Mẩn ngứa toàn thân – Nguyên nhân và cách điều trị tốt nhất

Bất kỳ ai khi bị mẩn ngứa toàn thân cũng sẽ cảm thấy khó chịu, mệt mỏi. Bởi tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp tới sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra mẩn ngứa và làm gì để cải thiện tình trạng này? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Mẩn ngứa toàn thân là gì?

Nổi mẩn ngứa toàn thân là hiện tượng da nổi nhiều nốt đỏ, sần trên khắp cơ thể, chứ không riêng một vùng, một bộ phận. Hình dạng và kích thước của các nốt này không giống nhau, có thể hình bầu dục, tròn, oval. Chúng sẽ khiến người bệnh bị ngứa toàn thân, thậm chí nóng rát. Tình trạng này có thể đi kèm một số triệu chứng khác. 

Ngứa toàn thân nổi mẩn thường xuất hiện đột ngột, kéo dài trong vài giờ hoặc dai dẳng. Nó có thể xảy ra ở bất kỳ ai vào bất kỳ thời điểm nào. Do đó, bạn không nên chủ quan. Thông thường, hiện tượng này có thể tự khỏi, tuy nhiên người bệnh không vì thế mà chủ quan.

>> Tìm hiểu thêm: Nổi mề đay là bệnh gì?  Có gây ngứa không?

2. Triệu chứng mẩn ngứa khắp người

Những người bị ngứa ngáy toàn thân thường gặp các triệu chứng sau:

• Ngứa liên tục hoặc theo đợt: Có thể xảy ra liên tục hoặc xuất hiện theo từng đợt, phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra.
• Mẩn đỏ và phát ban: Nhiều trường hợp ngứa đi kèm với nổi mẩn đỏ hoặc phát ban khắp người. Những nốt mẩn nhỏ li ti, cũng có thể to như nốt muỗi đốt.
• Vết trầy xước: Triệu chứng này xuất hiện do người bệnh gãi nhiều vì ngứa ngáy.
• Khô da và bong tróc: Tình trạng khô da và bong tróc có thể đi kèm với ngứa ngáy, đặc biệt là khi da khô.
• Sưng tấy và viêm da: Những khu vực da nổi mẩn, ngứa nghiêm trọng nếu gãi nhiều có thể gây sưng tấy, thậm chí là viêm da.

Những triệu chứng này có thể khiến cho người bệnh mệt mỏi, khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp tới sinh hoạt và công việc. Vì vậy, khi xuất hiện những biểu hiện này, cần thăm khám và điều trị kịp thời.

3. Nguyên nhân gây mẩn ngứa toàn thân

Hiện tượng mẩn ngứa toàn thân xảy ra do nhiều nguyên nhân. Dưới đây là những nguyên nhân điển hình:

3.1. Thay đổi hormone 

Đây là nguyên nhân gây mẩn ngứa khắp người ở phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh và mẩn ngứa toàn thân khi mang thai. Sự tăng giảm đột ngột của hormone sinh dục nữ còn gây ra các cơn bốc hỏa, ra mồ hôi trộm…

Bà bầu có thể gặp phải tình trạng mẩn ngứa

3.2. Nhiễm giun, sán, ký sinh trùng

Không giữ gìn an toàn vệ sinh thực phẩm, ăn nhiều đồ tái sống… sẽ làm tăng cao nguy cơ bị nhiễm giun, sán, ký sinh trùng. Khi đi vào cơ thể, chúng sẽ kích thích hệ miễn dịch, gây mẩn ngứa.  

Ngoài ra, nhiều người bị ngứa do nhiễm con ve gây bệnh ghẻ. Con ve này ký sinh trên bề mặt da người, chúng không gây ra triệu chứng gì cho tới khi người bệnh dị ứng với nó. Các triệu chứng người bệnh gặp phải là ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ.

3.3. Dị ứng gây mẩn ngứa toàn thân

Dị ứng thực phẩm: Điều này xảy ra khi cơ thể phản ứng quá mẫn với một số loại thức ăn. Đó có thể là: Hải sản, nấm, lạc, đồ ăn tái sống… 

Dị ứng thuốc: Nó thường xảy ra trong trường hợp người bệnh lần đầu tiên sử dụng một loại thuốc. Hoặc nó cũng xuất hiện khi dùng quá liều hoặc tương tác thuốc. Có thể mẩn ngứa toàn thân kéo dài từ vài ngày tới vài tuần sau khi dùng thuốc. Hãy thận trọng vì nếu dị ứng nghiêm trọng có thể gây sốc phản vệ và đe dọa tới tính mạng. Các dấu hiệu cần được cấp cứu ngay là: Sưng phù, mạch đập nhanh, khó thở, li bì…

Dị ứng thời tiết: Sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ, độ ẩm khiến cơ thể không kịp thích ứng. Nó làm gia tăng phản ứng quá mẫn của cơ thể. 

Viêm da tiếp xúc: Đây là một dạng dị ứng khi da tiếp xúc trực tiếp với các tác nhân gây phát ban. Đó có thể là: Chất tẩy rửa, mỹ phẩm, cao su, thuốc nhuộm, lông vật nuôi… 

Tiếp xúc với chất tẩy rửa mạnh có thể gây dị ứng trên da

3.4. Bệnh da liễu

Nếu bạn bị ngứa toàn thân đi kèm mẩn đỏ khắp người, có thể đang gặp vấn đề về da như da khô, eczema (viêm da dị ứng), viêm da tiếp xúc, bệnh vảy nến… đều có thể gặp phải tình trạng mề đay, mẩn ngứa khắp người.

3.5. Bệnh lý về gan gây mẩn ngứa toàn thân

Sở dĩ nhóm bệnh lý này xuất hiện trong danh sách là bởi gan có tác dụng đào thải độc tố, thanh lọc cơ thể. Khi chức năng này bị suy giảm sẽ khiến độc tố tích tụ, biểu hiện ra bên ngoài là hiện tượng mẩn ngứa. Một số bệnh về gan có thể kể đến là: Viêm gan, xơ gan, suy gan… 

Viêm gan có thể gây mẩn ngứa khắp cơ thể

3.6. Bệnh nhiễm trùng

Bệnh sởi: Đây là căn bệnh gây nổi mẩn đỏ ngứa toàn thân ở trẻ em nhiều hơn người lớn. Mẩn ngứa sẽ lan từ mặt xuống cơ thể sau từ 3 – 5 ngày khi khởi phát bệnh. Các dấu hiệu kèm theo bao gồm: Sốt, ho, đau họng, chảy nước mắt, chảy nước mũi…

Bệnh thủy đậu: Trẻ bị mẩn ngứa toàn thân cũng có thể do bệnh thủy đậu. Đặc trưng của căn bệnh này là các mụn nước gây ngứa khắp cơ thể. Nếu gãi sẽ khiến bệnh nặng thêm, lâu khỏi và có thể để lại sẹo. 

3.7. Bệnh lý về máu

Một số bệnh về máu như: Đa hồng cầu, loạn sản tủy… có thể gây rối loạn máu trong cơ thể. Từ đó dẫn tới một trong những biểu hiện là mẩn ngứa khắp người. Bên cạnh đó, các nốt mẩn toàn thân kèm theo cảm giác ngứa dữ dội có thể là dấu hiệu của bệnh bạch huyết. 

3.8. Bệnh xã hội 

Một số loại bệnh truyền nhiễm như: Giang mai, lậu, HIV… cũng có thể gây nên tình trạng này. Ngứa khắp người thường là biểu hiện giai đoạn đầu tiên của bệnh. 

3.9. Bệnh lý tuyến giáp gây mẩn ngứa toàn thân

Cường giáp, suy giáp có thể khiến người bệnh bị ngứa toàn thân. Dấu hiệu đi kèm với tăng giảm cân đột ngột, táo bón, tim đập nhanh…

4. Khi nào cần tới gặp bác sĩ?

Hãy tới gặp bác sĩ nếu cơ thể xuất hiện các biểu hiện sau:

– Mẩn ngứa kéo dài, ngày càng tăng nặng. Không thuyên giảm ngay cả khi đã áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà.

– Nổi mẩn ngứa toàn thân về đêm gây ảnh hưởng lớn tới chất lượng giấc ngủ

– Sưng mặt, sưng tay, chân

– Khó thở

– Sốt

– Đau đầu dữ dội

– Chóng mặt

– Tiêu chảy

Khi mẩn ngứa đi kèm với đau đầu dữ dội cần tới gặp bác sĩ ngay

5. Chẩn đoán

Một số biện pháp chẩn đoán sẽ giúp xác định tình trạng mẩn ngứa hiện tại xuất phát từ nguyên nhân nào.

– Khám lâm sàng: Xem xét biểu hiện bên ngoài, hỏi về tiền sử bệnh, chế độ ăn, thuốc và sản phẩm hóa chất sử dụng gần đây.

– Xét nghiệm công thức máu

– Sinh thiết da

Các cách lấy mẫu sinh thiết da

6. Mẩn ngứa toàn thân có nguy hiểm không?

Hầu hết, vấn đề mẩn ngứa gần như không nguy hiểm tính mạng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nếu không được thăm khám và điều trị sớm, triệu chứng này lại gây ra nhiều biến chứng, cụ thể:

• Nhiễm trùng da: Gãi liên tục làm tổn thương da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập dẫn đến nhiễm trùng.
• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Ngứa toàn thân gây khó chịu, mệt mỏi, làm gián đoạn công việc, cuộc sống và giấc ngủ.
• Rối loạn tâm lý: Ngứa kéo dài có thể gây rối loạn tâm lý, căng thẳng, stress với những trường hợp nguyên nhân không rõ ràng, khó điều trị.

Vì vậy, đừng chủ quan với tình trạng mẩn ngứa. Chúng có thể ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống, sinh hoạt của bạn. Do đó, hãy chủ động thăm khám, tìm ra nguyên nhân và điều trị càng sớm càng tốt.

7. Bị mẩn ngứa toàn thân phải làm sao?

Câu hỏi được nhiều người quan tâm khi bị mẩn ngứa. Vậy, xử lý tình trạng này như thế nào? Tùy thuộc vào nguyên nhân, triệu chứng, mức độ mỗi người sẽ có cách điều trị khác nhau. Người bệnh có thể tham khảo những cách điều trị sau: 

7.1. Thuốc Tây trị mẩn ngứa do bệnh lý về gan

Bác sĩ sẽ là người chỉ định loại thuốc phù hợp với từng đối tượng. Người bệnh không nên tự ý mua thuốc về sử dụng vì dị ứng thuốc cũng có thể là nguyên nhân. 

• Thuốc kháng histamin: Diphenhydramine hoặc Cetirizine giúp giảm nhanh cơn ngứa do dị ứng.
• Một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc chống viêm hoặc ức chế hệ miễn dịch để điều trị ngứa do bệnh nội tạng hoặc rối loạn tự miễn.
• Thuốc bôi da: Các loại kem hoặc lotion chứa corticosteroid có thể giảm viêm và ngứa. Các sản phẩm giảm viêm không chứa steroid như Menthol, Camphor cũng giúp giảm mẩn ngứa tạm thời.
• Kem dưỡng ẩm: Cấp ẩm cho da, giảm bớt tình trạng khô ngứa.
• Liệu pháp ánh sáng: Với những trường hợp mắc bệnh về da như vảy nến, liệu pháp ánh sáng UV có thể kiểm soát tốt cơn ngứa ngáy toàn thân.

Người bệnh chỉ dùng thuốc Fluimucil dưới sự chỉ định của bác sĩ

7.2. Mẹo trị mẩn ngứa toàn thân 

Một số cách chữa mẩn ngứa toàn thân tại nhà có thể được áp dụng. Những cách này sẽ chỉ giúp làm dịu triệu chứng tạm thời do bệnh lý về gan. 

Lá trà xanh: Trà xanh là lời đáp cho mẩn ngứa toàn thân tắm lá gì. Bởi nó có khả năng cải thiện tình trạng sưng viêm, nóng đỏ, ngứa ngáy do mẩn ngứa gây ra. Đồng thời nó cũng kích thích làm lành tổn thương trên da. Bạn chỉ cần rửa sạch lá trà xanh, ngâm nước muối loãng trong 15 phút. Sau đó cho vào nước đun sôi trong 10 phút. Để nước này nguội tới khoảng 40 độ thì dùng để tắm. 

Bột yến mạch: Sử dụng bột yến mạch cũng giúp giảm tình trạng phát ban trên cơ thể. Hãy hòa 2 thìa lớn bột yến mạch vào nước để tắm. 

Lá bạc hà: Loại lá này chứa nhiều hoạt chất giúp giảm viêm nhiễm, tăng cường khả năng phục hồi của da. Hãy rửa sạch một nắm lá bạc hà sau đó ngâm với nước muối trong 15 phút. Lấy tay vò nhẹ lá bạc hà rồi bỏ vào nước tắm. 

Rau má: Với tác dụng thanh nhiệt, giải độc, mát gan, rau má có thể giúp giảm bớt mẩn ngứa. Hãy rửa rạch một nắm rau má, ngâm với nước muối loãng trong 15 phút rồi vớt ra xay nhuyễn. Sau đó lọc lấy nước để uống. 

Uống nước rau má giúp thanh nhiệt, giải độc, mát gan

8. Lời khuyên của chuyên gia

Một số cách sẽ giúp hạn chế việc tiếp xúc với các nguyên nhân gây ngứa toàn thân nổi mẩn đỏ. Chúng cũng khá hữu dụng đối với trường hợp đã bị bệnh mẩn ngứa toàn thân.

– Lựa chọn các loại mỹ phẩm, chất tẩy rửa dịu nhẹ, thân thiện với làn da. 

– Tắm bằng nước ấm, không tắm bằng nước nóng. 

– Không gãi, không chà xát mạnh da. 

– Mặc quần áo thoáng mát, thấm hút mồ hôi tốt. 

– Sử dụng máy tạo độ ẩm nếu độ ẩm trong phòng quá thấp.

– Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng. Hạn chế thực phẩm cay nóng, rượu bia. Uống đủ nước để hỗ trợ thải độc.

Mẩn ngứa toàn thân xuất phát với nhiều lý do. Tùy thuộc vào từng nguyên nhân mà mức độ ảnh hưởng tới sức khỏe cũng khác nhau. Điều quan trọng là người bệnh nên bình tĩnh đi thăm khám để tìm đúng nguyên nhân và chủ động phối hợp trong điều trị. Nếu cần thêm thông tin hãy liên hệ trực tiếp với chuyên gia.

Chat với bác sĩ ngay

XEM THÊM

• Nguyên nhân và cách điều trị mẩn ngứa ở cổ 
• Tại sao có hiện tượng mẩn ngứa về đêm
• Top 10 thực phẩm chức năng hỗ trợ chữa dị ứng mẩn ngứa nên chọn