Uống cà phê bị trào ngược dạ dày là tình trạng phổ biến khiến nhiều người yêu cà phê phải lo lắng. Caffeine và các hợp chất acid trong cà phê có thể làm giãn cơ thắt thực quản, tăng tiết acid dạ dày và gây ra cảm giác ợ nóng khó chịu. Tuy nhiên, bạn không nhất thiết phải từ bỏ hoàn toàn thức uống yêu thích này. Xem ngay 3 mẹo giảm ợ nóng nhanh chóng, hướng dẫn chọn cà phê ít acid và thời điểm uống an toàn nhất được chuyên gia khuyên dùng.
1. Uống cà phê bị trào ngược dạ dày – nguyên nhân vì sao?
Trào ngược dạ dày là tình trạng acid từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác ợ nóng, khó chịu ở ngực và họng. Đây là một vấn đề sức khỏe tiêu hóa phổ biến ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người.
1.1 Cà phê ảnh hưởng đến dạ dày như thế nào?
Theo các chuyên gia, thói quen uống cà phê có thể làm tăng nguy cơ và làm trầm trọng hơn các triệu chứng trào ngược ở một số người bệnh. Cà phê tác động lên hệ tiêu hóa thông qua ba cơ chế chính:
- Làm giãn cơ thắt thực quản dưới (LES)
Cơ thắt thực quản dưới đóng vai trò như một “cánh cửa” ngăn acid dạ dày trào ngược lên thực quản. Caffeine trong cà phê có thể làm giãn cơ này, khiến acid dễ dàng trào ngược hơn.
Ngoài ra, cà phê kích thích dạ dày tiết hormone Gastrin. Chúng làm tăng tiết acid dạ dày và gián tiếp gây giãn cơ thắt thực quản dưới (LES).
Thói quen uống cà phê có thể làm tăng nguy cơ và làm trầm trọng hơn các triệu chứng trào ngược ở một số người bệnh.
- Kích thích tăng tiết acid dạ dày
Cà phê, đặc biệt là cà phê chứa nhiều caffein có thể kích thích dạ dày sản xuất nhiều acid hơn, tăng sản xuất acid dạ dày, làm tăng nguy cơ trào ngược. Điều này giải thích tại sao nhiều người cảm thấy khó chịu sau khi uống cà phê, đặc biệt khi uống lúc đói.
- Tăng sự kích thích của niêm mạc thực quản
Cà phê có tính acid tự nhiên có thể làm tăng độ acid trong dạ dày, gây kích ứng niêm mạc. Từ đó làm trầm trọng hơn các triệu chứng trào ngược dạ dày.
1.2 Ai dễ bị trào ngược dạ dày khi uống cà phê?
Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể bị trào ngược dạ dày khi uống cà phê, nhưng một số nhóm người có nguy cơ cao hơn do các yếu tố làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới (LES) hoặc tăng áp lực lên dạ dày. Việc xác định các yếu tố này rất quan trọng để đưa ra giải pháp phòng ngừa hiệu quả.
Các đối tượng nên đặc biệt cẩn trọng khi uống cà phê:
- Người béo phì hoặc thừa cân: Mỡ thừa ở vùng bụng tạo áp lực vật lý lớn lên dạ dày, đẩy acid ngược lên thực quản, làm tăng đáng kể nguy cơ trào ngược dạ dày thực quản (GERD) khi kết hợp với cà phê.
- Phụ nữ mang thai: Sự thay đổi hormone (như Progesterone) và tử cung phát triển gây áp lực lên dạ dày. Đây cũng là những yếu tố khiến phụ nữ mang thai dễ bị ợ nóng và trào ngược dạ dày hơn, đặc biệt khi uống cà phê có caffeine.
- Người hút thuốc lá: Nicotine được chứng minh là chất làm giãn cơ vòng LES. Kết hợp với tác dụng làm giãn cơ của Caffeine, nguy cơ uống cà phê bị trào ngược dạ dày ở người hút thuốc tăng lên gấp đôi.
- Người căng thẳng, stress kéo dài: Stress mạn tính có thể làm thay đổi nhu động ruột và tăng độ nhạy cảm của dạ dày với acid. Từ đó khiến triệu chứng trào ngược xuất hiện rõ rệt hơn khi có sự kích thích từ cà phê.
2. Cách uống cà phê đúng để giảm nguy cơ trào ngược dạ dày
Nếu bạn đang băn khoăn uống cà phê bị trào ngược dạ dày có cần bỏ hoàn toàn không? Đừng quá lo lắng, chỉ cần điều chỉnh cách uống và lựa chọn đúng loại cà phê. Bạn vẫn có thể thưởng thức cà phê mà không lo bị trào ngược dạ dày.
2.1 Chọn loại cà phê phù hợp cho người trào ngược
Cà phê decaf (giảm caffeine)
Đây là lựa chọn tốt nhất cho người hay bị trào ngược dạ dày. Vì caffeine là một trong những nguyên nhân chính gây giảm áp lực cơ thắt thực quản và tăng tiết acid. Việc chuyển sang cà phê decaf (chứa ít hơn 97% caffeine so với cà phê thông thường) có thể giúp giảm đáng kể triệu chứng.
Tuy nhiên, cà phê decaf vẫn chứa các acid tự nhiên và các hợp chất khác, nên bạn không nên lạm dụng. Khuyến cáo uống tối đa 2-3 tách/ngày.
Cà phê decaf (giảm caffeine) là lựa chọn tốt nhất cho người hay bị trào ngược dạ dày.
Cà phê rang đậm (dark roast)
Một nghiên cứu khoa học uy tín công bố năm 2010 phát hiện rằng cà phê rang đậm thân thiện với dạ dày hơn so với các loại cà phê rang nhạt. Bởi cà phê rang đậm chứa lượng lớn N-methylpyridium. Đây là một hợp chất được hình thành trong quá trình rang ở nhiệt độ cao và hàm lượng của nó tăng lên khi thời gian rang kéo dài.
N-methylpyridium được chứng minh là có khả năng ức chế sản xuất acid hydrochloric (acid dịch vị) trong dạ dày. Điều này giúp giảm thiểu cảm giác khó chịu, ợ nóng hoặc trào ngược thường gặp khi uống cà phê.
Đồng thời, quá trình rang đậm cũng làm phân hủy hoặc thay đổi các hợp chất ban đầu trong hạt cà phê. Đây vốn là tác nhân gây kích ứng dạ dày. Nhờ đó uống cà phê rang đậm ít gây áp lực cho người trào ngược.
Cà phê cold brew (pha lạnh)
Nghiên cứu cho thấy cà phê cold brew được pha bằng cách ngâm bột cà phê trong nước mát trong thời gian dài, có thể ít acid hơn so với cà phê nóng thông thường. Điều này giúp giảm kích ứng dạ dày.
Loại cà phê nên tránh:
- Cà phê espresso đậm đặc (caffeine cao, chiết xuất nhiều hợp chất)
- Cà phê rang nhạt (giữ nhiều chlorogenic acid gây kích ứng)
- Hạn chế các loại cà phê pha thêm hương liệu hoặc phụ gia có thể gây kích ứng.
Hạn chế các loại cà phê pha thêm hương liệu hoặc phụ gia có thể gây kích ứng.
2.2 Uống cà phê thời điểm nào tốt cho dạ dày
Thời điểm uống cà phê đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát trào ngược.
- Tuyệt đối không uống khi đói: Dạ dày rỗng khiến acid trong cà phê tác động trực tiếp lên niêm mạc và kích thích sản xuất acid HCL. Do đó bạn nên ăn nhẹ trước khi uống.
- Uống cà phê sau bữa ăn chính 1-2 tiếng: Lúc này, dạ dày đã có thức ăn để “đệm” và trung hòa bớt acid cà phê, giảm đáng kể nguy cơ bị trào ngược dạ dày.
- Tránh uống cà phê quá nóng hoặc quá lạnh vì có thể kích thích niêm mạc thực quản.
2.3 Liều lượng uống cà phê an toàn cho người trào ngược
Theo khuyến cáo chung về sức khỏe, người trưởng thành khỏe mạnh có thể tiêu thụ 300-400mg caffeine/ngày (tương đương 3-4 tách cà phê).
Với người bị trào ngược dạ dày, liều lượng này nên giảm xuống:
- Cà phê thông thường: Tối đa 1-2 tách/ngày (150-200mg caffeine)
- Cà phê decaf: 2-3 tách/ngày
- Cà phê espresso: Tối đa 1 shot/ngày
Quy đổi lượng caffeine trung bình:
- 1 tách cà phê phin (100ml): 80-100mg caffeine
- 1 tách cà phê espresso (30ml): 60-80mg caffeine
- 1 tách cà phê Americano (240ml): 120-150mg caffeine
- 1 tách cà phê latte (240ml): 80-100mg caffeine
Nếu bạn thường xuyên uống cà phê bị trào ngược dạ dày, hãy thử giảm liều lượng xuống còn một nửa trong 2 tuần và quan sát triệu chứng. Nhiều người đã cải thiện đáng kể chỉ bằng cách giảm từ 3 tách xuống 1 tách mỗi ngày.
3. 3 mẹo giảm ợ nóng nhanh chóng khi uống cà phê bị trào ngược
Khi triệu chứng trào ngược dạ dày xuất hiện, bạn cần có những biện pháp xử lý nhanh chóng và hiệu quả. Dưới đây là 3 mẹo đơn giản giảm trào ngược hiệu quả bạn có thể tham khảo áp dụng tại nhà:
3.1 Uống đủ nước lọc ngay sau khi uống cà phê
Đây là cách đơn giản và hiệu quả nhất để giảm triệu chứng trào ngược dạ dày sau khi uống cà phê.
Nước lọc giúp pha loãng acid trong dạ dày và thực quản, làm giảm cảm giác ợ nóng. Nước cũng giúp đẩy acid từ thực quản trở lại dạ dày, giảm thời gian tiếp xúc của acid với niêm mạc thực quản nhạy cảm.
Cách thực hiện:
- Uống từ từ 1-2 cốc nước (200-400ml) trong vòng 15-30 phút sau khi uống cà phê
- Dùng nước ở nhiệt độ phòng hoặc hơi ấm, tránh nước quá lạnh
- Uống từng ngụm nhỏ, không uống ừng ực một lúc
- Duy trì uống đủ 2-2.5 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ tiêu hóa
Lưu ý: Không nên uống nước có gas vì có thể làm tăng áp lực dạ dày và đẩy acid lên thực quản.
Đây là cách đơn giản để giảm triệu chứng trào ngược dạ dày sau khi uống cà phê.
3.2 Nhai kẹo cao su không đường để tăng tiết nước bọt
Nhiều người không biết rằng nhai kẹo cao su là một phương pháp được khoa học chứng minh có thể giảm triệu chứng trào ngược dạ dày.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of Dental Research cho thấy nhai kẹo cao su làm tăng lượng nước bọt gấp 2-3 lần. Nước bọt có tính kiềm (pH 7.0-7.5) giúp trung hòa acid trong thực quản.
Một nghiên cứu khác với bệnh nhân GERD cho thấy những người nhai kẹo cao su 30 phút sau mỗi bữa ăn giảm đáng kể thời gian acid tiếp xúc với thực quản.
Cách thực hiện:
- Chọn kẹo cao su không đường (đường làm tăng tiết acid)
- Nhai trong 20-30 phút sau khi uống cà phê
- Nhai nhẹ nhàng, tránh nuốt nhiều không khí gây đầy hơi
- Tránh kẹo có hương bạc hà quá mạnh. Vì tinh dầu bạc hà có tác dụng làm giãn mạnh cơ vòng thực quản dưới (LES), làm trầm trọng thêm tình trạng trào ngược.
Lưu ý: Không nên nhai kẹo cao su quá 1 giờ vì có thể gây mỏi hàm và kích thích tăng tiết acid dạ dày.
3.3 Sử dụng thảo dược tự nhiên làm dịu dạ dày
Các loại thảo dược thiên nhiên đã được sử dụng từ lâu đời trong y học cổ truyền để cải thiện triệu chứng trào ngược dạ dày hiệu quả. Dưới đây là một số lựa chọn phổ biến:
- Trà gừng
Gừng chứa gingerol và shogaol có đặc tính chống viêm. Gừng giúp giảm viêm thực quản, giảm buồn nôn và hỗ trợ tiêu hóa.
Cách dùng: Ngâm 3-5 lát gừng tươi trong nước ấm 10 phút, uống từ từ sau khi uống cà phê.
- Trà hoa cúc
Hoa cúc có tính chất làm dịu và giảm viêm niêm mạc dạ dày. Trà hoa cúc cũng giúp thư giãn và giảm stress – một yếu tố góp phần gây trào ngược.
Cách dùng: Pha 1 túi trà hoa cúc với nước 80°C, uống ấm sau bữa ăn 30 phút.
Hoa cúc có tính chất làm dịu và giảm viêm niêm mạc dạ dày
- Cam thảo
Cam thảo đã được loại bỏ glycyrrhizin giúp bảo vệ và phục hồi niêm mạc dạ dày. Thức uống này lành tính mà không gây tác dụng phụ như tăng huyết áp. Loại thảo dược này giúp tạo lớp niêm dịch bảo vệ niêm mạc khỏi acid hiệu quả. Nhờ đó cải thiện triệu chứng trào ngược tối ưu.
>>> Xem thêm: Cam thảo có tác dụng gì? Liều dùng và cách dùng hiệu quả
Lưu ý quan trọng:
- Không nên tự ý sử dụng thảo dược nếu đang dùng thuốc điều trị
- Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng
- Phụ nữ mang thai, cho con bú nên hỏi ý kiến bác sĩ
- Ngừng sử dụng nếu có dấu hiệu dị ứng hoặc triệu chứng xấu đi
4. Một số câu hỏi thường gặp về cà phê cho người trào ngược dạ dày
Dưới đây là lời giải đáp những câu hỏi phổ biến nhất về việc uống cà phê khi bị trào ngược dạ dày, giúp bạn sử dụng cà phê an toàn và hiệu quả.
4.1 Khi bị trào ngược, có nên uống cà phê hòa tan không?
Khi bị trào ngược bạn có thể uống cà phê hòa tan. Tuy nhiên cần lưu ý tránh lạm dụng ảnh hưởng tới sức khỏe. Mặc dù cà phê hòa tan (instant coffee) thường chứa lượng caffeine thấp hơn cà phê pha phin cùng dung tích, nên có thể giảm nhẹ tác dụng giãn cơ vòng thực quản dưới (LES), nhưng nó vẫn tiềm ẩn rủi ro:
Acid và phụ gia: Nhiều loại cà phê hòa tan vẫn có tính acid cao. Hơn nữa, chúng thường chứa các chất phụ gia, chất ổn định, hoặc đường,… Đây đều là những thứ có thể kích thích dạ dày ở người nhạy cảm.
Thay vì chỉ dựa vào hình thức cà phê hòa tan, hãy ưu tiên loại cà phê ít acid (ví dụ: các loại có nhãn Low-Acid) hoặc chọn cà phê Decaf (khử caffeine) để an toàn hơn.
4.2 Uống cà phê với sữa tươi có giảm trào ngược không?
Sữa có thể tạo ra một lớp đệm tạm thời trong dạ dày. Chúng giúp trung hòa bớt acid và làm dịu cơn ợ nóng ban đầu.
Tuy nhiên, chất béo, đặc biệt là trong sữa nguyên kem, có thể làm chậm quá trình tiêu hóa. Đây cũng là một tác nhân gây giãn cơ vòng thực quản dưới (LES), tương tự như tác dụng của caffeine. Điều này khiến triệu chứng trào ngược về lâu dài có thể trở nên tồi tệ hơn. Ngoài ra protein sữa (Casein) cũng là yếu tố cần cân nhắc. Protein sữa cần thời gian tiêu hóa, làm tăng thêm áp lực lên dạ dày.
Do đó, nếu bạn muốn thêm sữa để giảm trào ngược do cà phê, hãy chọn sữa tách béo (ít béo) hoặc các loại sữa thực vật (như sữa hạnh nhân, yến mạch).
5. Một số lưu ý khác khi uống cà phê cho người trào ngược
Cuối cùng, việc kiểm soát trào ngược dạ dày không chỉ dừng lại ở việc chọn loại cà phê phù hợp. Những lưu ý quan trọng về thói quen sinh hoạt sau khi uống cà phê sẽ là chìa khóa giúp bạn duy trì dạ dày khỏe mạnh. Đừng bỏ qua những mẹo nhỏ nhưng cực kỳ hiệu quả sau đây để tận hưởng trọn vẹn hương vị cà phê mà không lo bị ợ nóng:
- Không nằm hoặc vận động mạnh ngay sau khi uống cà phê: Tránh nằm, cúi gập người, hoặc mặc quần áo quá chật trong vòng 2-3 giờ sau khi uống cà phê. Việc này giúp ngăn acid dạ dày dễ dàng trào ngược lên thực quản.
Mẹo nhỏ nhưng cực kỳ hiệu quả giúp thưởng thức cà phê mà không lo bị ợ nóng.
- Tránh tập thể dục cường độ cao: Hoạt động mạnh ngay sau khi uống cà phê có thể tạo áp lực lên ổ bụng và dạ dày, thúc đẩy acid trào ngược. Hãy đợi dạ dày tiêu hóa bớt.
- Kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục và duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý giúp giảm trào ngược.
- Nếu triệu chứng trào ngược kéo dài hoặc nghiêm trọng, cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa.
Kết luận
Với những thông tin hữu ích trong bài, hy vọng bạn đã giải đáp được băn khoăn vì sao uống cà phê bị trào ngược dạ dày và cách để cải thiện nhanh, hiệu quả.
Uống cà phê bị trào ngược dạ dày không phải là điều hiếm gặp. Chúng có thể gây khó chịu và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống. Tuy nhiên, hiểu rõ nguyên nhân, lựa chọn loại cà phê phù hợp, điều chỉnh thời điểm và liều lượng uống sẽ giúp người bệnh kiểm soát hiệu quả tình trạng này.
Hãy áp dụng các cách trên để vừa tận hưởng cà phê vừa giữ cho dạ dày luôn khỏe mạnh. Tránh các biến chứng không mong muốn từ trào ngược dạ dày thực quản. Nếu bạn đã áp dụng tất cả các hướng dẫn trong bài viết mà các triệu chứng trào ngược dạ dày vẫn tiếp diễn hoặc trở nên nghiêm trọng, hãy tìm đến sự tư vấn từ bác sĩ hoặc chuyên gia để được điều trị kịp thời.
(Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo. Nếu bạn mắc bệnh trào ngược dạ dày mãn tính hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia tiêu hóa để có phác đồ điều trị và lời khuyên chính xác nhất.)
>>> Xem thêm:
- Trào ngược dạ dày uống nước kiềm có tốt không? Uống sao cho đúng?
- Trào ngược dạ dày nên uống gì? Top 15 thức uống giúp bụng êm
- Trào ngược dạ dày nên ăn gì kiêng gì nhanh khỏe?
Tâm Bình giúp độc giả tìm kiếm nguồn thông tin chính xác nhất dựa trên các công trình nghiên cứu Y học đã được công bố, thẩm định trong và ngoài nước. Các tài liệu chúng tôi đưa ra đều được nghiên cứu và kiểm duyệt kỹ lưỡng đảm bảo thông tin cập nhật mới và khách quan nhất. Quý độc giả có thể tham khảo thêm chính sách biên tập của chúng tôi để xác nhận nội dung mà mình đọc được là chính xác và hữu ích.
- Are Coffee and Tea Off Limits? How Caffeine Affects GERD
https://www.healthline.com/health/gerd/coffee-tea - Uống cà phê có làm tăng trào ngược dạ dày?
https://vnexpress.net/uong-ca-phe-co-lam-tang-trao-nguoc-da-day-4796190.html - Uống cà phê theo cách sai lầm này dễ bị trào ngược, khó tiêu
https://nld.com.vn/uong-ca-phe-theo-cach-sai-lam-nay-de-bi-trao-nguoc-kho-tieu-196240830101353075.htm - 3 mẹo uống cà phê giúp ngăn ngừa tăng axit dạ dày
https://laodong.vn/cac-loai-benh/3-meo-uong-ca-phe-giup-ngan-ngua-tang-acid-da-day-1176781.ldo