Suy giảm nội tiết tố nữ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Estrogen là hormone chính được sản xuất ở buồng trứng và một phần được sản xuất ở tuyến thượng thận và nhau thai. Sau khi được giải phóng, Estrogen sẽ di chuyển trong máu để đến các bộ phận trong cơ thể. Ở đó Estrogen liên kết với một loại protein gọi là thụ thể Estrogen, các thụ thể Estrogen nằm khắp trong cơ thể. Tuy nhiên đến một độ tuổi nhất định nồng độ Estrogen suy giảm, gọi là suy giảm nội tiết tố nữ. Vậy những dấu hiệu của suy giảm nội tiết tố là gì, nguyên nhân và cách điều trị ra sao, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Suy giảm nội tiết tố nữ là gì?

Nội tiết tố nữ Estrogen đạt đỉnh năm 30 tuổi và giảm nhiều sau năm 40 tuổi.

Estrogen đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý nữ. Chúng được ví như “nhựa sống” của chị em phụ nữ.

Estrogen đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ quan trọng như:

• Tạo ra đường nét cho phái nữ như đường cong cơ thể, ngực, da dẻ hồng hào, giọng nói nhẹ nhàng, tóc dài mượt ở tuổi dậy thì
• Cùng với các hormone FSH, LH và progesterone, Estrogen điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Estrogen đóng vai trò quan trọng trong quá trình rụng trứng và làm dày niêm mạc tử cung để chuẩn bị cho quá trình mang thai
• Làm loãng chất nhầy cổ tử cung để tinh trùng thuận lợi thụ tinh với trứng, tăng tỉ lệ mang thai hơn
• Điều tiết dịch âm đạo, giúp thành âm đạo đàn hồi và bôi trơn
• Điều chỉnh quá trình quan trọng trong hệ thống xương khớp, tim mạch và thần kinh trung ương như:
  • Nồng độ cholesterol
  • lượng đường trong máu
  • Khối lượng xương và cơ
  • Tuần hoàn và lưu lượng máu
  • Sản xuất collagen và độ ẩm trong da của bạn
  • Chức năng của não, bao gồm cả khả năng tập trung

Tuy nhiên nồng độ nội tiết tố Estrogen luôn thay đổi theo từng giai đoạn, đạt đỉnh năm 30 tuổi và bắt đầu giảm mạnh ở tuổi 40. Sự sụt giảm nồng độ Estrogen được gọi là suy giảm nội tiết tố nữ.

Suy giảm nội tiết tố nữ Estrogen có ảnh hưởng lớn đối với sức khỏe nữ giới và gây ra nhiều bệnh lý.

2. Dấu hiệu suy giảm nội tiết tố nữ

Suy giảm nội tiết tố nữ tác động đến sức khỏe, ngoại hình và sinh lý nữ.

Khi nồng độ Estrogen trong máu giảm, cơ thể sẽ thiếu hụt hormone này, từ đó nhiều hoạt động trao đổi chất hoặc chuyển hóa bị ảnh hưởng kéo theo nhiều vấn đề như:

2.1. Da khô ráp kém đàn hồi

Estrogen giảm làm giảm phân bố mỡ dưới da, khiến da bị tăng lão hóa, mất dần tính đàn hồi và trở nên nhăn nheo. Bên cạnh đó, do không dự trữ nước dưới da nên da bị khô và mỏng. Những nếp nhăn xuất hiện ở đuôi mắt, trán và quanh môi khi ngoài 40 tuổi. Chị em gặp nhiều vấn đề về da như khô da, nám da, sạm da, tàn nhang.

2.2. Kinh nguyệt thay đổi

Suy giảm nội tiết tố nữ Estrogen còn ảnh hưởng trực tiếp đến chu kỳ kinh nguyệt. Các vấn đề thường thấy là rối loạn kinh nguyệt, kinh nguyệt không đều, gặp phải nhiều tình trạng như:

• Mau kinh: chu kỳ kinh nguyệt nhanh, vòng kinh dưới 21 ngày
• Thưa kinh: thời gian chu kỳ kinh nguyệt trên 35 ngày
• Thiểu kinh: Lượng kinh ra rất ít dưới 15ml
• Cường kinh: Lượng kinh ra nhiều trong một ngày, trên 200ml, phải thay băng vệ sinh thường xuyên
• Rong kinh: thời gian hành kinh kéo dài hơn 7 ngày, kinh nguyệt ra nhiều
• Vô kinh: chị em có thể bị mất kinh trong một vài tháng, thậm chí trên 6 tháng nhưng sau đó có thể có kinh trở lại. Tuy nhiên khi hành kinh trở lại lượng kinh ra nhiều có thể do nội mạc tử cung phát triển

2.3. Bốc hỏa, đổ mồ hôi

Estrogen đóng vai trò quan trọng giúp điều hòa trung tâm điều nhiệt vùng dưới đồi. Khi lượng Estrogen giảm khiến “trung tâm điều nhiệt” này hiểu nhầm việc làm mát cơ thể dẫn đến nóng đột ngột. Hiện tượng này gọi là bốc hỏa. Ngoài bốc hỏa sẽ đi kèm đánh trống ngực trong khoảng 3-4 phút. Sau đó xuất hiện tình trạng đổ mồ hôi đêm.

Thời gian các cơn bốc hỏa kéo dài từ vài giây đến vài phút. Nếu bị stress trong thời gian dài, tần suất và cường độ cơn bốc hỏa tăng lên.

2.4. Suy giảm Estrogen gây mất ngủ

Nghiên cứu chỉ ra, thiếu hụt nội tiết tố nữ đặc biệt là hormone Estrogen ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giấc ngủ ở phụ nữ. Estrogen suy giảm khiến các cơn bốc hỏa, đổ mồ hôi “ghé thăm” về đêm. Từ đó chị em bị tỉnh giấc giữa đêm và rất khó ngủ lại.

Bên cạnh đó, Estrogen cũng điều tiết chu kỳ ngủ thức của cơ thể. Nếu không có đủ Estrogen, quá trình này sẽ bị gián đoạn khiến chị em bị khó ngủ, mất ngủ.

2.5. Khô hạn, giảm ham muốn

Suy giảm nội tiết tố Estrogen còn khiến hệ thống sinh sản bị ảnh hưởng. Cụ thể như:

• Tử cung nhỏ, giảm độ dày cơ tử cung và giảm tưới máu cho lớp cơ
• Âm hộ mất lớp mô liên kết dưới da nên rộng hơn
• Âm vật bị teo nhỏ, ít dịch tiết âm đạo
• Âm đạo ngắn và hẹp, niêm mạc âm đạo mỏng dần, giảm tiết dịch nhờn âm đạo gây khô

Những vấn đề này khiến chị em gặp phải “khô hạn”, thường đau rát khi quan hệ do ít dịch nhờn và niêm mạc âm đạo bị tổn thương. Từ đó khiến giảm ham muốn tình dục.

Khô hạn trong thời gian dài cũng khiến “vùng kín” tăng nguy cơ mắc bệnh viêm nhiễm âm đạo.

2.6. Tăng nguy cơ loãng xương

Khi nồng độ Estrogen giảm khiến tốc độ mất xương xảy ra nhanh hơn dẫn đến loãng xương. Loãng xương là tình trạng rối loạn chuyển hóa xương, làm tổn hại và ảnh hưởng đến sức khỏe của xương, tăng nguy cơ gãy xương.

Chị em thường có biểu hiện đau nhức xương khớp, nhất là đau lưng. Đây là triệu chứng đầu tiên phối hợp với loãng xương. Nếu đau nặng và đột ngột có thể là sụt cột sống. Qua thời gian, chị em sẽ cảm thấy chiều cao bị giảm đi do quá trình mất xương và khoang đĩa đệm hẹp lại.

2.7. Tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch

Estrogen đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ tim mạch. Chúng làm nhiệm vụ như:

• Điều hòa và vận chuyển ion Ca vào tế bào
• Ngăn ngừa xơ vữa động mạch nhờ ngăn chặn các hạt mỡ xấu bám vào thành mạch
• Góp phần tăng lưu lượng máu ở động mạch vành, chống tình trạng tăng huyết áp

Tuy nhiên khi nội tiết tố nữ Estrogen suy giảm sẽ khiến những hoạt động này bị giảm theo hoặc gián đoạn dẫn đến chị em phụ nữ dễ bị mắc các bệnh lý tim mạch nhiều hơn.

Nghiên cứu cho thấy, những phụ nữ sau khi mãn kinh hoặc đã bị cắt buồng trứng ở thời kỳ quanh mãn kinh có nguy cơ bị bệnh tim mạch, đặc biệt là bệnh mạch vành cao hơn. Nguyên nhân chính là do sự thiếu hụt nội tiết tố Estrogen.

3. Nguyên nhân nội tiết tố suy giảm

Nguyên nhân chính khiến nồng độ nội tiết tố suy giảm là do tuổi tác. Khi chị em phụ nữ bước sang tuổi 40, chức năng buồng trứng bắt đầu suy giảm dẫn đến giảm sản xuất Estrogen. Đây cũng là giai đoạn chị em bước vào thời kỳ tiền mãn kinh.

Ngoài nguyên nhân do giảm chức năng buồng trứng theo tuổi tác, một số yếu tố ảnh hưởng đến suy giảm nội tiết tố nữ như:

• Tuyến yên hoạt động kém
• Suy buồng trứng sớm, có thể do di truyền, độc tố…
• Hội chứng turner
• Tiền sử gia đình có người gặp phải các vấn đề liên quan nội tiết tố như u nang buồng trứng
• Chế độ ăn uống không lành mạnh, ăn kiêng khem quá mức
• Tập thể dục quá mức
• Sử dụng thuốc hoặc các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị
• Căng thẳng kéo dài

4. Xét nghiệm chẩn đoán suy giảm nội tiết tố

Hiện chưa có xét nghiệm đơn lẻ nào giúp các bác sĩ xác định bạn có bị mất cân bằng nội tiết tố hay không. Cách chủ yếu là thông qua khám sức khỏe. Tùy thuộc vào từng triệu chứng, các bác sĩ có thể chỉ định một hoặc nhiều xét nghiệm để chẩn đoán như:

• Xét nghiệm máu để kiểm tra tuyến giáp và nồng độ Estrogen và các hormone liên quan. Bước này sẽ xác định được nồng độ Estrogen trong máu để so sánh với ngưỡng bình thường xem bạn có bị suy giảm nội tiết tố nữ hay không.
• Khám vùng chậu như kiểm tra tế bào cổ tử cung để phát hiện có khối u, u nang, u xơ bất thường hay không.
• Siêu âm để quan sát hình ảnh tử cung, buồng trứng, tuyến giáp và tuyến yên.

Ngoài ra có thể thực hiện một số kiểm tra nâng cao như:

• Sinh thiết
• Chụp cộng hưởng từ
• Chụp X-quang
• Quét tuyến giáp

>>> Tìm hiểu thêm: Xét nghiệm nội tiết tố nữ là gì? Cần những loại xét nghiệm nào?

5. Cách điều trị suy giảm nội tiết tố nữ

Có nhiều cách điều trị mất cân bằng nội tiết tố, mỗi phương pháp điều trị còn phụ thuộc vào nguyên nhân. Một số cách chữa suy giảm nội tiết tố nữ bao gồm:

5.1. Liệu pháp hormone thay thế HRT điều trị suy giảm nội tiết tố nữ

Đây là phương pháp được chỉ định trong trường hợp thiếu hụt nội tiết tố nặng.

Liệu pháp hormone thay thế Estrogen là cách dùng thuốc có chứa thành phần Estrogen tổng hợp để bổ sung vào cơ thể, bù đắp lượng Estrogen bị thiếu hụt.

Phương pháp này dùng trong trường hợp:

• Phụ nữ trên 60 tuổi hoặc mãn kinh dưới 10 năm
• Dùng cho người có triệu chứng vận mạch (bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm) trầm trọng
• Người có nguy cơ bị loãng xương, gãy xương cao
• Người muốn cải thiện các triệu chứng khô, teo âm đạo

Nghiên cứu chỉ ra, liệu pháp hormone này cho thấy hiệu quả phòng ngừa loãng xương, gãy xương và cải thiện giấc ngủ ở những phụ nữ gặp khó chịu về đêm do các triệu chứng vận mạch. Ngoài ra tình trạng đau và cứng khớp trong thời kỳ tiền mãn kinh- mãn kinh cũng đc cải thiện.

Tuy nhiên liệu pháp hormone thay thế trong điều trị suy giảm nội tiết tố cần thận trọng bởi phương pháp này tiềm ẩn các tác dụng phụ như:

• Tăng hình thành huyết khối hay các cục máu đông
• Tăng nguy cơ mắc ung thư vú
• Ở phụ nữ đang mang thai, sử dụng Estrogen tổng hợp có nguy cơ gây sảy thai hoặc sinh nón
• Mô vú trở nên dày đặc hơn, gây khó khăn cho việc đọc phim chụp nhũ ảnh và dẫn đến không thể phát hiện sớm ung thư vú

5.2. Bổ sung Estrogen từ thực vật

Một cách khác để cải thiện tình trạng suy giảm nội tiết tố nữ là sử dụng Estrogen thực vật (Phytoestrogen). Đây là các hoạt chất có trong thực vật, có cấu trúc tương tự như Estrogen tự nhiên. Khi được bổ sung chúng sẽ làm nhiệm vụ tương tự các Estrogen để điều hòa hoạt động trong cơ thể.

Có nhiều loại thực phẩm chứa Estrogen thực vật, chị em có thể sử dụng hàng ngày như:

• Mầm đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành
• Đậu phụ
• Hạt lanh
• Trái cây sấy khô
• Hạt vừng
• Tỏi
• Quả đào
• Các loại quả mọng như dâu tây, nam việt quất, việt quất, mâm xôi…
• Cám mì
• Rau họ cải
• Rượu vang đỏ lên men từ nho
• Các loại hạt như hạnh nhân, đậu phộng, hạt điều, hồ trăn

5.3. Tăng cường nội tiết tố nữ từ Libifem



Libifem được chứng minh có tác dụng tăng đáng kể nồng độ Estrogen nội sinh.

Libifem là chiết xuất từ cỏ cà ri đã được các nhà khoa học Mỹ nghiên cứu và bào chế thành công. Nghiên cứu chỉ ra, hoạt chất này có tác dụng tăng Estrogen nội sinh trong cơ thể, từ đó cải thiện sức khỏe tình dục và giảm các triệu chứng mãn kinh.

Trong Libifem có chứa hoạt chất saponin steroid, có cấu trúc giống như tiền chất của hormone Estrogen. Cơ thể sẽ sử dụng tiền chất này để tạo nên hormone Estrogen.

Nghiên cứu trên 80 phụ nữ tuổi từ 40-65 đang trải qua các triệu chứng mãn kinh, thực hiện trong 12 tuần. Kết quả cho thấy nồng độ Estradiol (một loại Estrogen) tăng hơn 60% ở nhóm điều trị so với nhóm đối chứng.

Bên cạnh đó còn cải thiện tần suất hoạt động tình dục ở nhóm điều trị tích cực.

Nghiên cứu khác cũng chỉ ra Libifem giúp:

• Thúc đẩy ham muốn tình dục ở nữ
• Giảm bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm trong thời kỳ mãn kinh
• Thúc đẩy chất lượng cuộc sống lành mạnh trong thời kỳ mãn kinh

Chị em có thể lựa chọn các sản phẩm có chứa thành phần Libifem chiết xuất từ cỏ cà ri để hỗ trợ tăng cường nội tiết tố nữ, giảm các triệu chứng tiền mãn kinh, mãn kinh, suy giảm nội tiết tố nữ.

5.4. Thay đổi chế độ dinh dưỡng sinh hoạt

Thực tế cho thấy việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học góp phần rất lớn trong việc cải thiện sức khỏe nữ giới về mọi mặt, trong đó có cân bằng lại nội tiết tố bị thiếu hụt.

Chị em có thể cải thiện tình trạng rối loạn nội tiết tố nữ, thay đổi nội tiết tố bằng cách:

• Ăn vừa đủ protein. Protein cung cấp các axit amin thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được, đồng thời sản xuất một số hormone.
• Tập thể dục đều đặn để cải thiện lưu lượng máu đi khắp cơ thể, ngăn ngừa tình trạng kháng insulin – một trong những nguyên nhân làm rối loạn nội tiết tố nữ.
• Duy trì cân nặng vừa phải. Tăng cân liên quan trực tiếp đến sự mất cân bằng nội tiết tố nữ, giảm hoặc không tiết hormone từ tinh hoàn hoặc buồng trứng.
• Chăm sóc đường ruột khỏe mạnh để tạo ra nhiều chất chuyển hóa tốt cho hệ nội tiết.
• Giảm lượng đường nạp vào trong cơ thể để tối ưu hóa chức năng của các hormone, trong đó có Estrogen.
• Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng sẽ khiến mất cân bằng nội tiết tố.
• Bổ sung nhiều chất béo omega-3, 6, 9 chống viêm và hỗ trợ điều hòa hệ nội tiết tố.
• Ngủ đủ giấc để điều hòa hormone trong đó có Estrogen.

6. Lời khuyên từ chuyên gia

Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, suy giảm nội tiết tố là điều khó tránh khỏi khi chị em bước vào độ tuổi tiền mãn kinh – mãn kinh. Sự thay đổi nội tiết tố nữ này tác động rất lớn đối với sức khỏe của chị em phụ nữ. Vì vậy chị em cần chủ động chăm sóc sức khỏe từ sớm. Cụ thể:

• Nên có ý thức chăm sóc sức khỏe, nhất là về vấn đề nội tiết tố nữ
• Chủ động thăm khám khi gặp phải các dấu hiệu, biểu hiện suy giảm nội tiết tố nữ
• Cân bằng giữa công việc và cuộc sống
• Nên dành thời gian để chăm sóc bản thân
• Khi gặp vấn đề thay đổi nội tiết nên tham khảo ý kiến bác sĩ để điều trị
• Không tự ý sử dụng thuốc hoặc các sản phẩm bổ sung nội tiết tố không rõ nguồn gốc

Trên đây là một số thông tin về suy giảm nội tiết tố nữ. Nếu có thắc mắc nào chị em có thể liên hệ qua hotline 0343446699 hoặc chat trực tiếp với chúng tôi tại đây.



XEM THÊM:

• Suy giảm nội tiết tố có ảnh hưởng đến tình trạng lãnh cảm ở phụ nữ?
• Suy giảm nội tiết tố có gây yếu sinh lý nữ không? Chuyên gia giải đáp
• Hỗ trợ tăng cường nội tiết tố nữ với TPBVSK Hồi xuân Tâm Bình