Men gan cao có phải dấu hiệu xơ gan? Chuyên gia phân tích

“Tôi là nhân viên kinh doanh, công việc thường xuyên tiếp xúc với rượu bia. Cách đây 1 tháng tôi đi khám sức khỏe tổng quát thì phát hiện men gan cao. Tôi tham khảo trên mạng thì thấy đây là dấu hiệu của bệnh lý xơ gan nên rất lo lắng. Vậy cho tôi hỏi men gan cao có phải dấu hiệu xơ gan, ung thư gan không?

(Nguyễn Văn Long, 35 tuổi, Hải Phòng)

Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng – Nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Tuệ Tĩnh, Học viện Y dược học cổ truyền giải đáp:

Men gan cao là tình trạng tăng lên của các loại men trong gan. Đây là biểu hiện rõ ràng nhất cho thấy tế bào gan đang bị tổn thương. Chính vì vậy, chỉ số men gan cũng phản ánh tình trạng viêm gan cấp, viêm gan mạn, xơ gan, ung thư gan… Tuy nhiên, với những thông tin mà anh Nguyễn Văn Long cung cấp, chúng tôi chưa thể kết luận trường hợp men gan cao của anh có phải là dấu hiệu xơ gan hay không. Để chính xác hơn, anh Long nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám.

Ngoài ra, anh Long và độc giả cũng có thể tham khảo bài viết dưới đây để hiểu hơn về men gan cao và dấu hiệu cảnh báo bệnh lý gan khi men gan tăng.

1. Men gan cao là gì?

Men gan (hay còn gọi là enzyme gan) chất xúc tác cho các phản ứng sinh hóa tại gan. Chúng giúp gan thực hiện các quá trình tổng hợp, chuyển hóa, đào thải các chất nhanh chóng.

Có rất nhiều loại enzyme gan, bao gồm ALT, AST, ALP, GGT. Các chỉ số bình thường của 4 loại men gan như sau:

• ALT: 20 – 40 UI/L
• AST: 20 – 40 UI/L
• ALP: 30 – 110 UI/L
• GGT: 20 – 40 UI/L

Men gan cao là tình trạng tăng lên 4 loại men trong gan. Hiện tượng này xảy ra khi tế bào gan bị tổn thương, các enzyme này được giải phóng và hòa tan vào máu với mức độ cao hơn bình thường, làm tăng men gan.

Men gan cao thường gặp ở những người mắc bệnh viêm gan hoặc bệnh lý bất kỳ về gan, hoặc tăng cao ở những người lạm dụng thuốc tây, uống nhiều rượu bia.

Tình trạng men gan cao được chia thành 3 cấp độ:

• Mức độ nhẹ: Chỉ số men gan tăng cao 1 – 2 lần so với mức bình thường;
• Mức độ trung bình: Chỉ số men gan tăng cao 2 – 5 lần so với mức bình thường;
• Mức độ nặng: Chỉ số men gan tăng cao > 5 lần so với mức bình thường.

Dựa trên mức độ phân chia này, anh Long và độc giả cũng có thể đánh giá sơ bộ mức độ men gan của mình đang nằm ở ngưỡng nào.

Ví dụ: Trong trường hợp chỉ số AST của anh Long đạt 75UI/L thì men gan cao là mức nhẹ nhất.

>>>Men gan cao – Đi tìm nguyên nhân và cách xử lý triệt để

2. Men gan cao có phải dấu hiệu cảnh báo xơ gan không?

Có thể nói, men gan cao là một trong những dấu hiệu để nhận diện nguy cơ mắc bệnh xơ gan, ung thư gan. Tuy nhiên, để chẩn đoán chính xác bệnh lý này, ngoài dấu hiệu men gan cao, bác sĩ còn phải tiến hành siêu âm, khám chuyên khoa trước khi đưa ra kết luận.

Trên thực tế, có rất nhiều nguyên nhân khiến men gan tăng cao, bao gồm:

2.1. Gan nhiễm mỡ không do rượu

Men gan cao cũng là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý gan nhiễm mỡ. Theo Tại chí Medical News Today, có khoảng 25 – 51% những người bị men gan cao có tình trạng này.

Gan nhiễm mỡ xảy ra khi chất béo tích tụ trong gan chiếm hơn 5% trọng lượng gan trở lên. Tình trạng này thường không có biểu hiện rõ ràng, một số dấu hiệu như chán ăn, sợ mỡ, đầy bụng, chậm tiêu…thường khiến cho người bệnh chủ quan hoặc nghĩ bệnh khác.

2.2. Men gan cao do viêm gan virus

Viêm gan virus như viêm gan A, B, C, D, E là bệnh lý khá phổ biến ở Việt Nam. Theo thống kê, nước ta có khoảng 8 triệu người nhiễm viêm gan B và một triệu người mắc viêm gan C.

Những người mắc bệnh viêm gan virus thường có biểu hiện chán ăn, mệt mỏi, đau nhức cơ bắp, buồn nôn, vàng da… Viêm gan gây tổn thương tế bào gan là nguyên nhân khiến tình trạng men gan tăng cao.

Men gan cao có thể là triệu chứng của viêm gan virus

2.3. Viêm gan do bia rượu

Uống quá nhiều bia rượu dẫn đến tổn thương gan cũng là nguyên nhân khiến men gan tăng cao.

Theo nghiên cứu, có tới 90% lượng cồn được đào thải qua gan. Tại đây, cồn được gan chuyển hóa, khử độc và đào thải. Nếu cơ thể dung nạp quá nhiều cồn sẽ khiến gan “quá tải”, cồn chuyển hóa thành acetaldehyde không được xử lý sẽ gây tổn thương gan, từ đó dẫn đến tình trạng tăng men gan.

2.4. Tăng men gan do lạm dụng thuốc giảm đau, kháng sinh

Gan là cơ quan chính trong hoạt động chuyển hóa thuốc và đào thải độc tố. Tuy nhiên, nếu sử dụng thuốc tây trong thời gian dài, liều lượng lớn sẽ khiến thuốc ứ đọng ở gan gây ngộ độc. Đó là lý do vì sao những người dùng thuốc tây chữa bệnh mạn tính thường gặp vấn đề men gan cao.

Theo thống kê, có tới 750 trên tổng số 1000 nhóm thuốc có khả năng gây tổn thương gan. Trong đó, chủ yếu là thuốc giảm đau, hạ sốt, kháng sinh, thuốc chữa tiểu đường, huyết áp cao…

Lạm dụng thuốc tây cũng có nguy cơ bị tăng men gan

2.5. Tăng men gan do xơ gan

Xơ gan là giai đoạn muộn của quá trình xơ hóa (tạo sẹo) ở gan do nhiều tác nhân khác nhau gây nên, có thể là do virus viêm gan, nghiện rượu mạn tính. Sự xơ hóa này cản trở hoạt động bình thường của gan, ngăn chặn dòng chảy của máu qua gan, ảnh hưởng đến các chức năng của gan.

Hay nói cách khác, xơ gan là tình trạng gan đã bị tổn thương. Nếu ở giai đoạn còn bù thì có thể vẫn thực hiện được chức năng của gan, còn giai đoạn mất bù thì không. Tình trạng tế bào gan tổn thương chính là nguyên nhân khiến men gan tăng cao.

Ngoài ra, tình trạng men gan cao còn là do các bệnh lý đường mật hoặc viêm tụy, sốt rét, ngộ độc hóa chất… gây ra.

3. Men gan cao có nguy hiểm không?

Như đã nói ở trên, men gan cao là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý về gan. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều hậu quả nguy hiểm, cụ thể:

• Men gan cao là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm như viêm gan, viêm túi mật, nhồi máu cơ tim…
• Men gan cao kéo dài nếu không được điều trị sẽ gây ra biến chứng nguy hiểm xơ gan, u gan, ung thư gan…
• Men gan cao cũng làm giảm tuổi thọ: Theo nghiên cứu, chỉ số AST tăng gấp đôi sẽ tăng 32% nguy cơ tử vong lên đến 78%. Với ALT trị số tăng gấp 2 lần sẽ tăng 21% nguy cơ tử vong và khi chỉ số này tăng hơn gấp đôi thì nguy cơ tử vong là 59%.

Triệu chứng men gan cao thường âm thầm, khó phát hiện. Do đó, cần chủ động thăm khám định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

4. Men gan cao phải làm sao? Áp dụng ngay 5 cách sau

Như đã nói ở trên, men gan cao nếu không được chữa trị có thể dẫn tới biến chứng nguy hiểm. Do đó, việc tìm hiểu và áp dụng các phương pháp hạ men gan là quan trọng và cần thiết.

Dưới đây là những cách hạ men gan an toàn, anh Long và độc giả có thể tham khảo:

4.1. Uống đủ nước hạ men gan

Uống 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày là cách tốt nhất giúp lá gan thải độc hiệu quả. Đặc biệt, uống nước ngay sau khi thức dậy vào buổi sáng, trước và sau khi hoạt động thể chất, trước khi đi ngủ vào ban đêm vừa giúp hạ men gan, vừa đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Uống đủ nước giúp gan thải độc, hỗ trợ hạ men gan

4.2. Hạn chế hút thuốc, sử dụng rượu bia và tránh môi trường độc hại

Uống rượu bia sẽ khiến cho gan hoạt động quá tải, tăng tổn thương ở gan. Do đó, khi bị men gan cao, tốt nhất bạn nên hạn chế rượu bia và đồ uống có cồn. Tiêu thụ càng ít đồ uống có cồn thì càng khỏe mạnh.

Bên cạnh đó, hãy ngừng việc hút thuốc lá và tránh xa khói thuốc lá. Điều này giúp giảm tải khối lượng chất độc phải đào thải ở gan.

Ngoài ra, các chất tẩy rửa hóa học, chất khử trùng, không khí ô nhiễm, hóa chất… cũng ít nhiều ảnh hưởng đến hoạt động của gan. Vì vậy, hãy thay thế những sản phẩm hóa chất trong gia đình bằng sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên.

4.3. Tăng cường thực phẩm giúp kiểm soát men gan cao

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc và bảo vệ lá gan. Để hạ men gan, hạn chế men gan tăng cao, bạn nên bổ sung những thực phẩm sau:

• Rau xanh: Cải bó xôi, bông cải xanh, bắp cải, cải xoăn… bổ sung vitamin và dưỡng chất giúp tăng sức đề kháng, giảm lượng mỡ tích trữ trong gan.
• Thực phẩm chống oxy hóa: Lựu đỏ, việt quất, nho đỏ, trà xanh, curcumin… giàu chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ gan khỏe mạnh.
• Thực phẩm giàu chất xơ: Yến mạch, quả mọng, hạt lanh, các loại đậu… giúp giảm cholesterol, tăng cường chức năng tiêu hóa đặc biệt là chất béo, kiểm soát men gan.

Bổ sung rau xanh chứa chất chống oxy hóa hỗ trợ hạ men gan

4.4. Tăng cường luyện tập thể dục để hạ men gan

Luyện tập thể dục, thể thao thường xuyên giúp tăng cường sức khỏe, hỗ trợ giải độc gan, hạ men gan. Vì vậy, mỗi ngày bạn nên dành ít nhất 30 phút để luyện tập thể dục.

Các bài tập như chạy bộ, đi bộ, bơi lội, nhảy múa không chỉ cải thiện chức năng gan mà còn hỗ trợ điều chỉnh nồng độ men gan hợp lý.

4.5. Điều trị men gan cao theo thuốc tây

Ngoài những phương pháp kể trên, căn cứ vào tình trạng, nguyên nhân, cơ chế của bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc hạ men gan.

• Nếu men gan tăng do viêm gan virus, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị là thuốc kháng virus để ức chế hoạt động của virus, hạ men gan.
• Nếu men gan tăng do sử dụng bia rượu thì cần dừng ngay bia rượu, kết hợp với sử dụng thuốc bổ tăng cường chức năng gan.

*/Lưu ý: Khi sử dụng thuốc tây, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ. Không tự ý bỏ thuốc hay tăng, giảm liều lượng.

4.6. Sử dụng các sản phẩm thảo dược hỗ trợ giải độc gan, hạ men gan

Hiện nay, người bệnh có xu hướng sử dụng sản phẩm thảo dược hỗ trợ giải độc gan, hạ men gan. Bởi, phương pháp này có ưu điểm an toàn, lành tính và cho hiệu quả lâu dài.

Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường các sản phẩm giải độc gan, hạ men gan được bày bán tràn lan. Thực trạng thật giả lẫn lộn khiến người tiêu dùng hoang mang, lo lắng. Vì vậy, các chuyên gia y tế đưa ra lời khuyên:

• Chọn sản phẩm của thương hiệu uy tín;
• Thành phần thảo dược có nguồn gốc rõ ràng, được chứng minh lâm sàng;
• Được bán phổ biến tại các quầy thuốc trên toàn quốc;
• Công dụng sản phẩm ưu việt;
• Giả thành hợp lý

Tóm lại, với câu hỏi “men gan cao có phải dấu hiệu xơ gan không” đã được Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng phân tích ở trên. Hi vọng, anh Long và độc giả có thêm kiến thức về bệnh để chăm sóc sức khỏe tốt hơn. Nếu còn băn khoăn nào về men gan cao hoặc các vấn đề về gan, vui lòng liên hệ hotline 0343 44 66 99 để được tư vấn.

Xem thêm:

• Bổ gan Tâm Bình – TPBVSK hỗ trợ giải độc gan, tăng cường chức năng gan
• Tổng hợp thuốc trị men gan cao phổ biến 2023 – Rất cần cho người bị tăng men gan
• Men gan cao ăn gì kiêng gì? – Áp dụng để hỗ trợ hạ men gan