Phong tê thấp là bệnh gì: Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị

Được kết luận mắc phong tê thấp nhưng nhiều người lại không rõ phong tê thấp là bệnh gì, do nguyên nhân nào gây ra và đâu là những biểu hiện của bệnh? Câu trả lời đã được tổng hợp trong bài viết dưới đây.

1. Phong tê thấp là bệnh gì?

Phong tê thấp là một dạng viêm đa khớp dạng thấp, hay gặp phải ở người lớn tuổi hay đối tượng thường xuyên phải lao động nặng nhọc. Bệnh không chỉ gây ra đau nhức mà còn tổn thương đến hệ xương khớp, hệ thần kinh, tim mạch… ảnh hưởng trực tiếp đến công việc, sinh hoạt hằng ngày. Nếu được điều trị sớm, phong tê thấp có thể được xử lý nhanh chóng, ngược lại, càng để lâu thì việc điều trị sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn.

Phong tê thấp

2. Nguyên nhân dẫn đến bệnh phong tê thấp

Theo các chuyên gia xương khớp, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chứng bệnh phong tê thấp, cụ thể:

2.1. Tuổi cao

Tuổi tác tăng cao sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa, sụn khớp dễ bị bào mòn dẫn đến tổn thương hệ xương khớp gây ra những cơn đau nhức nhối, khó chịu.

2.2. Suy giảm hormone giới tính

Theo thống kê của tổ chức Y tế thế giới, sau thời kỳ mãn kinh, nữ giới có tỷ lệ mắc phong tê thấp cao hơn nam giới. Nguyên nhân là do sự suy giảm hormone estrogen khiến sức khỏe suy yếu nhanh chóng. Ngoài ra, phụ nữ trải qua thời kỳ mang thai, sinh nở, sức khỏe giảm sút ảnh hưởng không nhỏ tới xương khớp.

2.3. Chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống cũng là một trong những nguyên nhân gây ra chứng phong tê thấp. Theo đó, những người thường xuyên sử dụng thực phẩm có hàm lượng chất béo lớn, lượng đường cao nhưng lại thiếu vitamin, chất xơ, protein, khoáng chất khiến xương khớp bị suy yếu. Đây cũng được xem là nguyên nhân gây ra tình trạng thừa cân, béo phì.

Ăn nhiều chất béo dễ gây tăng cân béo phì dẫn đến bệnh lý xương khớp

2.4. Di truyền

Theo nghiên cứu, phong tê thấp là bệnh có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh thì khả năng các con, cháu của gia đình đó sẽ bị bệnh này rất cao.

2.5. Thay đổi thời tiết

Thời tiết chuyển lạnh sẽ làm cho dịch khớp lưu thông khó khăn, hai đầu xương va chạm, cọ xát với nhau nhiều hơn làm gia tăng đau nhức xương khớp. Bên cạnh đó, khi trời lạnh thì việc lưu thông máu đến các khớp bị giảm khiến khớp xương vận động không trơn tru như bình thường.

2.6. Đặc thù nghề nghiệp

Những người thường xuyên làm việc trong môi trường có độ ẩm cao, tiếp xúc trực tiếp với nước như: công nhân, người làm trong ngành công nghệ chế biến thủy sản, dệt may… sẽ có nguy cơ mắc phải bệnh phong tê thấp cao hơn những người làm việc ở môi trường thông thoáng.

Ngoài những nguyên nhân trên thì bệnh phong tê thấp cũng có thể xuất hiện khi cơ thể mắc các virus, vi khuẩn có thể gây viêm nhiễm như: Parvovirus B19, Epstein- Barr, virus cúm…

>> Tìm hiểu nhanh: Viêm khớp dạng thấp là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị!

3. Triệu chứng nhận biết bệnh phong tê thấp

Triệu chứng của bệnh phong thấp rất đa dạng, điển hình là:

Triệu chứng của phong tê thấp

4. Các phương pháp điều trị phong tê thấp mới nhất

Khi có những biểu hiện kể trên, người bệnh nên đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Các phương pháp điều trị phong tê thấp hiện nay gồm có:

4.1. Điều trị bằng Tây y

Người bệnh sẽ được các bác sĩ kê cho một số loại thuốc trị phong thấp thông thường như:

– Nhóm thuốc chống thấp khớp (DMARDs): Có tác dụng bảo vệ mô sụn khớp, tăng khả năng phục hồi và làm chậm tiến trình phong tê thấp.

– Thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid: Được sử dụng với mục đích giảm đau, kháng viêm hiệu quả. Nhóm thuốc này thường được dùng trong thời gian đầu điều trị để chờ DMARDs phát huy hiệu lực.

– Thuốc ức chế hệ miễn dịch: Nhóm thuốc này thường được bác sĩ chỉ định nhằm mục đích ức chế hệ miễn dịch, đồng thời kiểm soát sự rối loạn.

– Hormon: Nhóm thuốc được sử dụng phổ biến với mục đích chữa phong tê thấp, giảm đau nhức cấp tính.

*/Lưu ý: Điều trị phong tê thấp bằng Tây y có ưu điểm hiệu quả nhanh nhưng mặt trái của nó là gây ra tác dụng phụ, ảnh hưởng trực tiếp tới hệ tiêu hóa, gan, thận, dạ dày… Vì thế, bệnh nhân cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, không được tự ý tăng hay giảm liều lượng thuốc hoặc thay đổi loại thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sỹ.

Thuốc tây có tác dụng nhanh nhưng dễ gây tác dụng phụ

4.2. Điều trị bằng Đông y

Trong Đông y, bệnh phong tê thấp được chia thành 3 thể: thể hành tý, thể hàn tý và thể thấp tý và ứng với từng bài thuốc điều trị phù hợp.

– Thể hành tý:

Nguyên liệu: Thổ phụ linh, Thương nhĩ tử, Hy thiêm (mỗi loại 16g), Phòng phong, Đương quy, Khương hoạt, Bạch thược, Uy linh tiên, Ý dĩ, Tỳ giải (mỗi loại 12gr), Tần giao, Quế chi, Bạch chỉ, Ma hoàng, Bạch Linh (mỗi loại 8gr) và Cam thảo (6gr).

– Thể thống tý (hàn tý)

Nguyên liệu: Thương nhĩ tử, Ý dĩ (mỗi loại 12gr), Thiên niên kiện, Can khương, Thương truật, Uy linh tiên, Xuyên khung, Bạch linh, Bạch thược, Hoàng kỳ, Ngưu tất, Quế chi, Ma Hoàng (mỗi loại 8gr).

– Thể thấp tý

Chuẩn bị Thục địa (24g), Tỏa dương, Quy bản (mỗi loại 12g), Bạch thược, Tri mẫu (mỗi loại 8gr), Can khương (20g), Hoàng bá, Trần bì (6gr).

Cách thực hiện của 3 bài thuốc trên như nhau:

• Rửa sạch dược liệu, cho hết nguyên liệu vào ấm.
• Sắc với 200ml nước cho tới khi còn 100ml thì dừng lại.
• Uống thuốc đều đặn 1 thang cho tới khi triệu chứng được giảm bớt.

4.3. Điều trị phong tê thấp từ bài thuốc dân gian

Từ lâu, dân gian ta đã lưu truyền các bài thuốc chữa phong tê thấp. Điểm chung của những bài thuốc này là bắt nguồn từ các thảo dược “cây nhà lá vườn” dễ tìm kiếm và đơn giản. Dưới đây là 3 gợi ý tiêu biểu, người bệnh có thể tham khảo:

4.3.1. Bài thuốc cây lá lốt

Theo nghiên cứu khoa học, lá lốt và thân chứa nhiều tinh dầu, ancaloit có tác dụng kháng viêm, giảm đau tốt. Còn Y học cổ truyền sử dụng vị thuốc này với công dụng giảm đau nhức đối với bệnh xương khớp. Vì vậy, lá lốt được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc điều trị xương khớp như phong tê thấp.

Cách thực hiện:

• Dùng 15g lá lốt, 15g dây đau dương, 15g Cốt khí củ.
• Đem sắc với 600ml nước cho đến khi còn 200ml nước thì dừng lại.
• Số nước này chia thành 2 phần, dùng hết trong ngày.

Bài thuốc lá lốt chữa phong tê thấp

4.3.2. Bài thuốc chữa phong tê thấp bằng cây chìa vôi 

Cây chìa vôi có công dụng thanh nhiệt giải độc, thống kinh, tán huyết, lưu thông khí huyết. Do đó, dược liệu này được nhắc đến với công dụng chữa phong tê thấp hiệu quả.

Cách thực hiện: Lá chìa vôi 20g, cành dâu 15g, thêm Bạch chỉ, Quế chi đem sắc nước uống.

4.3.3. Bài thuốc cây cần tây

Từ lâu, dân gian đã sử dụng cây cần tây như một vị thuốc có công dụng điều trị phong tê thấp. Bởi, cần tây có tác dụng giảm đau, lưu thông khí huyết tốt.

Cách thực hiện: Dùng 150g cần tây cả rễ, lá sắc với 200ml nước cho tới khi còn 100ml thì dừng lại. Sử dụng bài thuốc này trong ngày. Dùng cho tới khi triệu chứng được cải thiện.

5. Chế độ ăn uống, sinh hoạt cho người bệnh

Bệnh phong tê thấp nên ăn gì, kiêng gì, làm gì? Đó là thắc mắc của không ít người bệnh, bởi ai cũng có mong muốn cải thiện triệu chứng đau nhức, khó chịu càng sớm càng tốt.

Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, bên cạnh phương pháp điều trị kể trên, người bệnh cần thực hiện chế độ ăn uống khoa học, sinh hoạt hợp lý. Cụ thể:

5.1. Phong tê thấp nên ăn gì, kiêng gì?

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bệnh phong tê thấp cần có một chế độ ăn uống khoa học nhằm giúp chống viêm, giảm các triệu chứng bệnh. Cụ thể, bệnh nhân phong tê thấp nên ưu tiên các loại thực phẩm sau:

– Thực phẩm có chứa chất béo omega 3 như: cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá thu, hạt chia, hạt lanh, quả óc chó…

– Thực phẩm giàu vitamin A, C, E hoặc chất chống oxy hóa cũng có khả năng chống viêm như: quả mọng, quả dâu tây, việt quất, sô cô la đen, hồ đào.

– Thực phẩm giàu Flavonoid – chất chống viêm và nhiễm trùng như: đậu phụ, chế phẩm của đậu nành, các loại quả mọng, trà xanh, bông cải xanh, nho…

– Uống ít nhất 2-2,5 lít nước

Bổ sung cá hồi chứa thành phần omega3 tốt cho xương khớp

Hạn chế các thực phẩm sau:

– Thực phẩm giàu đạm như thịt bò, thịt lợn…

– Đồ ăn nhanh: xúc xích, dăm bông, lạp xưởng, bánh kẹo, nước ngọt có gas…

– Những thực phẩm chiên xào, thịt mỡ

– Những thực phẩm từ bắp, bơ sữa, gạo nếp (bánh chưng, bánh tét…)

5.2. Chế độ sinh hoạt cho người bệnh

– Người bị phong tê thấp nếu thừa cân nên thực hiện chế độ giảm cân lành mạnh.

– Lựa chọn môn thể thao yêu thích, phù hợp với thể trạng sức khỏe để luyện tập mỗi ngày, ít nhất 30 giờ/ngày.

– Tránh việc lao động nặng, quá sức với cơ thể.

– Dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, stress kéo dài.

Như vậy, bài viết trên đã trả lời cho câu hỏi phong tê thấp là bệnh gì, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị. Nếu có bất cứ dấu hiệu bất thường nào về xương khớp, người bệnh cũng nên thăm khám sớm, tích cực điều trị theo chỉ định của bác sỹ.

XEM THÊM:

• Bệnh thấp khớp, nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị
• Tê buồn chân tay là bệnh gì? Nguyên nhân – Triệu chứng – Điều trị
• Công thức làm rượu tỏi chữa bệnh thấp khớp