Suy giảm chức năng gan: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Suy giảm chức năng gan là giai đoạn gan bị tổn thương, không thể thực hiện đúng chức năng của mình, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác. Tình trạng này nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ra các bệnh về gan như viêm gan, xơ gan, thậm chí là ung thư gan… Vì vậy, hiểu nguyên nhân, triệu chứng của tình trạng này để có giải pháp hỗ trợ và phòng bệnh hiệu quả.

1. Suy giảm chức năng gan là gì?

Suy giảm chức năng gan được hiểu là giai đoạn gan bị tổn thương, không thể thực hiện đúng và đủ các chức năng vốn có của nó. Tình trạng này có thể diễn ra đột ngột hoặc mạn tính kéo dài theo tuần, tháng và nhiều năm.

Gan là bộ phận quan trọng đóng vai trò như “nhà máy vạn năng”, thực hiện hơn 500 nhiệm vụ khác nhau. Trong đó vai trò chính là chuyển hóa thức ăn, thải độc, bài tiết mật, dự trữ vitamin và khoáng chất… giúp cân bằng và duy trì sự sống.

Do phải hoạt động liên tục và tiếp xúc với các nhân tố có hại nên gan rất dễ bị tổn thương. Theo thời gian, chức năng gan suy giảm sẽ dẫn đến các triệu chứng như ngứa ngáy, mẩn đỏ, vàng da…

Cấu tạo và chức năng của gan – Đọc để biết tầm quan trọng của gan với cơ thể

2. Triệu chứng 

Gan có khả năng tái tạo tốt nên các biểu hiện tổn thương ở giai đoạn đầu thường không rõ ràng. Khi xuất hiện triệu chứng thì đã chuyển sang giai đoạn nặng. Tuy nhiên, nếu chú ý cơ thể, người bị suy giảm chức năng gan sẽ gặp phải một trong số những triệu chứng sau:

3. Nguyên nhân do đâu?

Theo các chuyên gia, có rất nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó phải kể đến:

3.1. Chức năng gan suy giảm do virus viêm gan

Virus viêm gan A, B, C, E… nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến viêm gan mạn tính gây suy giảm chức năng gan.

Bên cạnh đó, chức năng gan suy giảm cũng là triệu chứng của bệnh lý virus viêm gan gây ra.

3.2. Uống nhiều rượu bia

Bia rượu là nguyên nhân khách quan gây ra tình trạng chức năng gan suy giảm. Theo nghiên cứu, rượu bia khi vào cơ thể chỉ có 10% được đào thải qua hơi thở, mồ hôi, 90% còn lại sẽ đến thẳng gan để xử lý. Trong khi đó, gan chỉ có khả năng đào thải 2 đơn vị cồn/ngày. Nếu dung nạp quá nhiều rượu bia sẽ khiến cho gan “quá tải”, cồn không được xử lý hết sẽ chuyển hóa thành acetaldehyde, lâu dần gây tổn thương gan và làm suy giảm chức năng gan.

Lạm dụng rượu bia gây tổn thương gan

3.3. Sử dụng nhiều thuốc tây

Theo FDA, cơ sở dữ liệu từ NINH Livertox (Kho dữ liệu của Thư viện y khoa quốc gia Hoa Kỳ và nhóm nghiên cứu suy gan cấp tính NIDDK) có tới 750 trên tổng số 1000 thuốc được phân loại là có thể gây tổn thương gan ở các mức độ khác nhau.

Tùy vào liều lượng, thời gian sử dụng, loại thuốc mà có ảnh hưởng khác nhau. Tuy nhiên, nếu sử dụng thuốc tây trong thời gian dài thì nguy cơ tổn thương gan, ứ mật, nóng gan, chức năng gan suy giảm là rất cao.

3.4. Suy giảm chức năng gan do sử dụng nhiều thực phẩm bẩn, không đảm bảo

Dung nạp đồ ăn nhanh, thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ, gia vị cay nóng… và đặc biệt là thực phẩm chứa chất cấm (tinopal hoặc DEHA) khiến gan bị nhiễm độc, làm tổn thương gan và có nguy cơ bị suy giảm chức năng gan.

Ăn nhiều đồ ăn chiên rán dầu mỡ gây quá tải cho gan

3.5. Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học

Thói quen thức khuya, lười vận động, hút thuốc lá, thường xuyên căng thẳng, stress… là những biểu hiện sinh hoạt không lành mạnh. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến gan bị tổn thương.

>>> Chuyên gia cảnh báo nguyên nhân gây suy giảm chức năng gan

4. Cách chẩn đoán suy giảm chức năng gan

Để chẩn đoán hội chứng này, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số chẩn đoán như sau:

• Chẩn đoán xác định: Dựa vào các triệu chứng lâm sàng có ở người bệnh.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp bác sĩ kiểm tra khả năng hoạt động của gan. Qua đó, bác sĩ có thể đo được thời gian prothrombin (thời gian máu đông). Trường hợp mắc bệnh suy gan thì quá trình đông máu diễn ra chậm hơn bình thường.
• Bilirubin toàn phần: Trong đó AST và ALT huyết tương phản ánh tổn thương tế bào gan. Thời gian máu đông sẽ là yếu tố xác định mức độ nặng nhẹ của bệnh.
• Hình ảnh học: Bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm để kiểm tra mức độ tổn thương gan cũng như chẩn đoán hình ảnh để tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Phương pháp này bao gồm siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc MRI.
• Kiểm tra mô gan: Bệnh nhân đang điều trị suy gan cấp nặng có thể sẽ được chỉ định kiểm tra mô gan. Kỹ thuật này giúp xác định nguyên nhân gây tổn thương gan và biết được mức độ tổn thương gan.

5. Cách điều trị chức năng gan suy giảm

Tùy vào tình trạng và điều kiện sức khỏe, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp, cụ thể:

5.1. Điều trị bằng thuốc

Với những trường hợp nhẹ, gan chưa bị tổn thương nhiều, chức năng gan chưa suy giảm nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để ngăn chặn tác nhân gây suy gan.

Nếu suy giảm chức năng gan cấp tính do ngộ độc quá liều acetaminophen được điều trị bằng thuốc acetylcystein. Thuốc này có hiệu quả điều trị suy giảm chức năng gan cấp tính.

Với những trường hợp chức năng gan suy giảm do viêm gan virus A, B, C, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc điều trị viêm gan virus tương ứng.

5.2. Sử dụng các bài thuốc thảo dược dân gian

Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, trường hợp nhẹ có thể tham khảo các bài thuốc dân gian sau:

5.2.1. Bài thuốc Atiso

Atiso có tác dụng nhuận gan, nhuận tràng, lợi tiểu, tăng tiết mật, bảo vệ gan và chống độc. Do vậy, dược liệu này được sử dụng nhiều trong các bài thuốc giải độc gan, hỗ trợ điều trị viêm gan.

Cách thực hiện: Hoa Atiso rửa sạch, chẻ dọc thành 6 – 8 miếng, luộc chín, nấu canh hoặc hầm xương lợn.

Chú ý, khi dùng Atiso chỉ nên dự trữ trong tủ lạnh tối đa 7 ngày, khi nấu không dùng nồi nhôm hoặc gang. Vì các kim loại này làm mất màu và gây đắng, khó ăn.

5.2.2. Bài thuốc Diệp hạ châu

Diệp hạ châu có vị đắng, tính mát, tác dụng nổi bật là giải độc gan, tăng cường chức năng gan, hỗ trợ bổ gan.

Cách sử dụng: Dùng những cây Diệp hạ châu già, rửa sạch, phơi khô, sau đó cắt thành từng khúc nhỏ. Tiếp theo, mỗi lần sử dụng cho 10g dược liệu đun sắc lấy nước uống hàng ngày.

Diệp hạ châu là thảo dược được biết đến với công dụng giải độc, tăng cường chức năng gan

5.2.3. Bài thuốc từ nghệ

Theo Đông y, nghệ có vị cay, hơi nóng, tính hàn. Dược liệu có tác dụng hoạt huyết chỉ thống, hành khí giải uất, thanh nhiệt lương huyết. Vì vậy, người bệnh có thể sử dụng nghệ để làm mát gan, giải độc, lợi gan mật, tăng hiệu quả đào thải độc tố cho gan.

Cách thực hiện:

Nguyên liệu: Nghệ 16g, Kê nội kim 16g, Kim tiền thảo 20g, Hồ đào 20g, Hải kim sa 20g.

Cách thực hiện: Cho nguyên liệu vào ấm cùng 500ml nước, sắc cho tới khi còn 100ml thì dừng lại. Uống hết lượng nước này trong ngày. Thực hiện liên tục trong 1 tuần.

5.3. Phẫu thuật

Với những trường hợp gan bị tổn thương nặng một phần. Người bệnh sẽ được chỉ định phẫu thuật cắt bỏ phần gan bị tổn thương, ngăn chặn lây lan. Gan là cơ quan duy nhất trong cơ thể có khả năng tự phục hồi nên việc cắt bỏ một phần sẽ không quá ảnh hưởng đến sức khỏe.

5.4. Ghép gan

Trường hợp gan bị tổn thương nặng, vùng tổn thương rộng thì người bệnh cần ghép gan để đảm bảo sức khỏe cơ thể.

6. Lời khuyên phòng ngừa từ chuyên gia

Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, suy giảm chức năng gan là nguyên nhân gây ra các bệnh lý nguy hiểm về gan. Vì vậy, để phòng ngừa hội chứng này, mỗi người cần chú ý:

• Ăn uống khoa học, bổ sung nhiều trái cây, rau củ quả, các loại rau xanh đậm để cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa.
• Hạn chế sử dụng đồ ăn nhiều dầu mỡ, thực phẩm cay nóng, đồ ăn nhanh, chế biến sẵn…
• Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày, tránh căng thẳng, làm việc quá sức.
• Hạn chế uống rượu bia, hút thuốc lá.
• Tăng cường thể dục thể thao thường xuyên, hỗ trợ quá trình giải độc gan.
• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý và có phương pháp điều trị kịp thời.
• Tiêm vacxin phòng ngừa viêm gan A, B đúng theo quy định.
• Quan hệ tình dục an toàn.
• Duy trì cân nặng hợp lý.

7. Những câu hỏi thường gặp về suy giảm chức năng gan

Ngoài những thông tin về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị, khi tìm hiểu về hội chứng này, nhiều người băn khoăn:

7.1. Chức năng gan suy giảm có lây không?

Suy giảm chức năng gan không lây nhiễm. Tuy nhiên, với những nguyên nhân suy giảm do viêm gan virus A và E có thể lây qua đường tiêu hóa như ăn uống. Virus viêm gan B, C, có khả năng lây lan qua máu hoặc đường tình dục. Virus viêm gan A, B, C, E là những virus gây tổn thương chức năng gan.

Ngoài ra, các trường hợp còn lại không có khả năng lây nhiễm.

7.2. Suy giảm chức năng gan có nguy hiểm không?

Chức năng gan suy giảm tuy không trực tiếp gây tử vong nhưng lại là nguyên nhân dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm ở gan.

Theo các chuyên gia gan mật, suy giảm chức năng gan làm tăng nguy cơ xuất hiện các biến chứng như:

• Phù não: Tình trạng dịch quá tải tạo áp lực lớn trong não người bệnh.
• Chảy máu và rối loạn chảy máu: Gan bị suy yếu làm thiếu đi các yếu tố giúp đông máu, dẫn tới chảy máu, rối loạn chảy máu, nguy hiểm hơn là chảy máu đường tiêu hóa.
• Nhiễm trùng: Suy gan cấp nặng nếu không được phát hiện kịp thời có khả năng cao bị nhiễm trùng, nhiễm trùng đường hô hấp, máu, nước tiểu.
• Suy thận: Trường hợp suy gan có thể dẫn đến suy thận, đặc biệt khi sử dụng các loại thuốc acetaminophen quá liều hoặc trong hội chứng gan-thận.

Kết luận 

Bài viết trên đã giúp cho bạn đọc hiểu rõ hơn về suy giảm chức năng gan. Tuy nhiên thông tin chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý và phương pháp điều trị phù hợp, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám.

Ngoài ra, để hỗ trợ giải độc gan, tăng cường chức năng gan, quý độc giả có thể tham khảo sử dụng các sản phẩm từ thảo dược thiên nhiên. Lưu ý, nên lựa chọn các sản phẩm của thương hiệu sản xuất uy tín để đảm bảo an toàn, hiệu quả. Nếu còn băn khoăn, thắc mắc nào vui lòng liên hệ 1800 282885 để được hỗ trợ.

Xem thêm:

• [Review] top 15+ thuốc giải độc gan – Sản phẩm đang được nhiều người tin dùng 2024
• Bổ gan Tâm Bình – Tham khảo sản phẩm hỗ trợ bổ gan, giải độc gan từ thảo dược
• top 15+ thực phẩm bổ gan – Bổ sung ngay vào thực đơn ăn uống gia đình