưng.
– Thuốc opioid yếu: Codein, Tramadol… dùng để điều trị các cơn đau mức độ trung bình. Tuy nhiên, cần cẩn trọng vì đây là loại thuốc có thể gây nghiện.
– Thuốc giãn cơ: Norflex, Baclofen… giúp thư giãn cơ, ức chế truyền tín hiệu về phản xạ co cơ tới não.
Các loại thuốc này giúp giảm nhanh các triệu chứng bệnh nhưng lại gây ra các tác dụng phụ, đặc biệt là đối với gan, thận, dạ dày nếu sử dụng trong thời gian dài. Người bệnh chỉ được sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sỹ, không được tự ý mua hay lạm dụng thuốc.
9.5. Phẫu thuật
Nếu bạn thuộc trường hợp đau thắt lưng do gãy xẹp cột sống (L1-L5) hoặc thoát vị đĩa đệm ở mức độ nặng, các phương pháp điều trị nội khoa không đáp ứng thì bệnh nhân sẽ được bác sĩ chỉ định phẫu thuật.
Tuy nhiên, phương pháp điều trị này cần được cân nhắc. Bởi, phẫu thuật, nhất là vùng cột sống rất phức tạp, có nguy cơ nhiễm trùng, tổn thương thần kinh hoặc xơ hóa, yếu cơ… Vì vậy, hãy lắng nghe tư vấn và hướng dẫn của chuyên gia trước, trong và sau khi phẫu thuật.
10. Đau thắt lưng nên khám, chữa ở đâu?
Khi người bệnh nhận thấy những biểu hiện đau thắt lưng bất thường cần đi khám sớm tại các bệnh viện, phòng khám chuyên khoa uy tín. Qua đó, giúp người bệnh sớm phát hiện bệnh và có phương pháp điều trị kịp thời.
Nếu bệnh chớm đau, người bệnh có thể thăm khám tại bệnh viện tuyến huyện hoặc tỉnh. Trường hợp nặng, các bác sĩ tuyến dưới có thể khuyên người bệnh thăm khám tại những bệnh viện tuyến trung ương.
Dưới đây là những địa chỉ khám, chữa bệnh đau thắt lưng tại Hà Nội và TP.HCM, người bệnh có thể tham khảo:
Bệnh viện tại TP. HCM | BỆNH VIỆN TẠI HÀ NỘI |
Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM
Địa chỉ: 215 Hồng Bàng, P.11, Q.5, TP.HCM |
Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
Số 1 Tôn Thất Tùng, Đống Đa, Hà Nội
|
Bệnh viện Chợ Rẫy
Địa chỉ: 201B Nguyễn Chí Thanh, P.5, Q.11, TP.HCM |
Bệnh viện Bạch Mai
Số 78 Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội |
Bệnh viện Nhân dân 115
Địa chỉ: 527 Sư Vạn Hạnh, P.12, Q.10, TP.HCM |
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
Số Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng, Hà Nội |
Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình
Địa chỉ: 929 Trần Hưng Đạo, P.1, Q.5, TP.HCM |
Bệnh viện E
Số 89, Trần Cung, Nghĩa Tân, Cầu giấy, Hà Nội |
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM
Địa chỉ: 2B đường Phổ Quang, P2, Q. Tân Bình, TP.HCM |
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec
Số 458 Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội |
11. Chế độ chăm sóc tại nhà cho người bị đau lưng dưới
Song song với việc áp dụng các biện pháp chữa trị, người bệnh cũng cần quan tâm tới chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt và rèn luyện thể chất. Điều này sẽ hỗ trợ tốt cho quá trình phục hồi của người bệnh.
11.1. Chế độ dinh dưỡng cho người đau thắt lưng
Chắc hẳn nhiều người không khỏi thắc mắc đau lưng dưới ăn gì và kiêng gì. Dưới đây sẽ là câu trả lời.
– Người bệnh nên ăn thực phẩm giàu omega-3 như: cá thu, cá mòi, đậu nành, hạt óc chó,… giúp ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm, hồi phục tổn thương xương khớp.
– Tăng cường thực phẩm giàu canxi như sữa và các chế phẩm từ sữa giúp kích thích quá trình tái tạo tế bào, giữ cho xương và khớp ở vị trí ổn định, giảm sưng, viêm, ê mỏi xương khớp…
– Nên ăn những thực phẩm giàu vitamin D giúp ngăn ngừa tình trạng loãng xương, chống viêm, thoái hóa khớp…
– Lựa chọn những loại hạt như hạt vừng, hạt lanh, hạt chia… chứa hàm lượng canxi, vitamin nhóm B, magie… dồi dào, tốt cho xương khớp.
– Tránh xa bia, rượu, đồ uống có cồn – đây là nhóm đồ uống có hại cho sức khỏe nói chung, đau lưng nói riêng.
– Người bệnh cũng không nên ăn các loại đồ ăn nhanh, thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng … làm tăng quá trình viêm, thoái hóa khớp, loãng xương.
– Không nên ăn thực phẩm nhiều muối làm giảm khả năng hấp thụ canxi khiến xương khớp dễ bị thoái hóa, loãng xương.
11.2. Chế độ sinh hoạt, rèn luyện
– Không mang vác vật nặng hay cúi gập người đột ngột để tránh làm tổn thương lưng.
– Sau khi ngồi khoảng 30 – 45 phút nên đứng dậy, đi lại thư giãn
– Kiểm soát cân nặng, đặc biệt đối với những người béo phì. Việc cải thiện cân nặng sẽ giúp giảm triệu chứng đau lưng rõ rệt.
– Tập thể dục, thể thao đều đặn, vừa sức sẽ tạo dựng nền tảng cơ thể khỏe mạnh, giúp chống lại bệnh tật. Các môn thể thao như: bơi lội, đạp xe đạp, yoga… giúp hệ cơ xương khớp dẻo dai, khỏe mạnh.
11.3. Bỏ hút thuốc lá
Theo nghiên cứu, nicotine trong thuốc lá có tác dụng gây cản trở khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng của đĩa đệm. Từ đó, thúc đẩy nhanh quá trình thoái hóa đĩa đệm, cột sống, dẫn tới đau thắt lưng.
Trong một nghiên cứu được công bố năm 2012 đã chỉ ra: Với những người bỏ thuốc lá sẽ cảm nhận đau lưng giảm rõ rệt so với những người tiếp tục hút. Chính vì vậy, hãy bỏ thuốc lá nếu bạn đang có thói quen hút.
11.4. Điều chỉnh tư thế vận động
Có thể bạn không biết nhưng chính tư thế trong vận động hoặc làm việc sai cách hàng ngày có thể khiến tình trạng đau thắt lưng thêm dữ dội. Vì vậy, việc điều chỉnh tư thế ăn, ngủ, làm việc… đúng cũng hỗ trợ giảm đau nhức lưng, cụ thể:
– Khi ngồi làm việc: Đặt khuỷu tay vuông góc với cánh tay, giữ thẳng lưng giúp giảm áp lực đè lên cột sống. Màn hình máy tính vừa với tầm mắt để hạn chế cúi đầu hoặc ngước quá cao.
– Khi mang vác vật nặng: Ôm sát vật vào người, nâng hoặc đặt vật xuống chỉ dùng tay chân, không dùng cử động lưng.
– Tránh những động tác mạnh, đột ngột: Xoay người, nghiêng người, cúi, với cao, bê nặng… có thể ảnh hưởng đến cột sống. Vì vậy, nên hạn chế những thao tác này đột ngột.
– Hạn chế ngồi xổm và các tư thế ngồi gập cột sống.
12. Cách phòng tránh đau thắt lưng dưới
Để không bị cơn đau thắt lưng dưới “hành hạ”, mỗi người, kể cả người trẻ nên tự học cho mình cách phòng ngừa đau thắt lưng dưới, cụ thể:
- Nên duy trì cân nặng hợp lý. Với những trường hợp thừa cân, béo phì nên giảm cân an toàn. Đồng thời, chú ý mang giày, dép phù hợp…
- Luyện tập thể dục thể thao đều đặn, phù hợp với sức khỏe. Cần lưu ý khởi động nhẹ nhàng trước khi vận động mạnh hoặc luyện tập thể dục.
- Tránh mang vác vật nặng, khi bắt buộc phải giữ thẳng lưng.
- Ngồi làm việc đúng tư thế, khi chuyển sang tư thế khác phải thực hiện từ từ, tránh đột ngột.
- Chế độ dinh dưỡng, đa dạng thực phẩm, nhất là thực phẩm giàu canxi và vitamin D.
- Giữ tâm trạng thư giãn, thoải mái, tránh căng thẳng.
Kết luận
Có thể nói, đau thắt lưng do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Vì vậy, khi xuất hiện triệu chứng này người bệnh không nên chủ quan. Việc thăm khám và điều trị sớm giúp giảm nguy cơ biến chứng và sớm phục hồi bệnh. Nếu còn băn khoăn, thắc mắc nào về bệnh có thể liên hệ với chúng tôi theo Hotline 0343 44 66 99 để được chuyên gia tư vấn, giải đáp.
Tham Vấn Y Khoa
TTƯT Hoàng Khánh ToànĐại tá, TTƯT.Ths.Bs Hoàng Khánh Toàn chia sẻ: “Chữa bệnh cứu người luôn là khát khao cháy bỏng của tôi. Đây cũng chính là lý do tôi dành cả cuộc đời theo nghề y. Trở thành cố vấn của Dược phẩm Tâm Bình là cách để tôi tiếp tục mang kiến thức, kinh nghiệm mà mình đã tích lũy được để giúp sức cho cộng đồng.”