Bệnh viêm gan là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị ra sao?

Viêm gan là gì? Câu hỏi đang được nhiều người quan tâm bởi, bệnh lý đang ngày càng phổ biến và có biến chứng nguy hiểm. Việc phát hiện sớm nguyên nhân gây bệnh, cũng như nắm rõ triệu chứng sẽ giúp bạn có phương pháp điều trị kịp thời.

1. Bệnh viêm gan là gì?

Viêm gan là thuật ngữ dùng để mô tả tình trạng viêm gan. Thường là kết quả của tổn thương tế bào gan do virus hoặc là từ nguyên nhân nào đó như rượu bia, lạm dụng thuốc tây, hóa chất…

Bệnh diễn tiến âm thầm và có triệu chứng khi nặng. Chính vì vậy, việc phát hiện bệnh khi đang ở giai đoạn đầu là rất khó. Do đó, người bệnh cần chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ để theo dõi bệnh, phòng biến chứng nguy hiểm xảy ra.

Viêm gan có thể làm suy giảm chức năng gan, hình thành xơ gan, ung thư gan, thậm chí là tử vong.

Viêm gan là gì

>>Xem thêm: Cùng tìm hiểu Viêm gan B: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

2. Các loại viêm gan thường gặp

Khi tìm hiểu về viêm gan, độc giả cần phải nắm được các loại viêm gan. Cụ thể:

2.1. Viêm gan A

Viêm gan A do virus viêm gan A gây ra. Bệnh thường lây truyền qua đường ăn uống khi thực phẩm nhiễm phân của người bị bệnh.

Theo đánh giá, viêm gan A phổ biến ở những quốc gia, khu vực có điều kiện vệ sinh kém.

Hiện nay, không có cách điều trị cụ thể cho bệnh lý. Vì vậy các chuyên gia khuyến cáo nên tiêm vacxin phòng ngừa viêm gan A nếu đang trong vùng có nguy cơ cao, hoặc nếu bạn đi du lịch Ấn Độ, Châu Phi, Trung và Nam Mỹ…

2.2. Viêm gan B

Cũng như viêm gan A, viêm gan B là bệnh do virus viêm gan B gây ra. Đây là bệnh lý phổ biến trên toàn thế giới, tại Việt Nam ước tính 8 – 10% dân số đang mắc phải bệnh lý này. Tức là có đến  8- 10 triệu người dân mang trong mình căn bệnh viêm gan B.

Viêm gan B được lây lan qua đường máu, quan hệ tình dục không an toàn, tiêm chích ma túy, lây từ mẹ sang con khi mang thai.

Viêm gan B nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn tới mãn tính, nguy hiểm hơn là xơ gan và ung thư gan.

2.3. Viêm gan C

Viêm gan C do virus viêm gan C gây ra, bệnh lây truyền qua máu, quan hệ tình dục không an toàn, mẹ sang con khi mang thai.

Theo thống kê, có khoảng 70 – 80% những người bị viêm gan siêu vi C không có triệu chứng gì. Đến khi chuyển sang giai đoạn nặng thì người bệnh sẽ gặp phải một số biểu hiện như mệt mỏi, chán ăn, đau nhẹ hạ sườn phải, đau cơ…

Đây cũng là bệnh lý nguy hiểm có thể gây ra biến chứng xơ gan, suy gan, ung thư gan…

2.4. Viêm gan D

Bệnh xảy ra dưới dạng đồng nhiễm với viêm gan B. Được đánh giá là một trong những chủng viêm gan nguy hiểm, rủi ro biến chứng cao.

Theo nghiên cứu, tỷ lệ người bị viêm gan D sau khi vị viêm gan B là 4 – 6%, phần còn lại là viêm gan B mạn tính.

Bệnh được lây truyền từ người sang người thông qua tiếp xúc với dịch hoặc máu người bệnh.

2.5. Viêm gan E

Viêm gan E do virus Hepatitis (HEV) gây ra. Đây là bệnh lý viêm gan do virus, lây truyền qua đường ăn uống, hầu như không lây nhiễm qua đường máu, dịch.

Bệnh viêm gan E có tỷ lệ mắc thấp, chỉ từ 1 – 10%, thường tự giới hạn và có thể khỏi trong khoảng 1 – 2 tháng.

2.6. Viêm gan do rượu

Viêm gan do rượu là tình trạng bệnh lý viêm của gan do uống quá nhiều bia rượu. Dung nạp vào cơ thể lượng rượu trong thời gian dài khiến tế bào gan bị tổn thương, theo thời gian gây viêm gan.

Viêm gan do rượu giai đoạn nặng có thể gây ra biến chứng xuất huyết tiêu hóa, loét dạ dày, giãn tĩnh mạch thực quản và xuất huyết. Nếu không được điều trị có thể gây tử vong.

Lạm dụng rượu bia cũng là nguyên nhân gây viêm gan

3. Viêm gan do đâu?

Với những thông tin chia sẻ về những dạng viêm gan, chắc hẳn người đọc cũng nắm được đâu là nguyên nhân gây bệnh.

Về viêm gan được phân chia thành 2 dạng bệnh sau:

3.1. Viêm gan do virus

Nguyên nhân là do virus xâm nhập vào cơ thể. Tùy từng loại viêm gan sẽ có virus tương ứng.

Khi con người dùng chung bơm kim tiêm, quan hệ tình dục không an toàn với người mắc bệnh viêm gan, lây truyền từ mẹ sang con… có nguy cơ lây viêm gan B, C, D.

Ngoài ra, việc dùng chung đồ ăn hay dùng chung nguồn nước có dính phân của người bị viêm gan A, E  cũng là nguyên nhân gây bệnh phổ biến.

3.2. Viêm gan không do virus

Ngoài những yếu tố trên, người bị viêm gan còn có thể do rượu bia gây ra. Việt Nam đang là quốc gia tiêu thụ rượu bia lớn trên thế giới. Vì vậy, số lượng người bị viêm gan do rượu bia ngày càng gia tăng.

Ngoài ra, viêm gan cũng có thể do:

• Béo phì: Những người thừa cân béo phì có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ cao. Tình trạng mỡ tích tụ trong gan lâu dần sẽ làm giảm chức năng gan, gây bệnh viêm gan, xơ gan.
• Mắc các bệnh lý: Tiểu đường, bệnh lao… làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm gan gấp 2 lần người bình thường.
• Lạm dụng thuốc tân dược: Có nhiều loại thuốc tây y như thống chống đông máu, thuốc giảm đau… gây tổn thương gan nếu người bệnh sử dụng quá liều hoặc uống trong thời gian dài.
• Hóa trị: Bệnh nhân mắc ung thư, u bướu phải thực hiện hóa trị có thể mắc bệnh viêm gan do ảnh hưởng của thuốc tây.

4. Triệu chứng của viêm gan

Theo Tiến sĩ Cameron White, có tới 80% trường hợp viêm gan không có biểu hiện rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, người bệnh có thể căn cứ vào những dấu hiệu sau để xác định bệnh viêm gan:

• Vàng mắt, vàng da: Dấu hiệu rõ ràng nhất khi gặp viêm gan. Nguyên nhân là do bilirubin – chất thải có màu vàng sinh ra từ mật, xử lý tại gan. Viêm gan khiến bilirubin tích tụ trong máu, rò rỉ vào mô như da và mắt khiến chúng có màu vàng.
• Có vết bầm tím dưới da: Da dễ bị bầm tím, dù va đập nhẹ cũng khiến bầm tím mạnh trên da. Do gan bị tổn thương, các protein tạo ra sẽ không đủ tham gia vào quá trình đông máu.
• Mẩn ngứa: Biểu hiện chung dễ nhận biết khi tế bào gan bị tổn thương. Thông thường sẽ kèm theo nổi mề đay, mẩn ngứa khắp người.
• Nước tiểu sẫm màu: Nước tiểu có màu nâu, cam đậm hoặc hổ phách. Tình trạng này là do bilirubin dư thừa.
• Mệt mỏi kéo dài: Cảm giác uể oải, không muốn làm gì dù đã nghỉ ngơi đủ.

5. Bệnh viêm gan có nguy hiểm không?

Viêm gan A không quá nguy hiểm, tuy nhiên viêm gan B và C mạn tính hoặc viêm gan do rượu nếu không được điều trị có thể dẫn tới biến chứng nguy hiểm. Cụ thể:

5.1. Suy gan

Biến chứng nghiêm trọng nhưng không phổ biến ở người bị viêm gan. Suy gan được hiểu là tình trạng gan bị tổn thương đến mức không thể đáp ứng được nhu cầu của cơ thể.

5.2. Xơ hóa

Đây là biến chứng phổ biến của viêm gan mạn tính. Trường hợp gan tổn thương do viêm liên tục, tạo ra mô sẹo. Mô sẹo khiến gan không thể hoạt động như trước. Nếu xơ hóa phát triển và lan rộng hơn sẽ trở thành xơ gan.

5.2. Ung thư gan

Xơ gan có thể dẫn tới ung thư gan. Đây là biến chứng nặng của viêm gan. Ung thư gan trong trường hợp này thường gặp là ung thư biểu mô tế bào gan và ung thư biểu mô đường mật.

Ung thư biểu mô tế bào gan thường xảy ra ở những bệnh nhân xơ gan, phổ biến là những người bị viêm gan B, C.

Ung thư biểu mô đường mật là khối u ác tính, bắt nguồn từ tế bào biểu mô ống mật.

5.3. Bệnh não gan

Mất chức năng gan nghiêm trọng có thể tạo ra sự tích tụ chất độc trong máu, cản trở chức năng não. Đây được gọi là bệnh não gan, gây ra những vấn đề như lú lẫn, hôn mê…

Ngoài ra, viêm gan còn có nguy cơ gặp phải biến chứng như tăng áp lực tĩnh mạch cửa, viêm cầu thận, đồng nhiễm virus…

Viêm gan có thể dẫn tới biến chứng xơ gan, ung thư gan

6. Phương pháp chẩn đoán bệnh viêm gan

Có rất nhiều cách để chẩn đoán bệnh viêm gan, tùy vào triệu chứng, tình trạng sức khỏe, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp với người bệnh.

6.1. Kiểm tra lịch sử và thể chất

Để chẩn đoán bệnh viêm gan, trước tiên bác sĩ sẽ xem xét tình hình tiểu sử của bạn có tiếp xúc với ai bị viêm gan truyền nhiễm hay không.

Quá trình thăm khám, bác sĩ sẽ ấn xuống bụng, xem có biểu hiện đau hoặc căng bụng hay không. Kiểm tra mắt, da xem có vàng hay không.

6.2. Xét nghiệm chức năng gan

Sử dụng các mẫu máu để xác định mức độ hoạt động của gan có hiệu quả không.

6.3. Xét nghiệm máu khác

Nếu xét nghiệm gan gặp vấn đề, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm máu để phát hiện chính xác vấn đề.

6.4. Siêu âm

Siêu âm ổ bụng, sử dụng siêu âm sóng để tạo ra hình ảnh của các cơ quan trong ổ bụng. Phương pháp này giúp bác sĩ quan sát gan và các cơ quan lân cận.

6.5. Sinh thiết gan

Thủ thuật xâm lấn, bác sĩ sẽ lấy mẫu mô từ gan bằng kim sau đó tiến hành sinh thiết mẫu.

7. Cách điều trị bệnh viêm gan

Để điều trị viêm gan, người bệnh có thể tham khảo phương pháp tây y, đông y dưới đây:

7.1. Sử dụng thuốc tây

Các loại thuốc được sử dụng phổ biến trong điều trị viêm gan có tác dụng giảm men gan, giảm đau và tăng cường miễn dịch cơ thể.

• Interferon: Là các protein được sản xuất tự nhiên chống lại virus, chống ung thư, điều hòa miễn dịch. Có thể kể đến như Peginterferon alfa-2a, Peginterferon alfa -2b, interferon alfa-2b.
• Chất ức chế Protesa kháng virus: Ngăn chặn sự lây lan bệnh viêm gan và sản sinh virus. Các loại thuốc thường được chỉ định như Telaprevir, Boceprevir, Paritaprevir…
• Thuốc ức chế Nucleoside analogue kháng virus: Ngăn chặn sự lây lan của virus gây bệnh. Đây là thuốc duy nhất được sử dụng trong điều trị viêm gan C.
• Thuốc ức chế Polymerase và thuốc phối hợp: Ngăn chặn và ức chế sự phát triển của virus.

*/Lưu ý: Các nhóm thuốc kể trên phải được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ, việc dùng quá liều hoặc sử dụng trong thời gian dài có thể gây ra tác dụng phụ, ảnh hưởng tới chức năng gan.

Interferon alfa-2b thường được chỉ định trong điều trị viêm gan virus

7.2. Điều trị viêm gan từ bài thuốc dân gian

Các vị thuốc “cây nhà lá vườn” có tính mát, thanh nhiệt, giải độc, bổ gan được nhiều người chia sẻ nhau các thực hiện.

Khoa học cũng đã nghiên cứu và chứng minh công dụng bổ gan cũng các vị thảo dược này.

Actiso: Sử dụng hoa và lá Actiso luộc ăn hàng ngày hoặc phơi khô hãm trà uống.

Giảo cổ lam: Hãm trà Giảo cổ lam uống hàng ngày cũng có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giảm mỡ gan, bảo vệ gan.

Diệp hạ châu: Dược liệu này kết hợp với cây chó đẻ răng cưa phơi khô, sao vàng rồi đun lấy nước uống trong ngày. Thực hiện liên tục 1 tuần để thấy hiệu quả.

8. Phòng ngừa bệnh viêm gan

Để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm gan, mỗi người hãy chú ý những lưu ý sau đây:

• Hiểu rõ cách thức lây truyền của bệnh;
• Quan hệ tình dục lành mạnh để phòng bệnh
• Tiêm vắc xin phòng ngừa viêm gan để tránh bị lây nhiễm;
• Dùng thuốc tân dược đúng cách, theo chỉ định của bác sĩ.
• Hạn chế rượu bia, ăn uống khoa học, sinh hoạt hợp lý.
• Hạn chế tiếp xúc với máu và dịch cơ thể của người bệnh.
• Duy trì và kiểm soát cân nặng hợp lý.

9. Những câu hỏi thường gặp về viêm gan

Khi tìm hiểu về bệnh viêm gan, không ít người băn khoăn, thắc mắc liệu viêm gan có lây không, có di truyền không, có chữa được không? Câu trả lời cụ thể như sau:

9.1. Bệnh viêm gan có lây không?

Viêm gan không do virus thì không có khả năng lây lan. Tuy nhiên, viêm gan do virus thì khả năng lây nhiễm là rất cao. Tùy thuộc vào từng loại virus, các đối tượng có nguy cơ lây nhiễm viêm gan B, C, D như sau:

• Quan hệ tình dục không an toàn
• Dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh
• Truyền máu
• Nhiễm HIV
• Truyền từ mẹ sang con

Còn những trường hợp viêm gan do virus A, E thì chủ yếu lây qua đường ăn uống, sử dụng thực phẩm, nguồn nước dính phân của người nhiễm bệnh.

9.2. Viêm gan có di truyền không?

Di truyền là bệnh cha mẹ truyền cho con. Vì vậy, mầm bệnh sẽ có từ trong phôi, nhiễm sắc thể của tinh trùng hay trứng có sẵn gen mang bệnh. Trong khi đó, viêm gan chủ yếu là do sự xâm nhập của virus, rượu bia, thói quen ăn uống. Vì vậy, viêm gan B không di truyền.

9.3. Viêm gan B có chữa được không?

Hoàn toàn có thể điều trị được. Nếu viêm gan ở giai đoạn sớm, cấp tính bệnh hoàn toàn có thể điều trị được nếu người bệnh tuân thủ phác đồ của bác sĩ. Tuy nhiên, với những trường hợp mạn tính, quá trình điều trị phức tạp và kéo dài.

Qua bài viết trên, chắc hẳn bạn đọc đã nắm cho mình thông tin về bệnh viêm gan, hiểu được viêm gan là gì, nguyên nhân và triệu chứng như thế nào? Viêm gan là bệnh lý nguy hiểm, vì vậy cần phải hiểu rõ để phòng bệnh và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm xảy ra.

Xem thêm:

• Chỉ số men gan là gì? – Xem các chỉ số để biết mình có đang mắc bệnh
• Thuốc giải độc gan loại nào tốt? – Khám phá các bài thuốc hay tốt cho gan
• 15+ thực phẩm tốt cho gan – Thông tin bổ ích cho gia đình bạn