Viêm loét dạ dày khi mang thai: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị an toàn!

Viêm loét dạ dày khi mang thai thường gây ra các triệu chứng như buồn nôn, nôn khan, đau tức vùng thượng vị,… không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ bầu mà còn tiềm ẩn nguy cơ cho thai nhi. Tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị an toàn là điều cần thiết giúp mẹ bầu vượt qua tình trạng này an toàn và duy trì sức khỏe ổn định suốt thai kỳ!

1. Viêm loét dạ dày là gì?

Viêm loét dạ dày là bệnh lý tiêu hóa phổ biến, có thể gặp ở mẹ bầu. Bệnh xảy ra khi niêm mạc dạ dày hình thành các ổ viêm loét. Nguyên nhân là do sự mất cân bằng giữa yếu tố bảo vệ và tấn công, axit dịch vị xâm lấn vào các mô. Viêm loét dạ dày gây đau đớn và ảnh hưởng nhiều tới chất lượng cuộc sống của mẹ bầu.

Trong y học, viêm loét dạ dày khi mang thai thường được chia thành các loại:

• Viêm dạ dày cấp tính: xảy ra đột ngột nhưng có thể điều trị dứt điểm nếu phát hiện sớm. Thường gây các cơn đau dữ dội và các triệu chứng khó chịu.
• Viêm dạ dạy mạn tính: Thường tái phát nhiều lần và có nguy cơ biến chứng nếu không điều trị.
• Loét dạ dày tá tràng: các vết loét xuất hiện tại dạ dày và tá tràng, có liên quan tới sự gia tăng nồng độ axit dạ dày.

Việc phân loại được dựa trên những tổn thương tại vết loét nhẹ, trung bình và nặng. Điều này sẽ ảnh hưởng tới cách lựa chọn các phương pháp phù hợp cho từng trường hợp.

Thực tế, viêm loét dạ dày ở mẹ bầu không đáng lo ngại nếu cơn đau nhẹ. Chúng có thể biến mất khi mẹ thay đổi tư thế, nghỉ ngơi, vận động. Tuy nhiên, nếu viêm loét gây đau kéo dài, mẹ cần đi khám sớm để tìm hiểu rõ nguyên nhân.

>>> Xem thêm: Viêm loét dạ dày – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị!

2. Nguyên nhân gây viêm loét dạ dày khi mang thai

Mẹ bầu bị viêm loét dạ dày có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Thường liên quan tới thay đổi sinh lý và thói quen trong thai kỳ. Trong đó một số nguyên nhân phổ biến phải kể tới:

2.1 Thay đổi hormone trong thai kỳ

Hormone progesterone gia tăng trong thai kỳ có thể ảnh hưởng làm giãn cơ vòng thực quản. Điều này làm axit dạ dày dễ trào ngược lên thực quản và gây viêm loét.

2.2 Nhiễm khuẩn Helicobacter Pylori

Loại vi khuẩn này là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm loét dạ dày. Chúng có thể hoạt động mạnh hơn trong thai kỳ. Bên cạnh đó, Hp có thể lây qua đường tiêu hóa. Do đó nếu ăn uống không đảm bảo vệ sinh có thể dễ nhiễm vi khuẩn này.

2.3 Stress và tâm lý ảnh hưởng đến dạ dày

Phụ nữ mang thai, đặc biệt là mang thai lần đầu thường bị căng thẳng và lo lắng. Những yếu tố này làm ảnh hưởng tới sự co bóp dạ dày, tăng tiết dịch axit. Điều này gây tổn hại niêm mạc dạ dày và dễ gây viêm loét dạ dày.

2.4 Sự giãn nở của tử cung

Trong thai kỳ, tử cung của mẹ sẽ giãn nở để đảm bảo đủ không gian cho bé phát triển. Điều này làm tăng áp lực lên ổ bụng, khiến ống hậu môn và dạ dày bị kích thích. Đây cũng là nguyên nhân khiến mẹ dễ bị đau dạ dày.

2.5 Sử dụng thuốc không đúng cách

Một số loại thuốc và vitamin bổ sung trong thai kỳ như sắt, canxi, có thể gây kích ứng dạ dày nếu uống không đúng cách. Chúng có thể gây tác dụng phụ làm tổn thương niêm mạc dạ dày.

2.6 Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh

Việc ăn uống thiếu điều độ trong thai kỳ gây ảnh hưởng trực tiếp tới dạ dày và tiêu hóa:

• Số lượng thức ăn trong mỗi bữa của mẹ tăng đột ngột
• Ăn quá nhiều hoa quả có tính chua, nhiều dầu mỡ,…

Tất cả đều có thể làm tổn thương và gây viêm loét dạ dày cho mẹ bầu.

3. Triệu chứng viêm loét dạ dày khi mang thai

Theo các chuyên gia, viêm loét dạ dày ở bà bầu có thể trở nên nghiêm trọng nếu không điều trị kịp thời. Do đó việc nhận diện sớm và áp dụng phương pháp điều trị an toàn là điều vô cùng quan trọng.

3.1 Đau bụng và khó chịu ở vùng dạ dày

Trong trường hợp các mẹ bị đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng bụng kèm cảm giác nóng rát từ rốn đến mũi xương ức thì rất có thể đây là triệu chứng của đau dạ dày. Đặc biệt cơn đau xuất hiện nhiều sau khi ăn hoặc khi mẹ bầu đói.

3.2 Ợ nóng và trào ngược dạ dày

Tình trạng xảy ra do luồng hơi thức ăn bị tích trữ lâu trong dạ dày trào ngược lên thực quản. Sự gia tăng axit quá mức dẫn đến cảm giác nóng rát ở ngực hoặc vị chua trong miệng. Tình trạng ợ chua nhiều khi cũng gây những cảm giác khó chịu ở cổ họng.

3.3 Buồn nôn và nôn mửa

Mẹ bầu bị viêm loét dạ dày rất dễ bị nhầm lẫn với ốm nghén, nhất là trong 3 tháng đầu. Mặc dù vậy, viêm loét dạ dày khi mang thai thường kèm theo các triệu chứng khác như đau thượng vị, ợ hơi và ợ chua.

3.4 Chướng bụng và đầy hơi

Khi dạ dày bị viêm sẽ ảnh hưởng nhiều tới quá trình tiêu hóa thức ăn. Thức ăn tiêu hóa chậm sẽ dẫn tới dồn đọng lâu ngày, gây chậm tiêu và chướng bụng.

3.5 Mệt mỏi và giảm cân không giải thích được

Khi tình trạng viêm loét nặng, các mẹ có thể xuất hiện một số dấu hiệu nghiêm trọng hơn. Nổi bật phải kể tới: giảm cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi kéo dài do thiếu máu.

Đây là những triệu chứng nguy hiểm, mẹ bầu cần lưu ý đi thăm khám sớm để được điều trị kịp thời.

Xem thêm:

Viêm loét dạ dày Hp có nguy hiểm không? Phương pháp điều trị nào tốt?

7 dấu hiệu viêm loét dạ dày – Nhận biết bệnh chính xác đến 99%

Vì sao trào ngược dạ dày khó thở? Cảnh báo bệnh tiến triển nặng

4. Phương pháp điều trị viêm loét dạ dày an toàn khi mang thai

Việc điều trị viêm loét dạ dày khi mang thai cần được thực hiện cẩn thận. Điều này để đảm bảo sức khỏe của mẹ và thai nhi. Dưới đây là những phương pháp điều trị viêm loét dạ dày cho mẹ bầu an toàn:

4.1 Sử dụng thuốc điều trị viêm loét dạ dày an toàn

Sử dụng thuốc điều trị viêm loét dạ dày trong thai kỳ cần sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ. Điều này để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Dưới đây là một số loại thuốc được coi là an toàn cho mẹ bầu:

• Thuốc kháng acid: có thể giúp giảm đau dạ dày và cải thiện tạm thời tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.
• Sucralfate (Carafate): Đây là loại thuốc giúp bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày, hỗ trợ vết loét hồi phục mà không ảnh hưởng đến thai nhi.
• Thuốc chống nôn nhẹ: Trong trường hợp viêm loét dạ dày gây nôn mửa, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc chống nôn nhẹ như Ondansetron (Zofran) để giúp giảm triệu chứng.
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): chỉ sử dụng ở phụ nữ mang thai nếu thật cần thiết

Lưu ý, việc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Điều này giúp tránh các tác dụng không mong muốn gây hại cho mẹ và thai nhi.

Theo lời khuyên từ các chuyên gia, thay vì dùng thuốc, các mẹ bầu nên sử dụng các loại thảo dược tự nhiên lành tính. Đây là giải pháp hữu hiệu hỗ trợ giảm tiết axit dạ dày và hỗ trợ làm lành vết loét ở niêm mạc dạ dày.

4.2 Sử dụng nguyên liệu tự nhiên hỗ trợ giảm viêm loét dạ dày cho mẹ bầu

Ngoài thuốc Tây y, sử dụng các liệu pháp tự nhiên an toàn cũng được nhiều mẹ bầu tin chọn. Đây là giải pháp hữu hiệu giúp giảm triệu chứng viêm loét dạ dày cho bà bầu hiệu quả.

• Uống trà gừng: Trà ấm giúp giảm buồn nôn, tăng cường tiêu hóa và giảm đầy hơi khó chịu cho mẹ bầu.
• Dùng mật ong và nghệ: Đây là 2 nguyên liệu tự nhiên có tác dụng hỗ trợ làm dịu niêm mạc dạ dày. Đồng thời giúp hồi phục tổn thương dạ dày nhanh chóng.
• Dùng lá bạc hà chữa viêm loét khi mang thai: Các nghiên cứu đã chỉ ra tinh dầu từ lá bạc hà có tách dụng điều hòa nhu động ruột và cải thiện tình trạng co bóp quá mức ở dạ dày. Uống 1 tách trà bạc hà ấm có thể giảm cơn đau thượng vị và cảm giác khó chịu do viêm loét dạ dày gây ra.

4.3 Điều chỉnh chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống khoa học đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị viêm loét dạ dày. Khi mang thai, các mẹ cần đặc biệt chú ý đến chế độ ăn uống. Điều này giúp tránh làm tình trạng viêm loét trở nên trầm trọng hơn. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng:

• Ăn nhiều bữa nhỏ: Thay vì ăn ba bữa lớn, bà bầu nên chia thành 5-6 bữa nhỏ trong ngày để giảm áp lực lên dạ dày.
• Không ăn quá no hoặc để bụng quá đói, hạn chế ăn quá nhanh. Việc nhai từ từ sẽ giúp tăng bài tiết nước bọt và ngăn chặn việc axit dạ dày tiết ra.
• Tuyệt đối không ăn các thực phẩm sống, lạnh, nghi ngờ ôi thiu và uống rượu bia,…

4.4 Tăng cường nghỉ ngơi thư giãn

Để hạn chế viêm loét dạ dày khi mang thai, mẹ nên dành thời gian nghỉ ngơi và thư giãn. Cần sắp xếp công việc hợp lý, hạn chế làm việc quá sức gây gia tăng sức ép lên dạ dày.

Sau khi ăn, các mẹ nên nghỉ ngơi để dạ dày có thời gian chuyển hóa thức ăn. Không nên thức quá khuya, đảm bảo ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày để nạp đủ năng lượng. Với những mẹ viêm loét dạ dày kèm trào ngược, khi ngủ nên kê cao đầu, tránh cúi thấp hoặc gập người.

5. Mẹ bầu nên ăn gì và không nên ăn gì khi bị viêm loét dạ dày?

Dưới đây là các loại thực phẩm nên ăn và cần tránh khi bị viêm loét dạ dày trong thai kỳ, các mẹ lưu ý:

5.1 Các thực phẩm nên ăn khi mẹ bầu bị viêm loét dạ dày

Khi bị viêm loét dạ dày trong thai kỳ, bà bầu nên ưu tiên các thực phẩm giúp làm dịu dạ dày:

• Thực phẩm giàu chất xơ: Các loại rau xanh (bông cải xanh, cải bó xôi), trái cây tươi (chuối, táo, lê) và ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch giúp tăng cường chức năng tiêu hóa và giảm táo bón.
• Sữa chua và thực phẩm có probiotics: Sữa chua, kefir giúp bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và cải thiện sức khỏe dạ dày.
• Thực phẩm giàu protein dễ tiêu hóa: Thịt nạc như thịt gà, cá, trứng luộc hoặc hấp sẽ cung cấp đủ dinh dưỡng mà không gây kích thích dạ dày.
• Cháo, súp, cơm trắng: Các món ăn mềm, dễ tiêu hóa sẽ giúp dạ dày không phải làm việc quá sức. Nhờ đó giúp giảm thiểu các triệu chứng đau bụng và đầy hơi.
• Trái cây mềm và ít acid: Chuối, táo, dưa hấu là những loại trái cây dễ tiêu hóa, không gây kích ứng cho dạ dày và có tác dụng làm dịu dạ dày.

5.2 Thực phẩm cần tránh khi bị viêm loét dạ dày trong thai kỳ

Một số thực phẩm mẹ bầu cần tránh để hạn chế viêm loét dạ dày trở nên nặng hơn:

• Thực phẩm cay và gia vị mạnh: Các món ăn cay, nhiều gia vị như ớt, tỏi, hành tây có thể gây kích thích dạ dày. Chúng làm tăng tiết acid và tạo cảm giác nóng rát.
• Đồ chiên rán và thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ: Thực phẩm chiên rán khó tiêu hóa và có thể làm cho dạ dày phải làm việc nhiều hơn, gây đau và khó chịu.
• Đồ uống có chứa caffeine và nước ngọt có gas: Cà phê, trà đen, nước ngọt có gas có thể làm tăng acid dạ dày và gây ra cảm giác trào ngược hoặc ợ chua.
• Các thực phẩm chua: Trái cây như cam, quýt, chanh có thể làm tăng tiết acid trong dạ dày, dẫn đến tình trạng loét nặng hơn.
• Thực phẩm giàu đường và chất béo bão hòa: Các món ăn ngọt, bánh kẹo có thể làm tăng mức độ viêm trong dạ dày và gây khó tiêu.

6. Khi nào mẹ bầu bị viêm loét dạ dày cần gặp bác sĩ?

Các bà bầu bị viêm loét dạ dày cần đi khám bác sĩ nếu gặp phải các dấu hiệu sau:

• Đau bụng dữ dội hoặc kéo dài: Nếu cơn đau không giảm dù mẹ đã thay đổi chế độ ăn uống và nghỉ ngơi thì đây có thể là dấu hiệu tổn thương nghiêm trọng.
• Buồn nôn và nôn mửa liên tục: Điều này khiến mẹ dễ bị mất nước và mất cân bằng điện giải.
• Có dấu hiệu của trào ngược dạ dày thực quản, như ợ chua và cảm giác nóng rát.

Nếu không được điều trị kịp thời, viêm loét dạ dày có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Do đó tốt nhất các mẹ nên đến gặp bác sĩ sớm để bảo vệ sức khỏe cho mẹ và bé!

7. Các câu hỏi thường gặp về viêm loét dạ dày khi mang thai

7.1 Viêm loét dạ dày khi mang thai có tự khỏi không?

Viêm loét dạ dày khi mang thai thường không tự khỏi và cần sự can thiệp để điều trị hiệu quả. Các triệu chứng của viêm loét dạ dày có thể tạm thời giảm hoặc ổn định trong thai kỳ. Nhưng không phải lúc nào bệnh cũng tự khỏi. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Nổi bật như xuất huyết dạ dày, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn của thai nhi.

Việc điều trị viêm loét dạ dày khi mang thai chủ yếu dựa vào chế độ ăn uống hợp lý. Kết hợp với các biện pháp tự nhiên và trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc an toàn cho bà bầu. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải được bác sĩ theo dõi và chỉ dẫn cụ thể.

7.2 Ai dễ bị viêm loét dạ dày khi mang thai?

Bất kỳ bà bầu nào cũng có thể mắc viêm loét dạ dày trong thai kỳ. Tuy nhiên, một số đối tượng có nguy cơ cao hơn, bao gồm:

• Có tiền sử bệnh dạ dày: Những bà bầu đã từng mắc các bệnh lý dạ dày như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản (GERD), hoặc có tiền sử gia đình bị bệnh dạ dày sẽ có nguy cơ cao hơn.
• Phụ nữ mang thai lần đầu: Những phụ nữ mang thai lần đầu có thể gặp nhiều thay đổi trong cơ thể, bao gồm sự thay đổi nội tiết tố mạnh mẽ. Điều này có thể làm tăng nguy cơ bị viêm loét dạ dày.
• Mẹ bầu trong giai đoạn 3 tháng đầu hoặc 3 tháng cuối: Những giai đoạn này thường đi kèm với các thay đổi hormone và sự tăng trưởng của thai nhi. Điều này tạo áp lực lên dạ dày, làm tăng nguy cơ viêm loét.
• Người có chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn uống không khoa học, tiêu thụ thực phẩm cay, chua, nhiều dầu mỡ,… Thường xuyên bỏ bữa có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Thường xuyên căng thẳng: Căng thẳng tinh thần và cảm xúc cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm loét dạ dày.

7.3 Viêm loét dạ dày có ảnh hưởng tới việc sinh nở không?

Viêm loét dạ dày nói chung không trực tiếp ảnh hưởng đến việc sinh nở. Nhưng nếu bệnh không được điều trị kịp thời và trở nên nghiêm trọng, có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Cụ thể:

• Tác động đến sức khỏe mẹ bầu: Viêm loét dạ dày có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, nôn mửa, mệt mỏi, giảm cân,… Điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của mẹ bầu. Làm tăng nguy cơ gặp phải các biến chứng trong quá trình sinh.
• Rối loạn tiêu hóa và thiếu dưỡng chất: Khi bà bầu bị viêm loét dạ dày, khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng có thể bị ảnh hưởng. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin và khoáng chất. Từ đó làm giảm sức khỏe của mẹ và thai nhi.
• Biến chứng do xuất huyết dạ dày: Nếu viêm loét dạ dày tiến triển thành xuất huyết dạ dày, có thể gây mất máu nghiêm trọng. Tình trạng này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng phục hồi của mẹ sau sinh.

Nếu được điều trị đúng cách và kiểm soát tốt trong suốt thai kỳ, viêm loét dạ dày không gây ảnh hưởng nhiều đến việc sinh nở.

Kết luận

Mang thai là thời kỳ hết sức quan trọng và nhạy cảm. Ngay khi gặp những dấu hiệu bất thường, nghi ngờ mắc viêm loét dạ dày chị em cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và có hướng xử lý kịp thời.

Xem thêm:

• Viêm loét dạ dày bao lâu thì khỏi? Câu trả lời khiến nhiều người giật mình
• 7 dấu hiệu viêm loét dạ dày – Nhận biết bệnh chính xác đến 99%
• Bà bầu bị trào ngược dạ dày – Điều trị cần chú ý gì?