Mề đay mãn tính và cấp tính – Cách nhận diện và điều trị

Mề đay mãn tính và cấp tính là hai dạng của nổi mề đay. Mỗi dạng có những điểm khác biệt. Để điều trị đạt được hiệu quả cần nắm rõ dấu hiệu nhận diện mỗi dạng. Dưới đây là những thông tin cơ bản. 

1. Nổi mề đay mãn tính và cấp tính là gì?

Mề đay hay còn gọi là mày đay là phản ứng của cơ thể trước các tác nhân gây kích ứng. Nó biểu hiện ra bên ngoài là các nốt mẩn đỏ gây ngứa đi kèm các biểu hiện khác. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, trên một phần hoặc toàn bộ cơ thể.

Dựa theo mức độ tiến triển của bệnh thì mề đay có 2 dạng là mề đay cấp tính và mề đay mãn tính. Vậy mề đay cấp tính là gì? Đây là dạng mề đay kéo dài trong vòng từ vài giờ tới dưới 6 tuần. Trong khi đó, mề đay mãn tính (hay mề đay mạn tính) kéo dài trên 6 tuần và mề đay tái phát thường xuyên trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

2. Triệu chứng mề đay mãn tính và cấp tính

Để phân biệt mề đay cấp và mề đay mạn tính có thể dựa vào các dấu hiệu nhận biết. Điểm chung của cả hai là:

– Xuất hiện các nốt đỏ li ti hoặc các mảng màu đỏ, hồng bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Nốt mề đay có thể sần, phù nề.

– Cảm giác ngứa ngáy khó chịu tại vùng bị nổi mề đay.

– Có thể xuất hiện các triệu chứng sưng phù môi, mí mắt, chóng mặt, khó thở

3. Nguyên nhân gây bệnh

Mề đay mẩn ngứa xảy ra do nhiều nguyên nhân. Đôi khi khó có thể xác định chính xác. Tuy nhiên, mỗi dạng sẽ xuất phát từ một vài lý do phổ biến hơn. Dưới đây sẽ chỉ liệt kê các lý do phổ biến nhất của mỗi loại.

3.1. Nguyên nhân gây mề đay cấp tính

Thường mề đay cấp tính xuất phát từ dị ứng đồ ăn, tác dụng phụ của thuốc và nhiễm virus, côn trùng cắn. Bởi chúng thường gây ra phản ứng tức thì và không kéo dài.

Một số loại thực phẩm có thể gây nổi mề đay có thể kể đến như: Nấm, sữa, hải sản, lạc… Đồ tái sống như gỏi cũng có nguy cơ gây mẩn ngứa dị ứng cao hơn thức ăn được nấu chín. Ngoài ra, trong thành phần của thực phẩm chế biến sẵn có thể chứa một số phụ gia, chất bảo quản có thể gây kích ứng.

Nếu vừa sử dụng một loại thuốc mới hoặc sử dụng liên tục một trong các loại thuốc sau đây, bạn có thể nghi ngờ mày đay cấp do tác dụng phụ của thuốc. Đó là: Thuốc chống viêm không steroid, thuốc cao huyết áp, thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh.

Hải sản là loại thực phẩm có thể gây dị ứng

3.2. Nguyên nhân gây mề đay mạn tính

Nguyên nhân của tình trạng này khá khó xác định. Đôi khi không thể tìm ra nguyên nhân còn gọi là mề đay vô căn mãn tính. Một số lý do cần lưu tâm khiến cơ thể bị nổi mề đay là các bệnh lý về tuyến giáp, gan, thận, nhiễm trùng, ung thư.

Khi chức năng của gan, thận suy giảm sẽ làm độc tố tích tụ trong máu. Biểu hiện lâm sàng có thể là nổi mẩn đỏ trên da.

Bệnh lý tuyến giáp có thể kể đến là cường giáp, suy giáp. Căn bệnh này có thể gây mẩn ngứa, phù nề, mắt sưng, mạch nhanh…

Ung thư là căn bệnh nguy hiểm, có thể đe dọa tới tính mạng. Các bệnh ung thư gây mề đay mạn tính, ngứa dữ dội như: Ung thư da, ung thư máu, ung thư hạch…

Suy giảm chức năng gan có thể khiến nổi mẩn ngứa kéo dài và trầm trọng

4. Phương pháp điều trị mề đay mãn tính và cấp tính

Điều trị mề đay cấp tính và mề đay mãn tính hiệu quả nhất khi xử lý được nguyên nhân gây bệnh. Đối với dạng mề đay cấp tính thể nhẹ, bệnh có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, đối với trường hợp mạn tính cần điều trị chuyên khoa.

Về cơ bản để điều trị triệu chứng của mề đay cấp và mạn tính thì hầu như không có nhiều khác biệt. Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc giảm triệu chứng nổi mẩn, ngứa ngáy khó chịu như:

– Thuốc kháng histamine: Giảm bớt phản ứng quá mẫn của cơ thể nhờ giảm hàm lượng histamine.

– Thuốc steroid: Giúp giảm tình trạng viêm nhiễm của cơ thể.

– Thuốc cortisone: Được chỉ định trong trường hợp phát ban nghiêm trọng.

– Kem, gel bôi ngoài da để cấp ẩm, làm dịu cơn ngứa.

Đặc biệt, mề đay diễn biến theo kiểu sốc phản vệ cần được cấp cứu kịp thời nếu không sẽ đe dọa tính mạng. Các dấu hiệu có thể nhận biết là: Sưng môi, mí mắt, sưng cổ họng, khó thở, chóng mặt, đánh trống ngực, ngất…

Thuốc kháng histamine có thể được chỉ định

5. Lưu ý cho người bệnh

Để đạt hiệu quả trong điều trị mề đay mãn tính và cấp tính cần sự phối hợp tích cực từ phía bệnh nhân. Người bệnh cần đặc biệt lưu ý trong sinh hoạt, dinh dưỡng dưới đây:

– Tránh một số thức ăn, nước uống có thể gây dị ứng. Đặc biệt, trong giai đoạn mẩn ngứa, hoặc có cơ địa dễ dị ứng không nên ăn đồ tái sống, thức ăn lạ.

– Không nên uống nhiều rượu bia, cà phê, hút thuốc lá vì sẽ làm tăng tích tụ độc tố trong cơ thể.

– Trong trường hợp bị mẩn ngứa khó chịu nên ăn thức ăn nhẹ, giảm lượng đường, muối trong khi chế biến.

– Không được gãi vì sẽ gây nhiễm trùng da, để lại sẹo.

– Giữ vệ sinh nhà cửa, cơ thể. Hạn chế tiếp xúc với môi trường khói bụi.

– Mặc đồ thoáng mát, rộng rãi.

– Rèn luyện thể dục thể thao đều đặn để duy trì sức khỏe tốt.

– Cân đối thời gian làm việc và nghỉ ngơi để cơ thể có điều kiện phục hồi tốt nhất.

– Tập trung điều trị các bệnh lý có thể gây phát ban, mẩn ngứa.

Trên đây là những thông tin cơ bản về mề đay mãn tính và cấp tính. Hãy theo dõi chặt tình trạng bệnh để có hướng xử lý kịp thời, đúng đắn. Nếu còn thắc mắc hãy liên hệ tới tổng đài 0343 44 66 99 để được giải đáp.

XEM THÊM

• Tìm hiểu nổi mề đay nên ăn gì và kiêng gì để xây dựng thực đơn dễ dàng hơn
• Lời giải cho nổi mề đay có nên nằm quạt không
• Mẹ bị nổi mề đay có nên cho con bú? Giải đáp từ chuyên gia