Trong quan niệm của nhiều người, viêm khớp là căn bệnh gắn liền với người cao tuổi. Tuy nhiên, trên thực tế, tại nước ta, bệnh viêm khớp ngày càng trẻ hóa với độ tuổi mắc bệnh có thể là từ 35 – 45 tuổi, thậm chí trẻ hơn. Để phát hiện và điều trị kịp thời, bạn cần chú ý tới các biểu hiện của bệnh và đặc biệt là không nên chủ quan.
1. Nguyên nhân bệnh viêm khớp ngày càng trẻ hóa
Viêm khớp là tình trạng lớp sụn bao bọc đầu khớp bị tổn thương, gây viêm, đau, sưng khớp. Bệnh có thể xảy ra với bất kỳ khớp nào trên cơ thể nhưng phổ biến nhất là khớp gối, háng, vai…
Nếu người già mắc bệnh viêm khớp phần nhiều là do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể thì ở người trẻ nguyên nhân chủ yếu đến từ lối sống thiếu khoa học và tính chất công việc.
1.1. Đặc thù công việc khiến bệnh viêm khớp ngày càng trẻ hóa
Công việc của giới văn phòng đòi hỏi thời gian ngồi trước màn hình nhiều giờ liền trong ngày. Các đối tượng khác như công nhân máy, lái xe… cũng thường xuyên duy trì một tư thế trong thời gian dài. Điều này dần dần khiến lớp sụn khớp bị bào mòn. Ngoài ra, những công việc đòi hỏi phải lao động nặng quá mức cũng khiến khớp luôn trong tình trạng quá tải.
1.2. Lười vận động
Như trên đã đề cập, một bộ phận không nhỏ người trong độ tuổi lao động chịu tác động của đặc thù công việc mà bị hạn chế vận động thể chất. Thêm vào đó, thời gian rảnh rỗi, họ lại dành cho những thú vui giải trí như xem phim, lướt web thay vì tập luyện thể dục thể thao. Lười vận động sẽ khiến cho xương khớp mất đi độ linh hoạt, tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh viêm khớp ngày càng trẻ hóa.
1.3. Rèn luyện thể lực quá mức
Trái ngược xu hướng ngại vận động thì một số trường hợp lại rèn luyện quá sức. Việc lựa chọn các môn thể thao, bài tập vận động cường độ cao và tập với thời gian dài mỗi ngày quá sức có thể gây tổn thương cho sụn khớp. Đặc biệt, những đối tượng này có khả năng bị chấn thương cao hơn.
1.4. Thừa cân, béo phì khiến bệnh viêm khớp ngày càng trẻ hóa
Tình trạng thừa cân, béo phì ngày càng tăng, không chỉ gây ảnh hưởng tới sức khỏe tổng thể mà còn tác động xấu tới xương khớp. Trọng lượng cơ thể vượt quá mức cho phép sẽ gây áp lực lớn cho xương khớp. Dần dần, khớp sẽ bị tổn thương, viêm nhiễm. Những khớp có khả năng chịu ảnh hưởng nhất là khớp gối, cột sống.
1.5. Chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học
Việc ăn uống không đúng giờ, đủ bữa, thiếu cân bằng dưỡng chất cũng có thể là một trong những nguyên nhân. Lối sống hiện đại, bận rộn với công việc khiến nhiều người thường xuyên lựa chọn thức ăn nhanh thay cho bữa chính.
Việc ăn quá nhiều thực phẩm nhiều muối, đường, dầu mỡ, lạm dụng rượu bia… sẽ đẩy nhanh quá trình viêm khớp. Hơn nữa, những đồ ăn thức uống này có thể góp phần làm cân nặng vượt quá mức cho phép.
1.6. Chấn thương
Chấn thương có thể xảy ra trong sinh hoạt, lao động, tham gia giao thông. Nếu bạn không xử lý triệt để các chấn thương này có thể gây viêm khớp.
1.7. Dị tật bẩm sinh
Một nguyên nhân ít phổ biến hơn đó là dị tật bẩm sinh ở xương khớp gây viêm khớp. Đó có thể là: loạn sản xương hông, độ dài 2 bên chân khác nhau… Ban đầu những vấn đề bẩm sinh có thể chưa ngay lập tức làm viêm khớp. Nhưng qua thời gian tổn thương tích tụ dần sẽ gây viêm nhiễm.
1.8. Biến chứng của các bệnh lý khác
Ngoài ra, việc mắc một số bệnh lý mà không được điều trị tích cực có thể dẫn tới viêm nhiễm ở khớp. Các bệnh lý có thể kể đến là tiểu đường, mỡ máu, các vấn đề về hormone tăng trưởng…
2. Triệu chứng
Các dấu hiệu viêm khớp ở đối tượng người từ 35 – 45 tuổi hoặc viêm khớp ở người trẻ cũng bao gồm:
- Đau khớp: Cơn đau có thể dữ dội hoặc âm ỉ, tăng nặng hơn khi vận động
- Sưng, đỏ quanh khớp: Vùng khớp bị đau có dấu hiệu sưng, da đỏ tấy hoặc hồng nhạt.
- Cứng khớp
- Khó khăn khi vận động
- Sốt
3. Viêm khớp ngày càng trẻ hóa có nguy hiểm không?
Viêm khớp sẽ gây ảnh hưởng tới sức khỏe, sinh hoạt hàng ngày. Đặc biệt, đối tượng trong độ tuổi lao động, viêm khớp sẽ làm ảnh hưởng tới năng suất, hiệu quả công việc.
Do chủ quan cho rằng độ tuổi của bản thân không thể mắc bệnh xương khớp nên nhiều người đã bỏ lỡ “thời gian vàng” trong điều trị. Điều này khiến bệnh không được chữa trị kịp thời dẫn tới teo cơ, biến dạng khớp, thậm chí là tàn phế.
4. Cách điều trị
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh và nguyên nhân mà từng đối tượng sẽ có phương pháp điều trị khác nhau.
4.1. Sử dụng dụng cụ hỗ trợ
Để hỗ trợ vận động, người bệnh có thể sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như: khung chống, thanh nẹp, băng cuốn … Đối với thanh nẹp, băng cuốn hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để lựa chọn được loại phù hợp.
4.2. Chườm nóng, chườm lạnh
Để giảm đau tạm thời và giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn, chườm có thể được áp dụng. Chườm lạnh có thể phù hợp với trường hợp vừa gặp chấn thương mà không có vết thương hở hoặc khi vừa xuất hiện cơn đau. Sau khi đau thuyên giảm có thể chuyển sang chườm nóng để thúc đẩy tuần hoàn máu. Tuy nhiên cần chú ý tới nhiệt độ để tránh bị bỏng.
4.3. Thuốc Tây
Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc giúp giảm triệu chứng. Bạn chỉ được sử dụng thuốc dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, dùng đúng liều lượng, thời gian quy định. Một số loại thuốc có thể kể tới là:
- Thuốc giảm đau thông thường
- Thuốc giảm đau chống viêm không steroid
- Kem giảm đau tại chỗ như capsaicin
4.4. Vật lý trị liệu
Ngoài ra, việc áp dụng các liệu pháp vật lý trị liệu như nhiệt trị liệu, bài tập trị liệu… cũng có thể giảm đau. Đồng thời, biện pháp này có thể hỗ trợ khả năng vận động của xương khớp.
4.5. Phẫu thuật
Nếu tình trạng tổn thương quá nặng, nguy cơ biến chứng cao có thể bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật. Ngoài ra, nếu người bệnh không đáp ứng với các biện pháp điều trị khác, bệnh không thuyên giảm, phẫu thuật cũng có thể được lựa chọn.
5. Cách giảm tình trạng bệnh viêm khớp ngày càng trẻ hóa
Để giảm bớt tình trạng bệnh viêm khớp ngày càng trẻ hóa có thể áp dụng một số thay đổi trong lối sống, rèn luyện, dinh dưỡng:
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng. Bổ sung rau xanh, trái cây, cá béo trong bữa ăn hàng ngày. Uống đủ nước. Hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, nhiều đường, nhiều muối, rượu bia, nội tạng động vật…
- Giảm cân nếu cân nặng vượt quá mức cho phép.
- Hạn chế đứng, ngồi lâu trong một tư thế. Nếu do đặc thù công việc, bạn có thể vận động nhẹ nhàng sau mỗi 30 – 45 phút làm việc. Tránh các tư thế sai trong sinh hoạt, lao động hàng ngày.
- Tập luyện thể dục thể thao đều đặn, vừa sức. Tránh các động tác quá mạnh, thay đổi tư thế đột ngột.
- Điều trị tích cực các bệnh lý có thể gây biến chứng viêm khớp.
Bệnh viêm khớp đang ngày càng trẻ hóa với nhiều đối tượng có thể gặp phải tình trạng bệnh. Do đó, bạn không nên chủ quan khi gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh.
XEM THÊM
Tham Vấn Y Khoa
Ths.Bs Nguyễn Thị HằngThs.Bs Nguyễn Thị Hằng được Nhà nước phong tặng danh hiệu Thầy thuốc ưu tú năm 2015. Bà là tác giả của nhiều công trình nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng cao trong điều trị các bệnh về xương khớp, gan mật, tiêu hóa, sinh lý… Hơn 20 năm công tác tại các bệnh viện lớn, ThS.BS Nguyễn Thị Hằng đã cống hiến không nhỏ cho sự nghiệp Y tế nước nhà, dành được nhiều giải thưởng, bằng khen của Chính phủ và Bộ Y tế.