Men tiêu hóa được sử dụng nhiều trong trường hợp rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên không phải ai cũng biết men tiêu hóa là gì, cách sử dụng ra sao? Chuyên gia sẽ mách bạn trong bài viết dưới đây.
1. Men tiêu hóa là gì?
Men tiêu hóa (enzym tiêu hóa) do cơ thể tiết ra để tiêu hóa thức ăn được dễ dàng hơn. Các chất dinh dưỡng sau khi được biến đổi sẽ đi qua ruột non tới hệ thống máu, cung cấp năng lượng cho việc phát triển và phục hồi của cơ thể.
Có ba loại men tiêu hóa chính:
- Proteases: Enzyme biến đổi chất đạm protein thành các peptide và amino acid.
- Lipases: Enzyme biến đổi chất béo thành 3 axit béo và 1 phân tử glycerol.
- Amylases: Enzyme biến đổi tinh bột thành đường đơn giản như glucose.
2. Các dạng bào chế
Men tiêu hóa thường được chia thành nhiều loại, tùy thuộc vào đối tượng và mục đích sử dụng. Cụ thể:
- Men tiêu hóa nước, thường được dùng dưới dạng ống, lọ, dễ bảo quản.
- Men tiêu hóa dạng bột
- Men tiêu hóa dạng viên uống
3. Phân biệt men tiêu hóa và men vi sinh
Rất nhiều người dễ nhầm men vi sinh (probiotics) với men tiêu hóa (digestive enzyme). Men vi sinh là các vi khuẩn sống có lợi trong ruột trong khi đó men tiêu hóa là enzyme do tuyến tiêu hóa tiết ra, có tác dụng để tiêu hóa thức ăn.
Công dụng của enzyme là chuyển hóa các chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ dễ dàng hơn. Men vi sinh công dụng chủ yếu dùng các vi khuẩn có lợi ‘sản xuất’ vitamin, nuôi dưỡng thành ruột và hỗ trợ tăng cường hệ tiêu hóa và hấp thu.
Cụ thể có thể xét đến nhiều mặt trong bảng dưới đây:
Tiêu chí | Men tiêu hóa | Men vi sinh |
Tên gọi | Enzyme | Probiotic |
Bản chất | Là men do tuyến tiêu hóa tiết ra (hợp chất hóa học) | Là vi khuẩn sống có lợi trong đường ruột (vi sinh vật sống) |
Công dụng | Chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong cơ thể | Dùng vi khuẩn có lợi “sản xuất” vitamin, nuôi dưỡng thành ruột và hỗ trợ tăng cường tiêu hóa |
Ví dụ | Các enzyme như lipase, amylase, lysozyme, pepsin… | Vi khuẩn thuộc chi Lactobacillus, Bifidobacterium |
4. Tác dụng của men tiêu hóa
Cơ thể chúng ta sản sinh ra enzyme một cách tự nhiên để tăng tốc độ trao đổi chất hoặc các phản ứng hóa học. Đã có nhiều nghiên cứu chỉ ra vai trò tích của của enzyme đối với sức khỏe. Cụ thể:
4.1. Enzyme hỗ trợ tiêu hóa
Đây là vai trò quan trọng hàng đầu của enzyme. Tiêu hóa là quá trình biến đổi thức ăn thành năng lượng. Để quá trình này được diễn ra rất cần đến các enzyme để phân hủy thức ăn. Ví dụ các enzyme trong nước bọt, tuyến tụy, ruột và dạ dày sẽ làm phá vỡ chất béo, protein và carbohydrate để phân hủy thức ăn thành các phần tử cần thiết cho sự sống của cơ thể.
Bên cạnh đó, enzyme còn là chất xúc tác giúp quá trình tiêu hóa diễn ra trơn tru. Nếu thức ăn không được chuyển hóa và hấp thụ sẽ gây nên tình trạng đầy bụng, chán ăn, ăn không tiêu, không ngon miệng… Do đó khi có sự hiện diện của enzyme sẽ giúp cải thiện được những rối loạn đường ruột.
4.2. Hỗ trợ cải thiện triệu chứng của bệnh đường ruột hoặc ung thư
Trong trường hợp người bệnh phải tiến hành xạ trị hoặc sử dụng thuốc điều trị ung thư gây mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, việc bổ sung enzyme tiêu hóa ở giai đoạn này rất quan trọng. Sự thiếu hụt men hay các vi khuẩn đường ruột dễ dẫn đến rối loạn tiêu hóa, chán ăn, ăn uống không ngon. Men tiêu hóa sẽ giúp tăng cường tiêu hóa thức ăn, giúp hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn.
4.3. Giảm các bệnh lý đường tiêu hóa
Ngoài việc tăng cường tiêu hóa, lượng men tiêu hóa trong cơ thể đầy đủ sẽ thực hiện được đúng vai trò của mình, từ đó hỗ trợ cải thiện các vấn đề cũng như bệnh lý đường tiêu hóa như táo bón, khó tiêu, đầy hơi chướng bụng, hội chứng ruột kích thích, rối loạn tiêu hóa, viêm loét đại tràng….
5. Tác dụng phụ
Bên cạnh những công dụng mà enzyme tiêu hóa mang lại thì việc sử dụng, lạm dụng quá nhiều sẽ gây nên những tác dụng phụ không mong muốn như:
- Dị ứng, nổi mề đay, phát ban, đặc biệt với người cơ địa yếu, dễ mẫn cảm với các thành phần của thuốc.
- Làm nặng hơn tình trạng đau dạ dày, khiến dạ dày tiết ra nhiều acid gây viêm loét.
- Trẻ em sử dụng nhiều men tiêu hóa gây cảm giác chán ăn.
- Một số trường hợp buồn nôn, nôn, tiêu chảy, mất nước.
- Làm thay đổi chức năng của các cơ quan tiêu hóa theo chiều hướng xấu đi.
6. Đối tượng sử dụng
Men tiêu hóa có thể dùng cho cả người lớn và trẻ nhỏ. Tuy nhiên những đối tượng khi sử dụng nên có chỉ định của bác sĩ:
- Người có hoạt động tiết enzyme tiêu hóa bị rối loạn, đặc biệt trẻ em rối loạn tiêu hóa, biếng ăn, suy dinh dưỡng.
- Người giảm tiết enzyme, chứng thiểu toan, giảm toan trong dạ dày, viêm dạ dày thể teo đét…
- Người mới ốm dậy, thể lực yếu, tiêu hóa kém
- Người rối loạn tiêu hóa, dùng bia rượu kéo dài, thuốc kháng sinh
- Các bệnh nhân bị xơ hóa hay tổn thương vĩnh viễn các tuyến nước bọt, bị xơ gan, cắt túi mật, viêm tụy mạn, hội chứng ruột ngắn.
7. Chống chỉ định
- Người bị tăng tiết dạ dày, viêm loét đại tràng, viêm tuyến tụy. Bệnh thường gây nên hiện tượng phân sống, cơ thể đang dư thừa các enzyme nội sinh. Khi bổ sung không đúng cách khiến hoạt tính của enzyme hoạt động mạnh, phá hủy ống tiêu hóa.
- Người bị phân sống, tiêu chảy, đau bụng, phân lẫn máu hoặc nôn ra máu, rối loạn tiêu hóa do nhiễm độc hoặc bỏng acid
- Người đang đói, bụng rỗng dễ kích ứng niêm mạc dạ dày, dễ viêm loét.
- Trẻ dưới 6 tháng tuổi do hệ tiêu hóa chưa ổn định
8. Các loại men tiêu hóa phổ biến
Tùy thuộc vào đối tượng sử dụng mà có các loại men phổ biến sau:
- Men sữa:
- Có chứa thành phần caseinogen và ion Ca++ có chức năng phân giải protein của sữa thành dạng kết tủa.
- Thường dùng cho trẻ dưới 4 tuổi vì giúp dạ dày của bé có thể tiếp nhận thể tích sữa lớn hơn dung tích của nó.
- Men protein
- Bao gồm trypsin, chymotrypsin và carboxypolypeptidase, phân giải protein thành các acid amin.
- Dùng cho người biếng ăn, chướng bụng đầy hơi, ăn không tiêu, tránh rối loạn tiêu hóa.
- Men lipid
- Bao gồm lipase, phân giải hoàn toàn triglycerid của thức ăn ở ruột, phospholipase phân giải mọi loại phospholipid của thức ăn và cholesterol esterase phân giải ester của cholesterol thành acid béo và sterol.
- Giúp cơ thể kiểm soát vấn đề tim mạch và đái tháo đường.
- Men Glucid
- Phân giải và chuyển hóa tinh bột chín và sống thành maltose, maltase phân giải maltose thành glucose.
- Giúp đường ruột khỏe mạnh.
9. Men tiêu hóa cho trẻ em và người lớn
Trên thị trường hiện nay có nhiều loại men tiêu hóa cho cả trẻ em và người lớn. Thông thường, men dành cho trẻ em sẽ có mùi vị hơn để kích thích trẻ ăn nhiều hơn. Bạn có thể tham khảo một số loại men tiêu hóa cho cả 2 đối tượng dưới đây.
9.1. Men tiêu hóa cho trẻ em
9.1.1. Men tiêu hóa Biolactomen
Biolactomen được PGS.TS Đinh Duy Kháng nghiên cứu, tuy nhiên, thực chất đây là men vi sinh nhưng gọi là ‘men tiêu hóa’ cho đông đảo các bà mẹ dễ hiểu.
Thành phần:
- Lactobacillus acidophilus 108 CFU/lọ
- Tá dược vừa đủ 0,65g
Liều dùng:
- Trẻ em: 2 lọ/ngày, sử dụng vào buổi sáng và buổi tối trước khi ăn.
- Người lớn: 4 lần/ngày, sử dụng 2 lọ buổi sáng và 2 lọ buổi tối trước khi ăn.
Giá bán: 60.000đ/hộp 10 lọ.
Sản xuất: Công ty TNHH Công nghệ xanh Thành Châu dưới sự hỗ trợ công nghệ của Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Nhà phân phối: Công ty TNHH TM Thiết bị Y tế STARVISION
9.1.2. Men tiêu hóa Biolactovin
Thành phần:
- Lactobacillus acidophilus ≥ 108CFU
- Tá dược vừa đủ: 0,65g
Liều dùng:
- Tăng cường tiêu hóa:
- Trẻ em < 5 tuổi: Dùng 1 lọ/ngày
- Người lớn và trẻ em > 5 tuổi: Dùng 1-2 lọ/ngày.
- Điều trị:
- Trẻ em < 5 tuổi: Dùng 2 lọ/ngày.
- Người lớn và trẻ em trên 5 tuổi: Dùng 2-4 lọ/ngày.
Nhà sản xuất: Viện Công nghệ Sinh học Việt Nam
Nhà phân phối: Công ty Cổ phần KINMAC
Giá bán: 50.000đ/hộp 10 lọ
9.1.3. Men tiêu hóa Ildong
Thành phần:
- Trong men Ildong có bao gồm các men vi sinh được bào chế từ Lactobacillus, Bifidus, Oligosaccharide, các enzyme tiêu hóa và vitamin, khoáng chất, thành phần có nguồn gốc từ sữa non.
Liều dùng:
- Ngày dùng từ 2-3 lần, mỗi lần một gói 1gam
Cách sử dụng:
- Hòa tan 1 gói men Ildong với 30ml khoảng 37 độ
- Uống trực tiếp hoặc pha với sữa bột công thức/cháo/bột ăn dặm, đảm bảo nhiệt độ dung môi dưới 37 độ C.
- Tuyệt đối không nên pha vào sữa/cháo nóng trên 37 độ vì lợi khuẩn trong thành phần sẽ bị tiêu diệt.
- Nếu sử dụng kháng sinh cách 2 tiếng sau mới được dùng
Nhà sản xuất: ILDong Foodis Co.ltd.
Giá bán: 350.000đ/hộp/100g 1gam.
9.1.4. Men tiêu hóa của Nhật Muhi
Thành phần:
- Axit lactic
- Vi khuẩn axit butyric phát triển trong ruột già
- Lợi khuẩn saccharification, giúp tăng vi khuẩn bifidobacteria
- Các hoạt chất phụ như povidon, tinh chất khoai tây, lactose hydrate
Liều dùng:
- Bé từ 3-12 tháng tuổi: Mỗi ngày uống 1 lần, mỗi lần 0.25g
- Bé từ 1-3 tuổi: Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 0.25g
- Bé 3-5 tuổi: Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần 0.25g
- Bé từ 5-8 tuổi: Mỗi ngày uống 4 lần, mỗi lần 0.25g
- Có thể ăn trực tiếp hoặc pha với nước, sữa, sữa chua hoặc bất kì loại thức ăn nào.
Thương hiệu: Nhật Bản
Giá bán: 250.000đ/lọ 60g
9.2. Men tiêu hóa cho người lớn
9.2.1. Men tiêu hóa Menpeptine
Thành phần:
- Trong mỗi viên nang:
- Papain: 100mg
- Simethicone: 30mg
- Alpha – Amylase: 100mg
- Trong 5g siro
- Papain U.S.P: 50mg
- Alpha-Amylase: 100mg
- Tinh dầu caraway B.P: 10mg
- Tinh dầu Dill B.P: 10mg
- Tinh dầu Anise B.P: 10mg
Liều lượng cách sử dụng:
Giá bán:
- Hộp 100 viên nang: 108.000đ
- Hộp 20 gói 5ml: 42.000đ
- Chai 90ml: 50.000đ
9.2.2. Men tiêu hóa Renewlife
Men sản xuất từ Canada có nhiều loại dành cho nhiều trường hợp có vấn đề về hệ tiêu hóa cụ thể. Bao gồm các loại:
- Heartburn Stop Enzyme Formula: Làm dịu niêm mạc thực quản dạ dày, giảm ợ hơi, ợ nóng.
- DigestMore Fats & Proteins Enzyme Formula: Hỗ trợ tiêu hóa các chất béo và protein, giảm ợ hơi, đầy bụng.
- DigestMore Dairy Enzyme Formula: Giúp tiêu hóa đường sữa và các sản phẩm làm từ sữa, giảm đầy hơi, khó tiêu, khó hấp thu đường sữa.
- DigestMore Ultra Enzymes: Tiêu hóa các thực phẩm khó tiêu protein, carbs, chất béo và sữa.
- DigestMore Enzymes: Làm dịu và bảo vệ đường tiêu hóa, giảm ợ hơi, đầy bụng, khó tiêu.
- DigestMore Kids Enzyme: Hỗ trợ tiêu hóa các loại thực phẩm tinh bột, protein, chất béo, đường sữa dành cho trẻ em.
- Gas Stop Enzyme Formula: Giúp giảm áp lực do thức ăn, khí do thức ăn sinh ra, giảm đầy hơi, chướng bụng.
- DigestMore Plant-Based Foods Enzyme Formula: Phù hợp với người ăn kiêng, ăn chay, đồ có nhiều chất xơ, tinh bột.
Giá bán:
- Heartburn Stop Enzyme Formula: 360.000 đồng/ hộp 30 viên.
- DigestMore Fats & Proteins Enzyme Formula: 650.000 đồng/ hộp 90 viên.
- DigestMore Dairy Enzyme Formula: 650.000 đồng/ hộp 90 viên.
- DigestMore Ultra Enzymes: 070.000 đồng/ hộp 90 viên.
- DigestMore Enzymes: 000 đồng/ hộp 90 viên.
- DigestMore Kids Enzyme: 000 đồng/ hộp 60 viên.
- Gas Stop Enzyme Formula: 510.000 đồng/ hộp 60 viên
- DigestMore Plant-Based Foods Enzyme Formula: 650.000 đồng/ hộp 90 viên
9.2.3. Men tiêu hóa cho người lớn Zenwise Health Digestive Enzymes
Thành phần:
- Bổ sung thêm phức hợp chứa Prebiotic và Probiotic
- Enzyme Lipase, Protease, Amylase, Invertase, Maltase, Glucoamylase, Cellulose, Bromelain, Lactase và Papain.
Giá bán: 730.000đ / chai 180 viên nang.
9.2.4. Men tiêu hóa BeanAssist
Thành phần chính: Alpha galactosidase
Công dụng:
- Dành cho đối tượng đầy hơi, khó tiêu, những thực phẩm dễ sinh khí.
- Phân hủy carbohydrate phức tạp thành đường tự nhiên.
- Giảm sự khó chịu, ngăn ngừa ợ hơi và đầy hơi xảy ra.
Giá bán: 365.000đ/chai 30 viên.
9.2.5. Men tiêu hóa của Mỹ Now Super Enzymes
Thành phần:
Ox Bile Extract, Bột đu đủ, Amylase, Protease, Papain, Cellulase Lipas, Bromelain, Acid stable protease.
Công dụng:
- Hỗ trợ tiêu hóa tất cả các loại thức ăn thường gặp như tinh bột, chất béo, chất xơ, protein.
- Giảm nhanh tình trạng đầy bụng, chướng bụng, đau bụng, chậm tiêu sau ăn.
Giá bán: 420.000đ/chai 90 viên nén.
10. Mua men tiêu hóa ở đâu uy tín?
Men tiêu hóa dễ dàng tìm mua tại các hiệu thuốc trên toàn quốc. Đối với một số loại thuốc do Viện Công nghệ Sinh học Việt Nam điều chế, được phân phối tại các nhà thuốc tại bệnh viện, bạn có thể tới đó tìm mua.
Ngoài ra, nếu không có nhiều thời gian mua trực tiếp, bạn có thể đặt hàng thông qua các trang website nhà thuốc. Tuy nhiên, bạn nên tìm hiểu kĩ sản phẩm, về số lượng, chất lượng, hạn sử dụng cũng như phương thức vận chuyển, tránh trường hợp thuốc không đảm bảo đúng chất lượng như ban đầu, đặc biệt tránh hàng giả hàng nhái, hàng hết hạn.
11. Một số lưu ý khi sử dụng
Theo các chuyên gia y tế, khi sử dụng bạn nên lưu ý tới thời gian uống cũng như liều lượng:
- Không nên sử dụng trước bữa ăn và sau khi ăn hai giờ. Tốt nhất nên dùng trong bữa ăn hoặc sau khi ăn.
- Không nên dùng liên tục, kéo dài, thời gian dùng tối đa chỉ 2 tuần.
- Nếu muốn sử dụng chung men tiêu hóa và men vi sinh mà lo chúng có tương tác không tốt với nhau, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể nhất.
- Bổ sung thực phẩm giàu men tiêu hóa tự nhiên như dứa, đu đủ, xoài, sữa chua…
- Không nên lạm dụng,dùng quá liều. Một số nghiên cứu cho thấy Bromelain, một loại men tiêu hóa ảnh hưởng tới quá trình tạo tiểu huyết cầu trong máu. Do vậy những bệnh nhân đang dùng các thuốc chống ngưng tụ máu như Warfarin nên hạn chế liều dùng của Bromelain, đề phòng việc máu không đông khi bị thương.
Trên đây là những thông tin cần thiết về men tiêu hóa. Hi vọng bạn sẽ hiểu đúng về men tiêu hóa và men vi sinh để nắm được cách sử dụng, khi nào nên dùng từng loại men.
Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ qua hotline 0865 344 349 để được giải đáp cụ thể!
XEM THÊM:
Tham Vấn Y Khoa
Ths.Bs Nguyễn Thị HằngThs.Bs Nguyễn Thị Hằng được Nhà nước phong tặng danh hiệu Thầy thuốc ưu tú năm 2015. Bà là tác giả của nhiều công trình nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng cao trong điều trị các bệnh về xương khớp, gan mật, tiêu hóa, sinh lý… Hơn 20 năm công tác tại các bệnh viện lớn, ThS.BS Nguyễn Thị Hằng đã cống hiến không nhỏ cho sự nghiệp Y tế nước nhà, dành được nhiều giải thưởng, bằng khen của Chính phủ và Bộ Y tế.