Chúng ta vẫn thường nghe nói về những bệnh như: viêm trực tràng, loét trực tràng, sa trực tràng, ung thư trực tràng… Nhưng trực tràng nằm ở đâu và thực hiện chức năng gì thì không phải ai cũng biết. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có câu trả lời chính xác nhất.
1. Trực tràng nằm ở đâu?
Trực tràng là phần cuối của ruột già, tiếp giáp đầu hậu môn. Về cấu tạo khung xương và hệ thống thần kinh thì trực tràng nằm ở trước xương cùng.
Tùy theo giới tính mà vị trí của trực tràng sẽ có một chút sự khác biệt, cụ thể:
- Ở nữ giới, trực tràng liên quan phía trước với thân tử cung, cổ tử cung và vòng âm đạo. Còn phần dưới trực tràng sẽ liên quan đến thành sau âm đạo.
- Ở nam giới, trực tràng nằm ở sau bàng quang, túi tinh, ống dẫn tinh, tuyến tiền liệt, ngăn cách bởi mạc sau bàng quang và nối đến tận trung tâm đáy xương chậu.
Vị trí đại tràng nằm ở đâu? Có cấu tạo và chức năng gì?
2. Cấu tạo của trực tràng
Sau khi đã biết chính xác trực tràng nằm ở đâu hãy cùng tìm hiểu rõ hơn cấu tạo của nó.
- Trực tràng là một đoạn ruột dài từ 15 – 20cm.
- Phần đầu có hình dạng giống chữ xích ma.
- Đoạn cuối giãn ra tạo thành bộ phận bóng trực tràng.
- Trực tràng được cấu tạo bởi 5 lớp gồm: lớp niêm mạc, lớp dưới niêm mạc, lớp cơ, lớp dưới thanh mạc và lớp thanh mạc.
3. Chức năng của trực tràng
Theo webmd.com, ống trực tràng hoạt động như một kho chứa phân tạm thời đồng thời là nơi đào thải các chất cặn bã ra ngoài cơ thể thông qua đại tiện. Cụ thể quá trình này diễn ra như sau:
Thức ăn được dạ dày co bóp và tiêu hóa thành dịch lỏng sẽ chuyển qua ruột non, đại tràng và sau cùng là trực tràng. Qua mỗi đoạn của ống tiêu hóa, thức ăn sẽ được hấp thụ nước và chất dinh dưỡng. Những chất dư thừa, không tiêu hóa được, không có ích cho cơ thể là chất thải.
Kết tràng vận động để đưa chất thải xuống trực tràng, kích thích dây thần kinh truyền đến vỏ đại não, tạo cảm giác muốn đi đại tiện. Lúc này, trực tràng đã sẵn sàng đẩy chất thải ra ngoài cơ thể thông qua ống hậu môn.
4. Các bệnh lý liên quan tới trực tràng
Như phần đầu “Trực tràng nằm ở đâu” đã đề cập thì vị trí của trực tràng khá nhạy cảm do phải làm việc thường xuyên với chất thải và độc tố. Điều này làm tăng nguy cơ mắc phải các chứng bệnh nguy hiểm. Dưới đây là một số bệnh lý thường gặp liên quan đến trực tràng không nên chủ quan.
4.1. Viêm trực tràng
Viêm trực tràng là bệnh lý phổ biến về trực tràng, thường gặp ở những người có thói quen uống rượu bia. Ngoài ra, người cao tuổi cũng rất có thể bị viêm trực tràng do suy giảm chức năng hệ tiêu hóa.
Bệnh thường có dấu hiệu như: sụt cân, tiêu chảy, sốt cao, đau bụng dưới dữ dội… Nếu không được điều trị kịp thời, viêm trực tràng có thể biến chứng sang ung thư trực tràng.
4.2. Sa trực tràng
Theo Healthline.com, sa trực tràng là tình trạng trực tràng bị đẩy qua hậu môn. Phụ nữ trên 50 tuổi có nguy cơ mắc căn bệnh này cao gấp 6 lần nam giới. Ngoài ra, bệnh cũng hay gặp ở trẻ em (dạng bẩm sinh) và người già ngoài 60 tuổi.
Có 3 loại sa trực tràng là:
- Sa bên trong: trực tràng bị sa xuống nhưng chưa bị đẩy ra ngoài hậu môn.
- Sa một phần: chỉ một phần trực tràng ló ra ngoài hậu môn
- Sa hoàn toàn: toàn bộ trực tràng đi ra ngoài hậu môn.
Triệu chứng của bệnh có xu hướng xuất hiện từ từ. Dấu hiệu đầu tiên dễ nhận diện là cảm giác có một khối phồng ở hậu môn. Bên cạnh đó, người bệnh thường xuyên bị táo bón, tiêu chảy, đại tiện nhiều, cơ thể gầy gò, cảm giác nặng bụng dưới.
4.3. Polyp trực tràng
Đây là tình trạng xuất hiện khối u ở thành trực tràng. Polyp đại tràng thường lành tính. Tuy nhiên nếu để khối polyp phát triển lên kích thước lớn có thể gây tắc trực tràng, thậm chí phát triển thành u ác tính, đe dọa tới tính mạng.
>> Đừng bỏ lỡ:
- Polyp đại tràng: Triệu chứng, nguyên nhân và phương pháp điều trị
- Chi phí cắt polyp đại tràng bao nhiêu? Có nguy hiểm không?
- Phân biệt u đại tràng lành tính và ác tính – Những điều bạn nên biết
4.4. Ung thư trực tràng
Ung thư đại trực tràng là ung thư đường tiêu hóa phổ biến thứ hai. Tuy bệnh tiến triển chậm và di căn muộn hơn so với các loại ung thư khác. Nhưng ở nước ta bệnh nhân thường đến khám khi bệnh đã trầm trọng nên tỷ lệ sống trên 5 năm là rất thấp.
Nguyên nhân dẫn đến căn bệnh nguy hiểm này là do mắc một số bệnh lý về đường tiêu hóa kéo dài, do di truyền, chế độ ăn uống thiếu khoa học. Để nhận diện bệnh có thể dựa vào một số triệu chứng như: đau bụng, khó tiêu, đầy hơi, táo bón, đi ngoài phân nhỏ, phân lẫn máu, đi tiêu mất kiểm soát, giảm cân đột ngột.
5. Chẩn đoán các bệnh về trực tràng
Ngay khi phát hiện thấy các dấu hiệu bất thường, người bệnh nên tới ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Tùy từng trường hợp bệnh lâm sàng, để xác định chính xác bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định một vài phương pháp dưới đây:
- Khám lâm sàng
- Chụp X-quang
- Chụp CT
- Chụp MRI
- Siêu âm qua ngã trực tràng
- Nội soi trực tràng
6. Điều trị
Sau khi đã xác định chính xác bệnh, tùy vào thể trạng của bệnh nhân và tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Các trường hợp bệnh nhẹ có thể điều trị bằng phương pháp nội khoa. Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc như: thuốc giảm đau, thuốc chống viêm như: paracetamol, ibuprofen… Tuy nhiên, trường hợp nặng, đặc biệt là ung thư trực tràng phải can thiệp bằng phẫu thuật kết hợp với hóa trị, xạ trị.
7. Cách phòng chống bệnh liên quan tới trực tràng
Để phòng tránh các bệnh về trực tràng, hãy lưu ý một số biện pháp sau đây:
- Giữ chế độ sinh hoạt khoa học: ăn đúng giờ, ngủ đủ giấc, cân đối giữa thời gian làm việc và nghỉ ngơi, tránh căng thẳng.
- Duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học: xây dựng thực đơn đầy đủ dinh dưỡng; hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nội tạng động vật, đồ tái sống; không uống rượu bia.
- Tập luyện thể dục thể thao đều đặn.
- Khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện bệnh.
Bài viết trên đã giúp các bạn có thông tin cơ bản liên quan đến trực tràng như trực tràng nằm ở đâu, chức năng, cấu tạo của trực tràng cũng như các bệnh lý liên quan và cách xử lý. Nếu bạn vẫn còn thắc mắc hãy liên hệ với chuyên gia của chúng tôi qua hotline 0865 344 349 hoặc chat trực tiếp để được giải đáp.
Tâm Bình giúp độc giả tìm kiếm nguồn thông tin chính xác nhất dựa trên các công trình nghiên cứu Y học đã được công bố, thẩm định trong và ngoài nước. Các tài liệu chúng tôi đưa ra đều được nghiên cứu và kiểm duyệt kỹ lưỡng đảm bảo thông tin cập nhật mới và khách quan nhất. Quý độc giả có thể tham khảo thêm chính sách biên tập của chúng tôi để xác nhận nội dung mà mình đọc được là chính xác và hữu ích.
Tham Vấn Y Khoa
Ths.Bs Nguyễn Thị HằngThs.Bs Nguyễn Thị Hằng được Nhà nước phong tặng danh hiệu Thầy thuốc ưu tú năm 2015. Bà là tác giả của nhiều công trình nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng cao trong điều trị các bệnh về xương khớp, gan mật, tiêu hóa, sinh lý… Hơn 20 năm công tác tại các bệnh viện lớn, ThS.BS Nguyễn Thị Hằng đã cống hiến không nhỏ cho sự nghiệp Y tế nước nhà, dành được nhiều giải thưởng, bằng khen của Chính phủ và Bộ Y tế.