Viêm quanh khớp vai, nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

Viêm quanh khớp vai là một trong những bệnh cơ xương khớp khá phổ biến hiện nay. Thường gặp ở người cao tuổi, đối tượng lao động thường xuyên phải sử dụng tay, vai. Bệnh không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng vận động của hai tay, mà còn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Vậy, làm thế nào để điều trị cũng như phòng ngừa bệnh viêm quanh khớp vai.

1. Viêm quanh khớp vai là gì?

Khớp vai là khớp lồi cầu – ổ chảo, chỏm xương cánh tay gắn vào ổ chảo xương bả vai nhờ chóp xoay và bao khớp.

Cấu tạo của chóp xoay gồm 3 cơ: Cơ trên gai, cơ dưới gai và cơ tròn bé. Các cơ này được cấu tạo kết hợp với nhau thành một dải gân bao quanh. Chúng bám tận sâu bên trong lớp xương cánh tay, giúp cho cánh tay cử động nâng lên, hạ xuống, xoay trước sau được nhẹ nhàng, linh hoạt.

Cấu tạo khớp vai gồm: Xương cánh tay, xương bả vai, xương đòn. Khớp vai là khớp lớn, cấu tạo phức tạp. Khớp có vai trò quan trọng với khả năng vận động của cơ thể. Khớp cũng có nhiều mối liên hệ với các rễ thần kinh vùng cổ, phần trên của lưng cũng như hạch giao cảm cổ. Vì vậy, khi khớp vai bị tổn thương, viêm, khả năng vận động bị hạn chế.

Viêm quanh khớp vai là thuật ngữ dùng để chỉ các bệnh lý viêm các cấu trúc phần mềm quanh khớp vai gồm: gân, cơ, dây chằng, bao khớp, loại trừ tổn thương phần đầu xương, sụn khớp và màng hoạt dịch như viêm khớp nhiễm khuẩn, viêm khớp dạng thấp…

Theo thống kê, Việt Nam có tới 2% dân số bị viêm quanh khớp vai, chiếm 12,5% tổng số các bệnh nhân bị bệnh khớp. Bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể bị viêm quanh khớp vai, tuy nhiên bệnh gặp ở nam nhiều hơn nữ và chủ yếu ở người trong độ tuổi từ 40 – 60.

2. Triệu chứng bệnh viêm quanh khớp vai

Cơn đau do viêm quanh khớp vai có thể nghiêm trọng, làm giảm biên độ vận động hoặc khiến người bệnh không thể cử động vai. Thông thường bệnh sẽ diễn tiến theo bốn giai đoạn sau:

2.1. Viêm quanh khớp vai thể thông thường

Bệnh thường phát triển sau khi vai bị chấn thương cơ học liên tiếp hoặc người bệnh vận động quá mức. Đây là tình trạng gân ở khớp vai bị viêm gây đau nhức, tổn thương thường gặp nhất là gân cơ trên vai và bó dài gân nhị ở đầu cánh tay.

Triệu chứng đau nhức khiến khả năng vận động bị ảnh hưởng, nếu kéo dài người bệnh khó cử động được tay.

2.2. Giai đoạn viêm cấp tính

Cơn đau xuất hiện đột ngột và dữ dội. Vai sưng to, nóng, người bệnh có thể thấy khối sưng bùng nhùng. Tình trạng đau sẽ lan toàn bộ vai, lên cổ, xuống tay…. Người bệnh không thể thực hiện các vận động liên quan tới khớp vai, bị mất ngủ do đau nặng về đêm…

2.3. Viêm quanh khớp vai thể giả liệt khớp vai

Gân cơ trên gai hoặc đầu dài gân cơ nhị đầu ở khớp vai bị đứt là nguyên nhân gây ra bệnh này.

Lúc này, người bệnh sẽ xuất hiện triệu chứng đau dữ dội khớp vai kèm tiếng kêu răng rắc. Người bệnh không thể tự nâng vai lên mà phải nhờ sự giúp đỡ của người khác. Một số trường hợp có thể bị bầm tím trên cánh tay.

2.4. Đông cứng khớp vai

Cơn đau xuất hiện ngày càng nhiều. Khớp vai bị cứng, vận động bị hạn chế hoàn toàn. Ngay cả khi có sự giúp đỡ của người khác thì khả năng vận động cũng không được cải thiện. Quan sát từ phía sau, khi bệnh nhân giơ tay lên sẽ thấy xương bả vai di chuyển cùng một khối với xương cánh tay.

3. Nguyên nhân gây viêm quanh khớp vai

Tuy không đóng vai trò chống đỡ cả cơ thể như xương cột sống, nhưng khớp vai lại góp mặt trong nhiều hoạt động quan trọng thường ngày. Viêm quanh khớp vai có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân. Cụ thể là:

3.1. Viêm bao hoạt dịch

Bao hoạt dịch là túi nhỏ chứa đầy dịch nhầy nằm trong các khớp trên cơ thể, trong đó có khớp vai. Các bao hoạt dịch đóng vai trò như tấm đệm giảm ma sát giữa xương và mô mềm, hạn chế tổn thương khớp.

Khi bao hoạt dịch phải chịu tác động lớn dẫn đến đau, viêm gọi là viêm bao hoạt dịch. Khi gặp phải vấn đề này thì toàn bộ phần vai sẽ bị đau nhức, căng cứng, nóng đỏ.

Viêm bao hoạt dịch khớp – Chuyên gia hướng dẫn cách điều trị hiệu quả, dứt điểm

3.2. Viêm gân

Gân là một sợi dây có tính đàn hồi, thực hiện nhiệm vụ kết nối cơ với xương. Nếu gân bị viêm sẽ dẫn đến tình trạng sưng tấy, đau nhức vùng bả vai.

Phần lớn, các trường hợp bị viêm gân là do chấn thương khi tham gia thể thao, điển hình như chơi bóng rổ, tennis, bóng chuyền…

3.3. Tổn thương gân (bong hoặc rách gân)

Bong và rách gân là hậu quả của chấn thương đột ngột do quá trình lão hóa tự nhiên gây ra. Gân có thể bị bong hoặc rách một phần, cũng có thể bong hoặc rách toàn bộ phần bám dính vào xương. Tình trạng này gây ra cảm giác đau nhức kèm sưng tấy khiến khớp vai khó cử động.

3.4. Trật khớp vai

Xương vùng vai dễ gãy là xương đòn, xương cánh tay trên và xương bả vai. Bạn có thể bị gãy xương vai do tai nạn giao thông, va chạm khi chơi thể thao… Lúc này, phần xương vai bị tổn thương sẽ có biểu hiện sưng tấy, đau nhức.

3.5. Tuổi tác

Những người ngoài độ tuổi 50 có nguy cơ mắc bệnh viêm quanh khớp vai cao. Nguyên nhân là do ảnh hưởng của quá trình lão hóa diễn ra trong cơ thể khiến cho bao gân, bao khớp, màng hoạt dịch… bị thoái hóa gây viêm, đau. Từ đó, hình thành bệnh viêm bao quanh khớp vai.

3.6. Tính chất công việc

Những người có tính chất công việc thường xuyên lặp lại các hoạt động khớp vai, cánh tay khiến cho phần mềm quanh khớp bị tổn thương, gây viêm.

Một số nghề nghiệp có nguy cơ mắc bệnh cao như vận động viên, tài xế đường dài, giáo viên…

3.7. Thói quen sinh hoạt

Người bệnh có thói quen xấu trong sinh hoạt như ngủ nghỉ không đúng tư thế, lười vận động, tập luyện quá sức… cũng là nguyên nhân gia tăng nguy cơ bị viêm quanh khớp vai.

Ngoài ra, bệnh cũng có thể xảy ra do bạn mắc một số bệnh lý khác như thoái hóa dây chằng, thoát vị đĩa đệm, tiểu đường….

Những tổn thương tại khớp có thể là nguyên nhân gây bệnh

4. Đối tượng nào có nguy cơ bị bệnh?

Mặc dù bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị viêm quanh khớp vai, tuy nhiên những đối tượng dưới đây có nguy cơ cao hơn cả:

– Người trong độ tuổi từ 40 – 60;

– Nam giới có nguy cơ mắc nhiều hơn nữ giới;

– Những người lao động chân tay hoặc thường xuyên phải giơ tay cao hơn 90 độ. Ví dụ như vận động viên tennis, ném lao, lao động bốc vác…

– Người đã từng chấn thương khớp vai hoặc từng bị gãy xương đòn, xương cánh tay, bả vai…

– Người có tiền sử phẫu thuật vùng khớp vai, nắn xương hoặc phẫu thuật các xương liên quan đến khớp vai như gãy xương đòn, xương cánh tay, bả vai…

– Những người mắc các bệnh mạn tính như viêm khớp dạng thấp, bệnh phổi, đái tháo đường, đột quỵ não, bệnh ở lồng ngực…

5. Chẩn đoán

Để có phác đồ điều trị hiệu quả, bác sĩ cẩn phải thực hiện các phương pháp chẩn đoán để tìm ra nguyên nhân cũng như nắm được tình trạng bệnh. Cụ thể:

5.1. Kiểm tra chức năng vai

Bác sĩ có thể chẩn đoán thông qua việc kiểm tra phản ứng đau (dùng cụng cụ chuyên dụng gõ vào khớp vai), kiểm tra phạm vi chuyển động của khớp vai. Tuy nhiên, bước chẩn đoán này chỉ dừng lại ở việc đánh giá tình trạng bệnh lý, không thể nắm được tác nhân gây ra hay mức độ tổn thương bên trong.

5.2. Chẩn đoán hình ảnh

Bác sĩ có thể kết hợp chụp Xquang, chụp cộng hưởng từ MRI để nắm được mức độ tổn thương các bộ phận bên trong.

Chụp Xquang: Không phản ánh tình trạng viêm khớp vai nhưng hình ảnh này giúp bác sĩ xác định được nguyên nhân gây tổn thương do đâu. Đồng thời, quan sát được cấu trúc xương khớp bên trong để phát hiện bệnh nhân có bị gãy xương, trật khớp… hay không.

Chụp MRI: Hình ảnh thu được từ kỹ thuật MRI cho thấy tình trạng viêm khớp vai, tất cả những tổn thương xảy ra ở xương cũng như mô xung quanh khớp. Đây là công nghệ chẩn đoán hình ảnh tiên tiến nhất, cho bác sĩ xác định nhanh chóng nguyên nhân gây bệnh.

Nội soi: Khác với siêu âm, nội soi là thủ thuật xâm nhập. Liệu pháp vừa có tác dụng chẩn đoán, vừa có tác dụng điều trị.

5.3. Xét nghiệm dịch khớp

Xét nghiệm chất dịch ở khớp vai sẽ giúp bác sĩ loại trừ nguy cơ nhiễm trùng. Dựa vào sự thay đổi màu sắc, đặc tính của dịch khớp, bác sĩ có thể đánh giá được mức độ viêm của khớp.

Sau khi có đầy đủ kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra kết luận chính xác nhất. Tùy vào từng nguyên nhân, bệnh lý, tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ có hướng điều trị cụ thể, phù hợp.

6. Viêm quanh khớp vai có nguy hiểm không?

Về cơ bản, tình trạng này không ảnh hưởng quá nhiều đến an toàn, sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên, bệnh nếu không được thăm khám và điều trị sớm có thể trở thành mạn tính, hạn chế khả năng vận động và có nguy cơ để lại biến chứng:

– Khớp bị biến dạng: Chậm trễ trong hoạt động điều trị có thể khiến vai bị sưng, khớp bị biến dạng, không thể vận động như bình thường.

– Tiềm ẩn nguy cơ bị bại liệt: Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất. Lúc này chức năng khớp vai bị tổn thương, không thể phục hồi khiến người bệnh đối diện với nguy cơ bại liệt, tàn phết.

– Ảnh hưởng tới tâm lý: Đau nhức kéo dài khiến người bệnh luôn trong tình trạng mệt mỏi, lo lắng, mất ngủ. Điều này làm trạng thái tinh thần bị bất ổn, mọi sinh hoạt bị xáo trộn.

7. Điều trị viêm quanh khớp vai

Phương pháp điều trị viêm đa khớp được xây dựng dựa trên nguyên nhân cũng như tình trạng bệnh cụ thể. Mỗi người sẽ phù hợp với phương pháp điều trị khác nhau. Để cải thiện bệnh lý này, người bệnh có thể tham khảo những phương pháp sau:

7.1. Thuốc tây trị viêm quanh khớp vai

Mục đích của phương pháp này là giúp người bệnh giảm đau, kháng viêm, duy trì khả năng vận động khớp. Trong điều trị nội khoa, bác sĩ thường chỉ định những thuốc sau:

– Nhóm thuốc giảm đau, điển hình như Acetaminophen hoặc kết hợp Acetaminophen với Codein và Tramadol.

– Nhóm thuốc chống viêm không chứa Steroid, điển hình như Diclofenac, Meloxicam, Celecoxib… Thuốc có tác dụng giảm đau, chống viêm hiệu quả.

– Nhóm thuốc chống thoái hóa khớp, điển hình là Diacerein và Glucosamin Sulfat.

– Thuốc tiêm tại chỗ Corticoid dùng trong những trường hợp đau khớp bả vai đơn thuần.

Lưu ý: Thuốc tây trị viêm khớp bả vai tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tác dụng phụ trong quá trình sử dụng. Tùy vào từng đối tượng, trường hợp cụ thể mà liều dùng có sự khác biệt. Vì vậy, người bệnh chỉ mua và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Diclofenac trị viêm quanh khớp vai

7.2.Trị bệnh bằng các bài thuốc dân gian

Phương pháp này có ưu điểm sử dụng nguyên liệu tự nhiên, an toàn, dễ tìm kiếm. Có thể áp dụng ngay tại nhà và đem lại hiệu quả lâu dài. Người bệnh có thể tham khảo các bài thuốc dân gian sau:

– Sử dụng lá lốt: Đem lá lốt rửa sạch, để ráo nước, thái nhỏ rồi sao vàng cùng 1 chút muối. Tiếp theo, dùng 1 mảnh vải mỏng bọc lá lốt, sao vàng rồi đem chườm lên vùng khớp bị đau nhức cho đến khi lá lốt bị nguội.

– Bài thuốc gừng tươi: Chuẩn bị gừng tươi đã làm sạch, sau đó cho vào cối giã nát cùng chút muối. Trộn đều hỗn hợp này với giấm ăn, sau đó đắp trực tiếp lên vùng khớp vai bị đau nhức chừng 20 phút. Thực hiện bài thuốc này 1 – 2 lần/ ngày sẽ thấy cơn đau nhức giảm rõ rệt.

– Bài thuốc dây đau xương: Chuẩn bị 100g dây đau xương cùng 1 lít rượu trắng. Sau đó, cho nguyên liệu vào bình thủy tinh, ngâm khoảng 10 ngày. Mỗi ngày, người bệnh dùng rượu thuốc 5 – 10ml sẽ thấy tình trạng bệnh được cải thiện.

Lưu ý: Những bài thuốc dân gian này giúp giảm triệu chứng đau nhưng, sưng tấy. Tuy nhiên, người bệnh cần phải biết chúng chỉ giảm triệu chứng không có tác dụng chữa bệnh. Tốt nhất, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi thực hiện để đảm bảo an toàn.

7.3. Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu là phương pháp được đánh giá hiệu quả trong điều trị bệnh xương khớp, trong đó có viêm khớp vai. Các phương pháp vật lý trị liệu có thể kể đến là:

• Liệu pháp nhiệt: sử dụng hồng ngoại, sóng siêu âm, sóng ngắn để tăng tuần hoàn, giảm đau.
• Xoa bóp: giúp giảm đau tại chỗ, tạo thư giãn cho người bệnh.
• Bài tập vận động: dưới sự hướng dẫn của chuyên gia, bác sĩ, người bệnh sẽ được hướng dẫn tập các động tác để phục hồi, bản tồn chức nặng vận động của khớp vai.

Xoa bóp giúp giảm đau tại chỗ

7.4. Nẹp

Trong một vài trường hợp, người bệnh được yêu cầu hạn chế vận động vùng vai bị viêm một thời gian để tránh làm tình trạng bệnh thêm trầm trọng. Bác sĩ sẽ sử dụng nẹp để cố định vai.

Nẹp giúp cố định khớp vai

7.5. Châm cứu, bấm huyệt

Châm cứu, bấm huyệt là phương pháp trị bệnh Y học cổ truyền, đã được WHO chứng minh tính hiệu quả. Cụ thể, thông qua việc đả thông kinh mạch, lưu thông khí huyết, châm cứu, bấm huyệt mang lại tác dụng giảm đau nhức xương khớp nhanh chóng.

Để thực hiện, bác sĩ, thầy thuốc sẽ tiến hành thủ thuật châm tả vào huyệt kiên tỉnh, kiên ngưng, thiên tông, tý nhu, cự cốt, vân môn, kiêm trinh, trung phủ và a thị.

Bên cạnh đó, việc kết hợp châm cứu với dòng điện xung (điện châm) sẽ tác động vào khối cơ ở khớp vai, thúc đẩy cơ thể sản  sinh chất kháng viêm, giảm đau tại chỗ.

Lưu ý: Phương pháp này đòi hỏi người thực hiện phải có trình độ chuyên môn cao. Việc châm lệch, không đúng vị trí hoặc châm quá sâu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới các dây thần kinh, tủy sống. Vì vậy, người bệnh cần lưu ý, lựa chọn cơ sở châm cứu uy tín, chất lượng.

Châm cứu giúp điều hòa khí, thư giãn, điều trị tình trạng ứ tắc và kém nuôi dưỡng tại gân, cơ

7.6. Phẫu thuật

Nhắc đến phẫu thuật chúng ta thường nghĩ tới trường hợp bệnh nặng, đặc biệt là trường hợp viêm quanh khớp vai thể đông đặc. Nguyên nhân là do, phẫu thuật chỉ được chỉ định khi các phương pháp khác không thể phát huy tác dụng hoặc trong trường hợp cấp cứu.

• Lao động, sinh hoạt đúng tư thế.
• Tránh làm việc quá sức, lao động, mang vác nặng ảnh hưởng tới khớp vai.
• Người chơi thể thao, tập luyện thể dục cần khởi động kỹ để tránh chấn thương.
• Nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi sau khi vận động vai nhiều và tránh những tác động chèn ép lên vùng vai.
• Bổ sung vào chế độ ăn các loại thực phẩm tốt cho xương khớp như rau xanh, trái cây tươi, các loại cá béo, dầu thực vật,… Uống nhiều nước.
• Tránh xa thức ăn nhanh, thực phẩm nhiều dầu mỡ, các loại đồ uống có cồn, chất kích thích, nước ngọt có gas,…

8. Những câu hỏi thường gặp về viêm quanh khớp vai

Viêm quanh khớp vai khiến người bệnh gặp khó khăn khi vận động, ảnh hưởng nhiều tới sinh hoạt. Để giúp độc giả có thêm nhiều thông tin về bệnh, Ban biên tập tambinh.vn xin được giải đáp những thắc mắc về bệnh như sau:

8.1. Người mắc bệnh viêm quanh khớp vai nên ăn gì, kiêng gì?

– Tăng cường bổ sung các loại rau xanh, trái cây trong khẩu phần ăn hàng ngày. Bởi, chúng chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa tình trạng viêm. Một số loại rau xanh và trái cây tốt như bông cải xanh, rau ngót, cà rốt, dâu tây, việt quất…

– Bổ sung cá hồi, thu, cá trích, cá ngừ… có hàm lượng omega-3 dồi dào chống viêm rất tốt.

– Người bệnh nên bổ sung omega-3 trong từ dầu đậu nành, dầu oliu, dầu óc chó, mè…

– Bổ sung thêm vitamin D, B, K, axit folic, canxi… có trong rau như bông cải xanh, bó xôi, cải thìa…

– Người bị viêm quanh khớp vai nên uống đủ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày, thúc đẩy quá trình đào thải chất độc, giảm triệu chứng viêm nhiễm.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần hạn chế đồ ăn chiên rán chứa nhiều dầu mỡ, chất béo. Những thực phẩm đóng hộp, mỳ ăn liền, thịt đỏ (thịt bò, dê, cừu…) hay rượu bia, thuốc lá, cà phê… cũng được liệt kê vào danh sách hạn chế của người bệnh.

8.2. Bệnh viêm quanh khớp vai có chữa được không?

Đây là thắc mắc của rất nhiều người bệnh. Bởi, triệu chứng đau, sưng của khớp vai khiến cho sinh hoạt, vận động của người bệnh gặp nhiều hạn chế. Vì vậy, họ luôn mong muốn điều trị dứt điểm bệnh lý này.

Theo chuyên gia xương khớp, viêm quanh khớp vai nếu được phát hiện và điều trị sớm, đúng cách bệnh sẽ khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu như người bệnh không thực hiện chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng khoa học, bệnh vẫn có nguy cơ tái lại.

Tóm lại, viêm quanh khớp vai cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tránh để lâu có thể gặp biến chứng nguy hiểm.

8.3. Khám bệnh viêm quanh khớp vai ở đâu?

Để quá trình thăm khám và điều trị viêm quanh khớp vai được thuận lợi, sớm khắc phục bệnh lý, người bệnh cần lựa chọn địa chỉ khám, chữa bệnh uy tín. Vậy, khám viêm quanh khớp vai ở đâu Hà Nội và TP.HCM?

 Những địa chỉ khám viêm quanh khớp vai uy tín ở Hà Nội:

• Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức
• Trung tâm Y khoa số 1 – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
• Bệnh viện Đa khoa Đông Đô
• Bệnh viện Bạch Mai
• Bệnh viện E

Những địa chỉ khám viêm quanh khớp vai uy tín ở TP.HCM:

• Bệnh viện Nhân dân 115
• Bệnh viện Chợ Rẫy
• Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM
• Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình

Trên đây là những thông tin về bệnh viêm quanh khớp vai. Khi thấy mình có dấu hiệu của bệnh, hãy đến ngay các cơ sở y tế để được bác sĩ tư vấn cụ thể. Bạn cũng có thể lắng nghe tư vấn của chuyên gia qua hotline 0343 44 66 99 hoặc chat trực tiếp.

Cùng tham khảo bác sĩ Phạm Thị Mơ – bác sĩ đa khoa Y học cổ truyền trong video dưới đây để biết thêm về các bài tập cải thiện bệnh viêm quanh khớp vai:

XEM THÊM:

• 8 loại thuốc chữa đau vai gáy cổ – Bác sĩ kê đơn hiện nay
• 5+ bài tập giảm đau cổ vai gáy – Siêu dễ, siêu hiệu quả
• Bả vai đau nhức không giơ lên được – Là biểu hiện của bệnh gì?