Nóng thượng vị ợ hơi liên tục không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng tới ăn uống, giấc ngủ và chất lượng cuộc sống. Đây là tình trạng khá phổ biến, thường liên quan tới chế độ ăn uống, sinh hoạt hoặc vấn đề dạ dày. Đừng lo lắng, có rất nhiều cách giảm triệu chứng này ngay tại nhà, tham khảo 15 mẹo hiệu quả dưới đây.
1. Triệu chứng nóng thượng vị ợ hơi là gì?
Nóng rát thượng vị kèm ợ hơi là tình trạng khá phổ biến, biểu hiện bằng cảm giác nóng rát vùng bụng trên, ngay dưới xương ức. Cơn nóng có thể âm ỉ hoặc bùng lên thành từng đợt, đặc biệt sau khi ăn. Đi kèm với đó là tình trạng ợ hơi liên tục, đầy tức bụng, khó chịu như có khí bị “kẹt” trong dạ dày không thoát hết. Nhiều người còn gặp thêm các triệu chứng như buồn nôn, đắng miệng, ợ chua, cảm giác nóng rát lan lên ngực hoặc cổ họng.
Những triệu chứng này không chỉ gây bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày mà còn ảnh hưởng đến chất lượng bữa ăn, giấc ngủ và hiệu suất làm việc. Khi bụng luôn trong trạng thái đầy nóng và khó chịu, người bệnh dễ mất tập trung, mệt mỏi và dễ cáu gắt. Một số trường hợp ợ hơi quá nhiều còn khiến người bệnh ngại giao tiếp, giảm tự tin khi nói chuyện.
Nguyên nhân thường bắt nguồn từ chế độ ăn uống kém điều độ, ăn quá nhanh, sử dụng nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ, chất kích thích. Bên cạnh đó, stress kéo dài, thức khuya cũng là yếu tố góp phần làm tình trạng nóng thượng vị trầm trọng. Đây cũng chính là biểu hiện của bệnh lý dạ dày như trào ngược dạ dày, viêm loét dạ dày.
>>>Xem thêm Đau thượng vị cảnh báo bệnh gì? – Rất nhiều người bệnh chưa biết thông tin này
2. Top 15 cách giảm nóng thượng vị ợ hơi cực nhanh và hiệu quả
Tình trạng nóng rát thượng vị kèm ợ hơi khiến bạn khó chịu, ăn không ngon, ngủ không yên. Do đó, việc nhanh chóng tìm cách giảm nóng rát và triệu chứng ợ hơi được rất nhiều người quan tâm. Tham khảo 15 cách sau để giảm nhanh tình trạng nóng rát, ợ hơi:
2.1. Làm gì khi bị nóng rát thượng vị kèm ợ hơi? Hãy uống 1 cốc nước ấm
Khi cảm thấy vùng thượng vị nóng rát hoặc ợ hơi kéo dài hãy uống ngay một cốc nước ấm. Nước ấm giúp làm loãng dịch vị, từ đó giảm cảm giác nóng rát. Bên cạnh đó, nước ấm còn kích thích nhu động ruột, giúp khí trong dạ dày di chuyển và thoát ra ngoài dễ dàng hơn, giảm ợ hơi.
Tuy nhiên, khi uống nước ấm cần chú ý, uống từng ngụm nhỏ, không uống quá nhanh tránh nuốt thêm không khí gây đầy hơi. Sử dụng nước ấm để tránh bỏng niêm mạc dạ dày. Lượng nước khoảng chừng 150 – 200ml.
2.2. Hãy chườm ấm vùng thượng vị
Chườm ấm là biện pháp vật lý đơn giản, an toàn và dễ thực hiện: dùng túi chườm hoặc khăn ấm đặt lên vùng thượng vị (dưới xương ức) trong 10 –15 phút. Nhiệt giúp giãn mạch máu cục bộ, tăng lưu thông, giảm co thắt cơ trơn quanh dạ dày. Từ đó giúp làm dịu cảm giác đau hoặc nóng rát thượng vị. Khi dạ dày bớt co thắt, áp lực trong ổ bụng giảm sẽ giảm ợ hơi do khí bị giữ lại.
Ngoài ra, cảm giác ấm còn giúp người bệnh thư giãn hơn về mặt tinh thần, giảm stress – nguy cơ làm trầm trọng triệu chứng.
Lưu ý: Tránh chườm quá nóng, kiểm tra nhiệt độ túi chườm trước khi áp lên da. Không chườm nếu có vết thương hở, viêm da tại chỗ hoặc sốt cao. Kết hợp chườm ấm với hít thở sâu sẽ tăng hiệu quả giảm khó chịu.
2.3. Massage bụng theo chiều kim đồng hồ
Đây là phương pháp giúp kích thích nhu động ruột, đẩy khí và thức ăn di chuyển thuận lợi hơn. Từ đó, giảm cảm giác đau, khó chịu và đầy hơi, chướng bụng. Massage cũng có tác dụng kích thích hệ thần kinh phó giao cảm, giúp cơ thể thư giãn, giảm căng thẳng – nguyên nhân làm triệu chứng trầm trọng.
Cách thực hiện như sau:
-
Bạn nằm ngửa, co nhẹ đầu gối.
-
Dùng lòng bàn tay xoa vòng tròn từ bụng lên đến vùng thượng vị, thực hiện đúng theo chiều kim đồng hồ. Xoa trong thời gian 5 – 10 phút.
-
Áp lực nên vừa phải, tránh day mạnh làm đau.
Tránh massage khi vừa ăn no khiến đau dữ dội. Kết hợp chườm ấm, massage và hơi thở sâu sẽ tăng hiệu quả giảm đau, ợ hơi.
2.4. Uống trà gừng giúp giảm đau thượng vị, ợ hơi
Gừng tươi là một “cứu tinh” với nhiều người bị đầy hơi, ợ hơi và nóng thượng vị. Gừng có tính ấm, chống viêm nhẹ, giúp giảm cảm giác buồn nôn và đẩy hơi ra ngoài một cách tự nhiên.
Bạn có thể thực hiện bằng cách pha vài lát gừng tươi vào nước ấm hoặc hãm như trà (khoảng 3–5 phút) giúp kích thích tiêu hóa, tăng tiết dịch tiêu hóa và giảm co thắt ruột. Uống từ từ, 1 cốc nhỏ sau bữa ăn hoặc khi cảm thấy khó chịu.
Tuy nhiên, với người bị trào ngược nặng hoặc viêm loét có chảy máu, gừng có thể làm tăng cảm giác nóng, nên thử liều nhỏ trước. Người dùng thuốc chống đông cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng gừng thường xuyên.
2.5. Uống mật ong kết hợp với nghệ
Sự kết hợp mật ong và nghệ là mẹo dân gian vừa dễ thực hiện vừa có tác dụng làm dịu niêm mạc dạ dày. Nghệ chứa curcumin có đặc tính chống viêm, hỗ trợ bảo vệ niêm mạc, mật ong có tính làm dịu, phủ lớp bảo vệ mỏng trên bề mặt niêm mạc, giúp giảm kích ứng do axit.
Cách thực hiện bài thuốc này như sau: Pha 1 thìa cà phê bột nghệ hoặc nghệ tươi xay với 1 thìa mật ong vào ly nước ấm, uống chậm sau ăn hoặc khi còn ấm. Mỗi ngày uống 1 ly, kiên trì vài ngày để thấy hiệu quả.
>>>Xem thêm Chữa viêm loét dạ dày bằng nghệ và mật ong – Hiệu quả khó tin
2.6. Uống nước chanh loãng ấm
Mẹo này không áp dụng cho những trường hợp viêm loét dạ dày. Nếu bạn chỉ bị đau rát thượng vị kèm ợ hơi nhẹ có thể thử pha nước chanh loãng ấm.
Nước chanh ấm giúp giảm đầy hơi, kích thích nhu động nhẹ, hỗ trợ tiêu hóa. Thành phần axit citric liều thấp trong nước chanh có thể giảm bớt cảm giác ứ hơi, khó chịu ở bụng.
Lưu ý: Khi pha nước chanh nên pha loãng, không uống lúc quá nóng. Nếu sau khi uống thấy xót hoặc nóng nhiều hơn, dừng ngay.
2.7. Uống giấm táo pha loãng
Giấm táo giúp hỗ trợ tiêu hóa, giảm đầy hơi. Hãy pha 1-2 muỗng cà phê giấm táo với nước ấm, có thể thêm 1 thìa mật ong. Uống ly nước này chậm rãi sau bữa ăn 30 phút để cải thiện triệu chứng ợ hơi, nóng thượng vị.
Lưu ý: Không sử dụng giấm táo với những trường hợp đau dạ dày cấp, viêm loét dạ dày.
2.8. Tập hít thở sâu 3-5 phút giúp giảm nóng rát, ợ hơi
Stress và căng thẳng kích hoạt phản ứng làm tăng tiết acid dạ dày và co thắt tiêu hóa, từ đó làm nặng triệu chứng nóng thượng vị và ợ hơi. Thực hành hít thở sâu chậm rãi (ví dụ 4–6 nhịp/phút) trong 3–5 phút giúp kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm, giảm căng thẳng, làm dịu dạ dày và giảm cảm giác đầy hơi.
Kỹ thuật hít thở bụng, hít sâu bằng mũi, thở ra chậm bằng miệng rất dễ áp dụng mọi lúc, kể cả khi đang di chuyển. Kết hợp thiền ngắn hoặc bài tập thư giãn cơ sẽ hiệu quả hơn nếu triệu chứng liên quan nhiều đến stress. Nếu căng thẳng kéo dài, nên tìm giải pháp lâu dài như tư vấn tâm lý.
2.9. Điều chỉnh khẩu phần ăn (ăn ít – chia nhỏ bữa ăn)
Một trong những nguyên tắc quan trọng để giảm nóng thượng vị và ợ hơi là tránh ăn quá no. Bạn có thể chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày (3 chính + 2 bữa ăn nhẹ) giúp dạ dày không bị quá tải, giảm áp lực lên cơ thắt thực quản dưới, từ đó giảm trào ngược và ợ hơi. Nên ăn chậm, nhai kỹ để tránh nuốt nhiều không khí.
Bên cạnh đó, hạn chế thực phẩm khó tiêu trong cùng một bữa (nhiều chất béo + nhiều tinh bột) và cân đối đạm, rau xanh, chất xơ. Với người hay ăn đêm, cần tránh bữa ăn quá gần giờ ngủ để dạ dày có thời gian tiêu hóa trước khi nằm. Thói quen ăn đúng giờ, khẩu phần hợp lý còn giúp ổn định acid dạ dày và giảm tái phát triệu chứng.
2.10. Uống men tiêu hóa hoặc men vi sinh
Men tiêu hóa (enzym) và men vi sinh (probiotic) hỗ trợ cải thiện chức năng tiêu hóa và cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Chúng có tác dụng giảm hiện tượng sinh hơi quá mức, từ đó giảm ợ hơi và cảm giác đầy tức. Men tiêu hóa giúp phân giải thức ăn tốt hơn, đặc biệt với người thiếu enzym (ví dụ thiếu lactase), còn probiotic giúp ức chế vi khuẩn gây khí và hỗ trợ phục hồi niêm mạc. Nên chọn sản phẩm uy tín, dùng theo hướng dẫn nhà sản xuất hoặc theo chỉ định bác sĩ. Hiệu quả thường thấy sau vài ngày đến vài tuần.
2.11. Ăn chuối hoặc táo để trung hòa axit
Chuối và táo là hai loại trái cây dễ tiêu, có khả năng làm dịu niêm mạc dạ dày và trung hòa phần nào axit dư. Chuối chín chứa pectin và kali, giúp bao phủ niêm mạc, giảm cảm giác bỏng rát. Táo (chế biến nhẹ hoặc ăn nguyên) giúp hút bớt khí và hỗ trợ tiêu hóa nhờ chất xơ hòa tan.
Khi cảm thấy nóng thượng vị, ăn 1/2–1 quả chuối hoặc 1/2 quả táo cắt nhỏ có thể mang lại cảm giác dễ chịu trong 10–20 phút. Tránh ăn quá nhiều trái cây chua hoặc chưa chín vì có thể làm tăng axit. Với người đái tháo đường cần lưu ý lượng đường từ trái cây; người bị dị ứng với các loại này nên chọn thay thế phù hợp.
2.12. Tránh ăn đồ cay nóng, dầu mỡ, rượu bia giảm nóng rát thượng vị
Đồ ăn cay, nhiều gia vị, chiên rán và rượu bia là những tác nhân dễ kích thích tiết nhiều axit và làm tổn thương niêm mạc dạ dày. Chúng góp phần gây nóng thượng vị và ợ hơi. Vì vậy, cần tránh ngay các loại này nhất là trong thời gian đang có triệu chứng. Thay vào đó, ưu tiên thức ăn luộc, hấp, súp nhẹ, rau củ dễ tiêu. Với người hút thuốc lá, bỏ thuốc cũng rất quan trọng vì nicotine làm giảm cơ thắt thực quản dưới. Việc thay đổi thói quen ăn uống có thể cho kết quả rõ rệt trong vài ngày đến vài tuần.
>> Xem thêm: Vì sao Dạ dày Tâm Bình có tác dụng hỗ trợ giảm đau viêm dạ dày
2.13. Tuyệt đối không nằm sau khi ăn
Nằm xuống ngay sau bữa ăn tạo điều kiện cho dịch vị trào ngược lên thực quản, làm tăng cảm giác nóng rát và ợ hơi. Tốt nhất giữ tư thế đứng hoặc ngồi thẳng ít nhất 1.5–2 giờ sau khi ăn, đặc biệt sau bữa tối. Nếu cần nghỉ, ngồi hoặc nằm với gối cao đầu để tránh axit tràn lên cổ họng. Thói quen này rất quan trọng với người có tiền sử trào ngược dạ dày-thực quản. Ngoài ra, tránh các hoạt động gắng sức ngay sau khi ăn như cúi người, nhấc vật nặng. Thực hiện đều đặn sẽ giảm tần suất ợ hơi và nóng thượng vị theo thời gian.
2.14. Giảm nóng rát thượng vị kèm ợ hơi từ thuốc tây
Với những trường hợp nóng rát thượng vị kèm ợ hơi do bệnh lý dạ dày có thể tham khảo thuốc trung hòa axit dạ dày.
Thuốc có tác dụng trung hòa axit dạ dày, giảm cảm giác nóng rát và ợ hơi. Một số loại thuốc thường được kê đơn như Yumangel, Phosphalugel, Gavison…
Ngoài thuốc trung hòa axit thì thuốc ức chế bơm proton (PPI) cũng có tác dụng giảm tiết axit dạ dày, giảm nóng rát, ợ hơi, khó chịu.
Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc phải theo chỉ định của bác sĩ, nhất là với những trường hợp nghiêm trọng. Người bệnh không tự ý mua hoặc tăng/ giảm liều dùng.
2.15. Sử dụng sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm thảo dược có tác dụng hỗ trợ giảm trào ngược dạ dày, viêm loét dạ dày, cải thiện triệu chứng nóng rát thượng vị, ợ hơi, ợ chua… Người bệnh có thể tìm hiểu và sử dụng.
Tuy nhiên, cần lựa chọn những sản phẩm thảo dược được sản xuất bởi thương hiệu uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Sản phẩm đã được cấp phép lưu hành trên toàn quốc và nhiều người tin tưởng sử dụng.
3. Khi nào cần khám bác sĩ?
Nếu triệu chứng kéo dài hoặc đi kèm dấu hiệu bất thường, bạn cần thăm khám sớm để tránh bỏ sót bệnh lý dạ dày – thực quản nghiêm trọng. Hãy đi khám bác sĩ khi gặp các trường hợp sau:
-
Triệu chứng kéo dài trên 1–2 tuần dù đã áp dụng nhiều mẹo tại nhà nhưng không giảm.
-
Đau hoặc nóng rát tăng dần, đặc biệt khi lan lên ngực gây cảm giác tức nặng khó chịu.
-
Ợ chua, ợ nóng liên tục, kèm đắng miệng, hôi miệng kéo dài.
-
Buồn nôn hoặc nôn nhiều, đặc biệt khi nôn ra dịch vàng, dịch chua.
-
Sụt cân không rõ nguyên nhân, chán ăn, ăn nhanh no dù chưa ăn được bao nhiêu.
-
Người có bệnh nền như tiểu đường, cao huyết áp, bệnh gan hoặc đang dùng nhiều thuốc gây kích ứng dạ dày.
Thăm khám sớm giúp xác định đúng nguyên nhân và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm như loét dạ dày, viêm thực quản hay trào ngược mạn tính.
Nóng rát thượng vị ợ hơi không quá nguy hiểm, thường xuất phát từ thói quen ăn uống, sinh hoạt, rối loạn tiêu hóa tạm thời. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài, tái phát liên tục kèm biểu hiện đau bụng, buồn nôn… bạn nên thăm khám sớm. Việc xác định rõ nguyên nhân sẽ có phác đồ điều trị phù hợp, tránh biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm:
- Đau thượng vị kèm đi ngoài – Cảnh báo nguy hiểm, đừng chủ quan
- Đau thượng vị buồn nôn – Bài viết tóm gọn nguyên nhân gây bệnh
- Đau thượng vị về đêm – Nhiều người đang gặp phải triệu chứng này