Viêm loét dạ dày gây ra những cơn đau đớn, khó chịu cho người bệnh. Nguy hiểm hơn nó còn có thể kéo theo những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng này, dấu hiệu nhận biết là gì và cách điều trị ra sao? Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây.
1. Viêm loét dạ dày là gì?
Bệnh là tên gọi tổng hợp của hai tình trạng viêm và loét ở dạ dày. Lúc này niêm mạc dạ dày bị tổn thương. Lớp chất nhày bảo vệ dạ dày khỏi dịch vị mỏng đi, axit dạ dày tiết nhiều hơn. Điều này khiến các mô lót trong dạ dày bị ăn mòn, gây ra vết loét. Mọi đối tượng đều có khả năng mắc bệnh. Tuy nhiên, bệnh thường gặp ở người từ 40 – 50 tuổi.
2. Dấu hiệu viêm loét dạ dày
Để nhận biết tình trạng bệnh, bạn nên quan tâm tới viêm loét dạ dày có triệu chứng gì. Tùy thuộc vào giai đoạn bệnh và vị trí viêm loét tại dạ dày mà sẽ có các biểu hiện khác nhau. Viêm loét dạ dày cấp tính sẽ có các dấu hiệu rõ ràng và nhiều hơn.
Nhìn chung, các biểu hiện cơ bản của bệnh là:
- Đau rát vùng bụng giữa xương ức và rốn
- Đau dữ dội hoặc âm ỉ, có thể kéo dài. Đau hơn khi bụng đói.
- Có thể đau theo chu kỳ. Mỗi chu kỳ kéo dài từ một tới vài tuần.
- Khó tiêu, ợ hơi, ợ chua
- Trung tiện
- Buồn nôn, nôn
- Phân có khi lỏng, khi rắn
- Sụt cân mà không rõ nguyên nhân
Đau rát vùng bụng giữa xương ức và rốn là triệu chứng điển hình
3. Viêm loét dạ dày có nguy hiểm không?
Đối với người bị viêm loét dạ dày, những cơn đau kèm theo các triệu chứng khác gây ảnh hưởng tới chất lượng sống và công việc. Theo bác sĩ Nguyễn Thị Hoàng Yến (Bệnh viện 115), nếu không được chữa trị kịp thời bệnh có thể trở thành mạn tính, dẫn tới nhiều biến chứng:
- Hẹp môn vị: Lòng dạ dày bị thu hẹp gây khó khăn cho sự di chuyển của thức ăn. Các dấu hiệu là: nôn thức ăn của bữa trước, sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân
- Xuất huyết dạ dày: Viêm loét dạ dày nôn ra máu, đi cầu ra máu, chóng mặt, choáng váng.
- Thủng dạ dày: Đau bụng dữ dội, đột ngột, bụng co cứng, người bệnh không thể chịu đựng được.
- Ung thư dạ dày: Có thể đe dọa tới tính mạng
Đây đều là các biến chứng nghiêm trọng cần được cấp cứu. Do đó, ngay khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, hãy tới cơ sở y tế gần nhất.
4. Nguyên nhân gây viêm loét dạ dày
Vậy tại sao bị viêm loét dạ dày? Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng này. Đó có thể do vi khuẩn, lối sống, dinh dưỡng thiếu hợp lý, tác dụng phụ của thuốc hoặc bắt nguồn từ bệnh lý khác.
4.1. Nhiễm vi khuẩn HP
Viêm loét dạ dày có vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) chiếm tới 50% các trường hợp bị bệnh. Vi khuẩn HP sẽ tấn công thành dạ dày gây viêm và lâu dần hình thành vết loét. Bạn có thể nhiễm vi khuẩn này qua thức ăn, đồ uống.
Nhiễm vi khuẩn HP có thể là nguyên nhân gây bệnh
4.2. Tác dụng phụ của thuốc gây viêm loét dạ dày
Tình trạng bệnh lý buộc nhiều người phải sử dụng thuốc lâu dài. Bên cạnh đó, nhiều người mong muốn rút ngắn thời gian điều trị đã lạm dụng thuốc. Cả hai trường hợp này sẽ làm tăng nặng tác dụng phụ của thuốc là gây tổn thương niêm mạc dạ dày. Các thuốc có thể kể đến là:
- Thuốc giảm đau: aspirin
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): ibuprofen, naproxen
- Thuốc điều trị loãng xương: alendronate, risedronate
- Thuốc hóa trị, xạ trị
4.3. Mắc phải một số bệnh lý
Tuy đây là nguyên nhân ít gặp nhưng cũng không thể bỏ qua. Một số tình trạng bệnh lý có thể là nguyên nhân gây tổn thương dạ dày:
- Suy thận
- Sởi
- Thiếu máu
- U tiết gastrin
4.4. Chế độ ăn uống thiếu khoa học
Lối sống hiện đại, công việc bận rộn khiến nhiều người có xu hướng ăn uống thiếu khoa học hơn. Việc ăn không đúng giờ, bỏ bữa, ăn vội, ăn quá nhiều đồ ăn nhanh, thức ăn cay nóng… gây áp lực lớn cho dạ dày. Bên cạnh đó, lạm dụng rượu bia, cà phê, chè đặc cũng gây tổn hại lớn cho dạ dày. Qua thời gian, các tổn thương tích tụ dần dẫn tới các ổ viêm, vết loét.
Ăn quá nhiều đồ ăn cay nóng gây hại dạ dày
4.5. Ăn uống nhầm các chất ăn mòn
Một số chất có tính ăn mòn cao như: axit, kiềm, chì, thủy ngân… có thể tồn tại trong không khí, nước, thức ăn. Nếu bạn vô tình ăn uống phải những thứ có chứa chất này với hàm lượng đủ lớn sẽ gây bỏng niêm mạc dạ dày. Từ đó gây loét dạ dày. Nếu nghi ngờ bản thân ăn uống nhầm các chất này cần tới ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
4.6. Căng thẳng kéo dài gây viêm loét dạ dày
Stress kéo dài là nguyên nhân gây bệnh mà ít người để ý tới. Căng thẳng, lo âu, hay cáu gắt… là những trạng thái cảm xúc tiêu cực, tác động lớn tới dạ dày.
5. Chẩn đoán
Theo bác sĩ Saurabh Sethi, để chẩn đoán bệnh cần thực hiện một số phương pháp sau:
- Bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân về triệu chứng, tiền sử bệnh, các loại thuốc đã và đang sử dụng
- Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm phân
- Chụp X-quang
- Nội soi dạ dày
- Sinh thiết
6. Điều trị viêm loét dạ dày
Mục tiêu điều trị căn bệnh này là giải quyết triệu chứng, xử lý ổ viêm, vết loét và ngăn ngừa biến chứng. Tùy vào nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn một hoặc một vài biện pháp. Đối với người bị bệnh do tác dụng phụ của thuốc thì bác sĩ sẽ điều chỉnh lại loại thuốc. Trường hợp xuất phát từ bệnh lý khác, người bệnh cần được điều trị đồng thời các bệnh lý này. Bên cạnh điều trị theo phác đồ của bác sĩ, người bệnh cũng cần điều chỉnh chế độ dinh dưỡng một cách hợp lý.
6.1. Điều trị bằng chế độ ăn uống
Đây vừa là biện pháp hỗ trợ điều trị vừa là cách phòng bệnh viêm loét dạ dày hiệu quả. Vậy người viêm loét dạ dày nên ăn gì và kiêng gì?
- Bổ sung các loại thực phẩm giảm tiết hoặc trung hòa acid dịch vị: gạo, bánh mỳ, mật ong… Lựa chọn thực phẩm mềm, rau củ non, thịt nạc, cá nạc… Uống đủ nước.
- Không ăn thức ăn quá cay, nóng, quá chua… Hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo, đồ ăn nhanh… Không uống rượu bia, cà phê, nước ngọt có ga.
- Ăn đúng giờ, đủ bữa. Ăn chậm, nhai kỹ. Không ăn quá no.
- Không ăn quá khuya, bữa tối nên cách giờ đi ngủ ít nhất 3 tiếng.
Người bệnh có thể ăn bánh mỳ
6.2. Thuốc Tây trị viêm loét dạ dày
Nếu đang gặp phải các cơn đau do bệnh gây ra thì câu hỏi thường trực của bạn chắc hẳn là viêm loét dạ dày uống thuốc gì. Tùy thuộc vào từng bệnh nhân cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc trị viêm loét dạ dày tá tràng sau:
- Thuốc kháng sinh: tetracycline, amoxicillin, metronidazole, clarithromycin… giúp tiêu diệt vi khuẩn HP
- Thuốc ức chế bơm proton: ansoprazole, pantoprazole, esomeprazole… giúp giảm tiết axit dạ dày
- Thuốc kháng thụ thể H2: cimetidine, ranitidine, nizatidine…
- Thuốc trung hòa axit dạ dày: maalox, mylanta…
- Thuốc tạo màng bọc dạ dày
Lưu ý: Người bệnh chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ. Uống đúng liều lượng, đúng hướng dẫn, không tự ý tăng liều, bỏ liều.
Thuốc trung hòa axit dạ dày Maalox
6.3. Bài thuốc dân gian chữa viêm loét dạ dày
Trong trường hợp bệnh ở thể nhẹ và không phải do vi khuẩn HP, bạn có thể thử các bài thuốc dân gian. Đây là phương pháp chữa viêm loét dạ dày tại nhà đơn giản, lành tính. Nhưng tác dụng chậm cần phải kiên trì.
- Nghệ và mật ong: Theo nghiên cứu, mật ong chứa tới 200 nguyên tố, là một chất kháng khuẩn mạnh. Sử dụng mật ong và nghệ có thể làm dịu vết loét. Bạn chỉ cần uống hỗn hợp 1 thìa bột nghệ và 1 thìa mật ong nguyên chất pha với nước ấm.
- Tỏi: Loại gia vị này chống viêm hiệu quả. Bạn có thể thêm tỏi vào các món ăn.
- Quả sung: Trong loại quả này có các chất giúp làm lành tổn thương tại niêm mạc dạ dày. Uống 2 thìa bột quả sung với 100ml nước ấm, 2 lần/ngày sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn.
6.4. Phẫu thuật
Phẫu thuật được chỉ định khi các phương pháp điều trị nội khoa không phát huy tác dụng. Người bệnh lúc này phải đối mặt với nhiều biến chứng. Phẫu thuật cấp cứu cũng được thực hiện đối với trường hợp hẹp môn vị, xuất huyết, thủng dạ dày.
7. Hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày bằng tinh chất Nanocurcumin
Nanocurcumin là tinh chất được chiết xuất từ nghệ bằng công nghệ nano. So với tinh bột nghệ thông thường, nanocurcumin có độ hòa tan, độ hấp thụ vượt trội hơn. Hiệu quả vì thế cũng tốt hơn mà không phải sử dụng với liều lượng lớn. Trong các dạng bào chế Nanocurcumin hiện nay, nổi bật là Novasolcurcumin dạng lỏng giúp hòa tan hoàn toàn trong nước, có khả năng hấp thu gấp 185 Curcumin và gấp 4 lần Nanocurcumin dạng bột.
Tinh chất này có khả năng hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày. Những tác dụng mà tinh chất này mang lại có thể kể đến như:
- Ức chế sự phát triển của 65 chủng vi khuẩn HP. Đặc biệt có tác dụng đối với những trường hợp nhiễm HP kháng kháng sinh.
- Chống viêm, hỗ trợ làm lành vết loét. Giảm hoạt tính các chất thúc đẩy viêm.
- Tăng tiết chất nhầy mucin dịch vị
- Bảo vệ và kích thích tái tạo niêm mạc dạ dày, tá tràng.
8. Cách phòng tránh
- Thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước, đặc biệt là trước khi chế biến thức ăn, trước bữa ăn. Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Sử dụng các loại thuốc theo đơn, không được tự ý tăng liều, lạm dụng thuốc.
- Duy trì lối sống một cách lành mạnh. Tránh căng thẳng quá mức. Hãy tìm cách giải tỏa stress bằng việc thỏa mãn sở thích của bản thân. Nếu cần thiết có thể tìm sự trợ giúp của người thân, bạn bè và bác sĩ. Rèn luyện thể thao thường xuyên.
- Khám sức khỏe định kỳ. Nếu mắc các bệnh có nguy cơ hãy tập trung điều trị.
Trên đây là những thông tin tổng hợp cơ bản về viêm loét dạ dày. Nếu bạn gặp phải những triệu chứng của bệnh hãy tới gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác. Đừng quên chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng trợ giúp bạn qua tổng đài 0865 344 349.
XEM THÊM
- Viêm loét đại tràng – Nhận diện đúng bệnh, chữa đúng cách
- Viêm đại tràng – Tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị
Tâm Bình giúp độc giả tìm kiếm nguồn thông tin chính xác nhất dựa trên các công trình nghiên cứu Y học đã được công bố, thẩm định trong và ngoài nước. Các tài liệu chúng tôi đưa ra đều được nghiên cứu và kiểm duyệt kỹ lưỡng đảm bảo thông tin cập nhật mới và khách quan nhất. Quý độc giả có thể tham khảo thêm chính sách biên tập của chúng tôi để xác nhận nội dung mà mình đọc được là chính xác và hữu ích.
- Hướng dẫn trực quan về bệnh loét dạ dày
https://www.webmd.com/digestive-disorders/ss/slideshow-visual-guide-to-stomach-ulcers - Loét dạ dày và những gì bạn có thể làm
https://www.healthline.com/health/stomach-ulcer - Loét dạ dày tá tràng
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/peptic-ulcer/symptoms-causes/syc-20354223 - Các biện pháp khắc phục tự nhiên và tại nhà cho vết loét
https://www.healthline.com/health/natural-home-remedies-ulcers
Tham Vấn Y Khoa
Đại tá, TTƯT.Ths.Bs Hoàng Khánh Toàn chia sẻ: “Chữa bệnh cứu người luôn là khát khao cháy bỏng của tôi. Đây cũng chính là lý do tôi dành cả cuộc đời theo nghề y. Trở thành cố vấn của Dược phẩm Tâm Bình là cách để tôi tiếp tục mang kiến thức, kinh nghiệm mà mình đã tích lũy được để giúp sức cho cộng đồng.”